Điều Trị Nội Khoa - Bài 30: BỆNH ĐỘNG KINH

Động kinh là một loại bệnh tật phát cơn thần chí thất thường, Đông y gọi là "giản chứng", tục gọi là "dương giản phong". Nguyên nhân phát bệnh, một là tiên thiên di truyền, hai là kích thích tình chí, hoặc tục phát ở sau bệnh tật khác, do khí ở tâm, thận, can, tỳ mất điều hoà, dẫn đến nhất thời âm dương rối loạn, khí nghịch đàm vọt lên, hoả viêm động phong, che mờ thanh khiếu mà đột nhiên phát cơn. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều Trị Nội Khoa - Bài 30: BỆNH ĐỘNG KINH Điều Trị Nội Khoa - Bài 30: BỆNH ĐỘNG KINHĐộng kinh là một loại bệnh tật phát cơn thần chí thất thường, Đông y gọi là giản chứng,tục gọi là dương giản phong. Nguyên nhân phát bệnh, một là tiên thiên di truyền, hai làkích thích tình chí, hoặc tục phát ở sau bệnh tật khác, do khí ở tâm, thận, can, tỳ mất điềuhoà, dẫn đến nhất thời âm dương rối loạn, khí nghịch đàm vọt lên, hoả viêm động phong,che mờ thanh khiếu mà đột nhiên phát cơn.ĐIỂM CẦN KIỂM TRA ĐỂ CHẨN ĐOÁN1. Hỏi đã qua có bệnh sử làm cơn giống thế hay không, có hay không bệnh não và cácnguyên nhân dẫn đến khác, để phân biệt động kinh nguyên phát tính hay là động kinh củavùng não hoặc kế phát tính của bệnh khác dẫn tới .2. Chứng trạng điển hình làm cơn lớn của động kinh thì phải đột nhiên ngã nhào, ý thứcchết mất, trong miệng phát ra tiếng kêu lạ thường, đầu xoay hướng sang một bên, toànthân căng thẳng, hàm răng cắn co rút. miệng xùi bọt trắng, cắn phá môi lưỡi, đồng tử giãnto, hai mắt nhìn lên, nhị tiện không cầm, trải qua mấy phút sau co rút dần ngừng, rồichuyển vào ngủ say, chừng nửa giờ đồng hồ trở lên từ từ tỉnh hẳn. Phát cơn nhỏ thì độtnhiên biểu hiện ngây dại, không thể tự chủ, một bên chi thể hoặc vùng mặt có tê như gỗhoặc co quắp nhưng là thời gian ngắn tạm, lại không ngã nhào; có riêng biểu hiện là tinhthần che vướng, lấy ảo giác làm chủ, đột nhiên làm cơn, đột nhiên dứt hết, thời gian trảiqua cũng rất ngắn tạm.3. Nếu động kinh làm cơn liên tục, co quắp lặp lại nhiều lần, thời gian cách c ơn ngắn,thần chí mờ tối không rõ ràng giữ mãi mấy giờ đến mấy ngày là hiện tượng nguy nặng.4. Chú ý soi xét khác nhau với loại làm cơn dạng động kinh của bệnh ít t ơ-ri.PHƯƠNG PHÁP CHỮA1 . Biện chứng thí trị.Bệnh này nói chung thường thuộc thực chứng, nhưng phát lặp lại lâu dài có thể dẫn tớichính hư, chữa phải lấy hoá đàm tức phong làm chủ, kiêm lấy thuận khí, thanh hoả; nếuphát lâu dài chính hư, phải bổ ích tâm thận, kiện tỳ hoá đàm tiêu bản đồng trị.a. Phong đàm úng trở lại:Trước khi phát thường thấy huyễn vận, đầu đau, ngực buồn bằn, lại tối tăm ngã nhàongay, bất tỉnh nhân sự, sắc mặt trắng xanh, mắt trừng nhìn thẳng, hàm răng cắn chặt, tứchi co quắp, miệng xùi bọt dãi, quá lắm thì đái ỉa không cầm, sau khi phát thì đầu tối màđau, thần mệt mỏi, thân đau buốt, rêu lưỡi trắng nhầy, mạch huyền hoạt.Cách chữa: Hoá đàm tức phong, khai khiếu định giản.Bài thuốc ví dụ: Định giản hoàn gia giảm.Nộn Câu đằng 4 đồng cân, Xuyên Bối 2 đồng cân,Trần đảm tinh 1,5 đồng cân, Trúc lịch Bán hạ 3 đồng cân.Chu phục thần 4 đồng cân, Xương bồ 1,5 đồng cân,Viễn chí 1,5 đồng cân, Toàn yết 1,5 đồng cân,Chích Cương tàm 3 đồng cân, Trâu mẫu 1 lạng. (cũng có thể uống thuốc chế sẵn Địnhgiản hoàn, mỗi lần 1 ,5 đồng cân, một ngày 2 lần).Gia giảm:+ Khí uất ngực buồn bằn nhiều, gia Uất kim tẩm nước phèn sao 3 đồng cân, Chế hươngphụ 3 đồng cân.+ Hoả thịnh, mặt mắt phát đỏ, vật vã, đầu đau, miệng đắng, gia Long đảm thảo 1,5 đồngcân, Hoàng liên 1 đồng cân.+ Đại tiện bí kết, gia Đại hoàng 3 đồng cân.b. Tâm thận bất túc:Chứng giản lâu ngày, phát cơn quá nhanh đều đều khi phát thần lờ mờ, ngã xuống đất,tay chân rung động, tiếng kêu như ngựa hí, hôn trầm ham ngủ, sau khi tỉnh tinh thần uỷmị, quá lắm thì trí lực giảm, tiếng nói không rõ, sắc mặt không tươi, đầu mắt hoa mờ, thắtlưng buốt, chi mềm, ăn ít, đờm nhiều, rêu lưỡi mỏng, mạch tế.Cách chữa: Bồi bổ tâm thận, kiện tỳ hoá đàm.Bài thuốc ví dụ: Hà xa hoàn gia giảm.Tử hà xa 2 đồng cân nghiền bột chia ra nuốt,Phục thần 3 đồng cân, Đan sâm 5 đồng cân,Viễn chí 2 đồng cân, Lộ Đảng sâm 4 đồng cân,Sao Bạch truật 2 đồng cân, Quất hồng 1 ,5 đồng cân,Cam Kỷ tử 3 đồng cân, Chích Hà đầu Ô 3 đồng cân,Chích Cam thảo 1 đồng cân.Gia giảm:+ Thần hư dễ sợ, thêm chừng Thục Táo nhân 3 đồng cân, Từ thạch 5 đồng cân, Hổ pháchphấn 6 phân, phân làm 2 lần nuốt uống.+ Hình gầy hư phiền, miệng khô, lưỡi hồng, thêm chừng Mạch đông 3 đồng cân, Sinh địa5 đồng cân, Quy bản 5 đồng cân.2. Phương lẻ.a. Thiền y, Chích Cương tàm, Toàn yết, Ngô công (bỏ đầu chân), lượng ngang nhau, sấykhô nghiền nhỏ, mỗi lần uống 1 đồng cân, một ngày uống 2 lần, uống liền nửa tháng.b. Rễ tươi mới cây móc (rễ nhỏ), sắc uống như trà hàng ngày, cần uống 2 tháng thì cóhiệu quảc. Hoa Kinh giới 2 lạng, Phèn chua trong 1 lạng (nửa sống nửa chín), nghiền chung nhỏmịn, dùng hồ miến làm viên to như hạt gạo nếp, Chu sa làm áo, mỗi lần uống 20 viên,Gừng sống nấu nước uống đưa, một ngày hai lần uốngd. Quả trám xanh 1 cân giã nát, bỏ vào trong nồi đất ngào sôi sục 10 lần thì bỏ hạt. Chovào trong cối đá giã nát bỏ bã, dùng 8 lạng Bạch phàn (phèn chua trắng), nghiền nhỏ chovào, đảo đều, các buổi tối của mỗi ngày đều ăn 3 đồng cân, uống đưa bằng nước sôi.đ. Đan sâm 5 đồng cân, sắc uống, mỗi ngày 1 tễ.e. Hồng Bề ma căn (rễ cây thầu dầu tía) 2 lạng, trứng gà ...