Điều Trị Nội Khoa - Bài 29: CHỨNG THẦN KINH CHỨC NĂNG

Chứng thần kinh chức năng bao quát thần kinh suy nhợc và bệnh ít - tơ - ri (Hysteria) là bởi hoạt động thần kinh cao cấp quá mức căng thẳng mà tới rối loạn công năng. Chứng trạng lâm sàng nhiều loại nhiều dạng, liên quan tới chứng các bệnh uất chứng, hư tổn, tâm quý , di tinh, bất sàng tạng thao trong Đông y học; phần lớn bởi ở tinh thần quá căng thẳng kích thích ngoài ý muốn, hoặc bởi sau khi bị bệnh lớn, bệnh lâu dài, thể chất hư nhược, đến nỗi công...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều Trị Nội Khoa - Bài 29: CHỨNG THẦN KINH CHỨC NĂNG Điều Trị Nội Khoa - Bài 29: CHỨNG THẦN KINH CHỨC NĂNGChứng thần kinh chức năng bao quát thần kinh suy nhợc và bệnh ít - tơ - ri (Hysteria) làbởi hoạt động thần kinh cao cấp quá mức căng thẳng mà tới rối loạn công năng. Chứngtrạng lâm sàng nhiều loại nhiều dạng, liên quan tới chứng các bệnh uất chứng, hư tổn,tâm quý , di tinh, bất sàng tạng thao trong Đông y học; phần lớn bởi ở tinh thần quá căngthẳng kích thích ngoài ý muốn, hoặc bởi sau khi bị bệnh lớn, bệnh lâu dài, thể chất hưnhược, đến nỗi công năng tạng phủ, âm dương, khí huyết đều mất điều hoà. Biến hoá củabệnh lý ấy có hai mặt hư thực. Chứng thực thường thuộc tâm can khí uất, bệnh lâu ngàycó thể làm cho hoá hoả thương âm, biểu hiện hiện tượng hư thực hiệp tạp; chứng hưthường thuộc tâm t ỳ hoặc tâm thận khuy hư.ĐIỂM CẦN KIỂM TRA ĐỂ CHẨN ĐOÁN1 . Thường có kích thích tinh thần hoặc tinh thần căng thẳng thời gian dài làm nhân tố gợiphát.2. Suy nhược thần kinh thường phát ở người trẻ tuổi và trung tuổi, chứng trạng có thểphản ánh ở các hệ thống khác nhau. Nói chung thường có đầu đau, đầu xoay, tai ù, mắthoa, hay quên, nghĩ gấp không yên, nhiều mộng hoặc mất ngủ, tim thổn thức, di tinh, liệtdương, cho tới một số chứng trạng không hạn chế cụ thể.3. Bệnh ít-tơ-ri thường phát ở người tuổi trẻ, nữ tính rất nhiều, chứng trạng phức tạpnhiều dạng, hiện rõ tính phát cơn lặp lại, lại có tính ám thị cao độ và đặc điểm tự mìnhám thị, thường thường có thể đã bởi tác dụng của ám thị mà làm cho bệnh này thườngphát cơn hoặc chuyển tốt lên. Chứng trạng thường thấy trong khoảng hầu họng có vậtcứng vướng khạc không ra nuốt không vào, đột nhiên xoay cứng đơ hoặc bại liệt, vuigiận cười khóc không thường hoặc giống như ngây dại, hoặc toàn thân cứng như gỗgiống như hôn mê, v.v...4. Chứng trạng của chứng thần kinh chức năng rất nhiều, mà thiếu thể thực chứng dươngtính khách quan, thường giống nhau với hoặc đồng thời với loại bệnh nhiều khí chất; bởithế chẩn đoán cần phải thận trọng, nhất định phải trải qua kiểm tra thể cách tỷ mỉ, khi cầnnhất định phải hoá nghiệm hoặc kiểm tra bổ trợ khác, sau khi loại trừ bệnh tật có tính khíchất mới có thể chẩn đoán bệnh này.PHƯƠNG PHÁP CHỮANgười điều dưỡng đối với người bệnh phải làm công tác tư tưởng tỉ mỉ và bền bỉ, pháthuy thêm tính tích cực ấy, động viên người bệnh xây dựng tinh thần lạc quan chủ nghĩa,lại nói rõ với người bệnh về nguyên nhân của bệnh, tính chất của bệnh và dự kiến về sauđể tăng cường lòng tin chữa bệnh ấy, thúc cho họ chủ động rèn luyện lao động mạnhthêm, bồi dưỡng ý chí kiên cường; phối hợp thuốc với châm cứu để chữa mới có thể thuđược kết quả chữa rất tốt.1. Biện chứng thí trị.Căn cứ vào biểu hiện bệnh lý của bệnh này, phải phân làm hai loại hư thực. Thực chứngthường là tâm can khí uất, trị thì phải lấy lý khí giải uất; khí uất hoá hoả thương âm thìphải tư âm giáng hoả. Hư chứng phải phân biệt bất túc của tâm tỳ hoặc tâm thận để bổdưỡng mà chữa.a. Tâm can khí uất:Tinh thần uất ức, hay nghi, hay nghĩ nhiều, hoặc ngực buồn bằn sườn đau, bụng dạtrướng mà buồn bằn, ợ hơi đều đều, ăn ít, rêu lưỡi trắng, mạch tế huyền.Cách chữa Lý khí giải uất.Bài thuốc ví dụ:Sài hồ 1 ,5 đồng cân, Hương phụ 3 đồng cân,Đan sâm 3 đồng cân, Bạch thược 3 đồng cân,Uất kim 3 đồng cân, Hợp hoan hoa 2 đồng cân,Sao Chỉ xác 1,5 đồng cân, Phật thủ phiến 1 đồng cân.Gia giảm:+ Nếu khí uất hoá hoả, mắt đỏ, miệng khô mà đắng, tiện bí, gia Đan bì 3 đồng cân, HắcSơn chi 3 đồng cân.+ Nếu chứng Mai hạch khí thuộc đàm khí trở trệ, trong họng cảm thấy như có vật cứng v-ướng (trừ viêm họng mạn tính ra), thì bỏ Đan sâm, Hợp hoan hoa; gia Tô ngạnh 3 đồngcân, Hậu phác 1,5 đồng cân, Pháp Bán hạ 3 đồng cân.b. Âm hư hoả vượng:Tim thổn thức, trong ngực nóng bứt rứt, mất ngủ, nhiều mộng, hoặc tinh thần hoảng hết,buồn vui không thường, miệng khô, chất lưỡi hồng, mạch tế sác.Cách chữa Tư âm giáng hoả.Bài thuốc ví dụ Chu sa an thần hoàn gia giảm.Sinh địa 4 đồng cân, Đương quy 3 đồng cân,Bạch thược 3 đồng cân, Mạch đông 3 đồng cân,Cam thảo 1 đồng cân, Xuyên Hoàng liên 1 đồng cân,Sao Táo nhân 3 đồng cân, Chu Phục thần 3 đồng cân .Gia giảm:+ Tinh thần hoảng hốt, buồn vui không thường, gia Hoài Tiểu mạch 1 lạng, Đại táo 7quả, dùng nặng Cam thảo tới 3 đồng cân.+ Tâm bứt rứt, tâm thổn thức rất nhiều, đầu tối đầu đau, gia Trân châu mẫu 1 lạng, Mẫulệ 1 lạng.c. Tâm thận khuy hư:Đầu xoay tai ù, di tinh, buốt thắt lưng, hư phiền mất ngủ, nhiều mộng hay quên, rêu lưỡiít, mạch tế.Cách chữa Bổ ích tâm thận.Bài thuốc thí dụ : Lục vị địa hoàng thang gia giảm.Địa hoàng 4 đồng cân, Sơn thù nhục 3 đồng cân,Hoài Sơn dược 3 đồng cân, Câu kỷ tử 3 đồng cân,Chích Hà đâu ô 4 đồng cân, Sao Táo nhân 4 đồng cân,Ngũ vị tử 1 đồng cân.Gia giảm :+ Nếu kiêm miệng khô nước tiểu vàng, chất lưỡi hồng, mạch tế sác, gia ...