Dinh dưỡng với bệnh táo bón

Đó là tình trạng phân ít, cứng, khó đại tiện và số lần đại tiện ít hơn 2 lần trong một tuần. Có nhiều nguyên nhân gây táo bón, phổ biến nhất là do chế độ ăn hoặc thói quen đại tiện, hoặc do giảm nhu động ruột. Táo bón thường xuất hiện ở những trẻ đang tuổi bú sữa phải ăn sữa hộp hoặc trẻ lớn hơn nhưng chưa biết ăn rau quả; người cao tuổi răng yếu ăn ít chất xơ. Uống ít nước và lười vận động cũng gây nên tình trạng này. Táo bón cũng xuất hiện...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dinh dưỡng với bệnh táo bón DINH DÖÔÕNG VÔÙI BEÄNH TAÙO BOÙN T aùo boùn laø moät tình traïng gaây khoù chòu khaù phoå bieán, nhöng thöôøng gaëp nhaát laø ôû tuoåi giaø, bôûi vì coù ít nhaát laø 25% caùc vò laõo nam vaø 34% caùc vò laõo baø phaûi chòu aûnh höôûng cuûa tình traïng khoù chòu naøy. Taùo boùn coù theå laø daáu hieäu cuûa moät soá beänh, laø taùc duïng phuï cuûa moät vaøi döôïc phaåm, hoaëc haäu quaû cuûa moät neáp soáng ít vaän ñoäng, hoaëc dinh döôõng khoâng caân ñoái. Noù ñaõ laøm nhieàu ngöôøi bò aùm aûnh, maát vui trong cuoäc soáng. Vaø ngöôøi ta khoâng ngaïi boû tieàn ra chöõa chaïy ñeå hy voïng coù ñöôïc söï hanh thoâng ñaïi tieän. Taùo boùn ñaõ ñöôïc oâng toå cuûa neàn y hoïc phöông Taây laø Hipprocrates quan taâm ñeán khi noùi raèng “Muoán coù moät söùc khoûe toát, caàn phaûi ñaïi tieän ñeàu ñaën.” Ñònh nghóa Cô theå moãi ngöôøi coù moät thoùi quen rieâng trong vieäc ñaøo thaûi chaát baõ cuûa söï tieâu hoùa thöïc phaåm. Coù ngöôøi ñaïi tieän ñeàu ñaën moãi ngaøy moät laàn, coù ngöôøi ñeán hai hoaëc ba ngaøy moät laàn. Khi tình traïng tieâu hoùa bình thöôøng, cô theå luoân tuaân theo thoùi quen ñeàu ñaën ñoù, cöù ñeán ñuùng thôøi ñieåm laø seõ coù moät caûm giaùc kích thích nhaéc nhôû ta thöïc hieän “nhieäm vuï”. Khi thoùi quen ñoù khoâng ñöôïc duy trì nhö thöôøng leä thì ñieàu ñoù coù nghóa laø heä tieâu hoùa ñang coù vaán ñeà. Moãi ngöôøi coù theå hieåu veà taùo boùn theo moät caùch khaùc nhau. 132 Dinh döôõng vaø ñieàu trò b. Keá ñeán laø taùo boùn co cöùng ruoät: thay vì thö giaõn sau moãi nhòp boùp thì ñaïi traøng laïi co cöùng, oâm chaët chaát baõ, phaân trôû neân khoâ, keát thaønh töøng cuïc nhoû. Nguyeân nhaân coù theå do khoâng taäp thaønh thoùi quen ñaïi tieän ñeàu ñaën, khoâng aên saùng ñeå kích thích ñaïi tieän, laïm duïng thuoác. c. Loaïi thöù ba laø taùo boùn do maát tröông löïc ruoät: thöôøng thaáy ôû ngöôøi cao tuoåi, ñaëc bieät ngöôøi bò beänh taâm trí. Trong tröôøng hôïp naøy, ruoät khoâng khoâng co boùp ñuû ñeå di chuyeån chaát baõ, khieán cho phaân naèm ñaày trong tröïc traøng maø vaãn khoâng kích thích haäu moân ñeå taïo ra caûm giaùc muoán ñaïi tieän. Thay ñoåi chöùc naêng cuûa ruoät khi tuoåi giaø Sau khi ñöôïc tieâu hoùa, haáp thuï heát chaát boå döôõng ôû daï daøy vaø ruoät non, phaàn baõ cuûa thöùc aên seõ ñöôïc chuyeån xuoáng ñaïi traøng. Nôi ñaây, nöôùc trong chaát baõ ñöôïc ruoät huùt giöõ laïi, phaân ñöôïc thaønh hình vaø ñöôïc ñaøo thaûi ra khoûi cô theå. Trung bình, thôøi gian caàn thieát ñeå moät moùn aên vaøo mieäng cho tôùi luùc ñöôïc ñaøo thaûi laø 8 giôø. Ruoät co boùp ñeàu ñaën, nhaát laø sau böõa aên, vaø vôùi trôï giuùp chuyeån ñoäng nhòp nhaøng leân xuoáng cuûa cô hoaønh ôû buïng, cuøng ñaåy phaân xuoáng tröïc traøng. Phaân kích thích khieán cô voøng haäu moân môû roäng vaø phaân thoaùt ra ngoaøi. Nghieân cöùu cho thaáy laø caùc chöùc naêng cuûa ruoät trong vieäc ñaïi tieän khoâng thay ñoåi maáy ôû ngöôøi cao tuoåi: thôøi gian löu thoâng cuûa phaân trong ñaïi traøng khoâng chaäm, söï ñaåy phaân ra khoûi tröïc traøng khoâng bò trì hoaõn. Nhöng ôû ngöôøi cao nieân bò taùo boùn thì caùc ñoäng taùc naøy 134 Dinh döôõng vaø ñieàu trò Theâm vaøo ñoù, quyù vò cao nieân thöôøng uoáng nhieàu loaïi thuoác cuøng moät luùc neân vieäc ñaøo thaûi chaát baõ tieâu hoùa laïi caøng khoù khaên hôn. 3. Caùc beänh maïn tính Beänh laøm suy nhöôïc thaàn kinh, trì hoaõn chöùc naêng co boùp, ñuøn ñaåy cuûa ñaïi traøng, nhö caùc beänh Parkinson, tieåu ñöôøng, tai bieán maïch maùu naõo... nhaát laø khi bò chaán thöông thaàn kinh coät soáng. Ngoaøi ra, ung böôùu ruoät, giaûm naêng tuyeán giaùp, giaûm kali, taêng calci trong maùu cuõng laø nhöõng nguy cô ñöa tôùi taùo boùn. 4. Beänh taâm thaàn Traàm caûm, sa suùt trí tueä laøm giaûm toáng xuaát phaân ôû haäu moân. Ngöôøi beänh ñoâi khi maát caûm giaùc, khoâng bieát tôùi nhöõng thoâi thuùc ñaïi tieän nhö bình thöôøng. 5. Ít vaän ñoäng Khi cô theå ít vaän ñoäng, ruoät, cô hoaønh ñeàu giaûm co boùp, phaân chaäm di chuyeån, ñöa tôùi tình traïng taùo boùn. Söï vaän ñoäng cô theå laøm taêng chuyeån ñoäng cuûa ruoät. Ñònh beänh Söï ñònh beänh vaø tìm nguyeân nhaân tröôùc heát laø caên cöù vaøo caùc chi tieát do ngöôøi beänh cung caáp. Khi ngöôøi cao tuoåi than phieàn coù söï thay ñoåi ñoät ngoät veà thoùi quen ñaïi tieän, veà kích côõ vaø möùc ñaäm ñaëc cuûa phaân thì hoï caàn ñöôïc löu yù, khaùm nghieäm. Ñaây coù theå laø daáu hieäu cuûa ung thö ñaïi - tröïc traøng hay caùc beänh nghieâm troïng khaùc. Neáu beänh nhaân khoâng töï moâ taû, thaày thuoác caàn hoûi kyõ veà 136 Dinh döôõng vaø ñieàu trò d. Sa tröïc traøng vì ngöôøi taùo boùn phaûi raën ñeå ñaåy phaân ra vaø coù theå ñöa ñeán phaân dính. ñ. Chuyeån sa ...