Định lượng ginsenoside RB1, RE, RG1 bằng phương pháp sắc ký lớp mỏng hiệu năng cao

Bài viết trình bày việc định tính và định lượng 3 ginsenosideRb1, Re, Rg1, khảo sát và lựa chọn bước sóng xác định ginsenoside Rb1, Re, Rg1 và xây dựng phương pháp định lượng ginsenoside Rb1, Re, Rg1 bằng HPTLC.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Định lượng ginsenoside RB1, RE, RG1 bằng phương pháp sắc ký lớp mỏng hiệu năng caoTẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2013ĐỊNH LƢỢNG GINSENOSIDE Rb1, Re, Rg1 BẰNG PHƢƠNG PHÁPSẮC KÝ LỚP MỎNG HIỆU NĂNG CAOTrần Quang Trung*; Trịnh Văn Lẩu**; Nguyễn Văn Bạch*TÓM TẮTXây dựng phương pháp định lượng 3 ginsenoside Rb1, Re, Rg1 bằng sắc ký lớp mỏng hiệu năngcao (HPTLC) với các điều kiện:+ Bản mỏng: HPTLC silica gel 60F254.+ Hệ dung môi: chloroform/AcOEt/MeOH/H2O = 15/40/22/10.+ Bước sóng:  = 275 nm.* Từ khóa: Phương pháp sắc ký lớp mỏng hiệu năng cao; Phương pháp định lượng ginsenoside.QUANTITATIVE ANALYSIS OF GINSENOSIDE Rb1, Re, Rg1 BYHIGH PERFORMANCE THIN LAYER CHROMATOGRAPHYSUMMARYQuantitative analysis method of ginsenoside Rb1, Re, Rg1 by high performance thin layer chromatographywas built based on the following conditions:+ Thin layer: HPTLC silica gel 60F254.+ Solvens system: chloroform/AcOEt/MeOH/H2O = 15/40/22/10.+ Wavelength:  = 275 nm.* Key words: High performance thin layer chromatography; Ginsenoside quantitative method.ĐẶT VẤN ĐỀhoạt chất có trong các chế phẩm, đặc biệtSắc ký lớp mỏng hiệu năng cao là mộtkỹ thuật hiện đại, nhưng còn khá mới ởnước ta do trang thiết bị đắt tiền. Tuy nhiên,độ nhạy và độ chính xác cao trong phântíchchế phẩm có nguồn gốc dược liệu. Chúngtôi đã tiến hành xây dựng phương pháp nàynhằm: Định tính và định lượng 3 ginsenosideRb1, Re, Rg1.* Học viện Quân y** Viện Kiểm nghiệm Thuốc TWChịu trách nhiệm nội dung khoa học: GS. TS. Nguyễn LiêmPGS. TS. Nguyễn Văn Minh12TẠP CHÍ Y – DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1 - 2013VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Vật liệu nghiên cứu.* Nguyên liệu, dung môi, hoá chất:- Chất chuẩn ginsenoside Rb1, Re, Rg1loại SH (hãng Chromadex, Mỹ).- Các dung môi, hoá chất tinh khiết PA.* Dụng cụ và trang thiết bị:- Hệ thống HPTLC của hãng DESAGA;bản mỏng HPTLC 10 x 10 cm; 20 x 10 cm;20 x 20 cm; pipet tự động 1 - 10 l, 1 - 20 l,100 l, 200 l, 500 l; các loại dụng cụ thuỷtinh có độ chính xác thích hợp.2. Phương pháp nghiên cứu.* Pha dung dịch chuẩn hỗn hợp:- Chuẩn hỗn hợp 1: pha dung dịchginsenoside Rb1 có nồng độ 51,1875 g/ml;ginsenoside Re có nồng độ 20,0625 g/mlvà ginsenoside Rg1 có nồng độ 51,475 g/ml.- Chuẩn hỗn hợp 2: pha dung dịchginsenoside Rb1 có nồng độ 150,9375 g/ml;ginsenoside Re có nồng độ 40,125 g/ml vàginsenoside Rg1 có nồng độ 200,575 g/ml.- Chuẩn hỗn hợp 3: pha dung dịchginsenoside Rb1 có nồng độ 250,6875 g/ml;ginsenoside Re có nồng độ 60,1875 g/mlvà ginsenoside Rg1 có nồng độ 351,45 g/ml.- Chuẩn hỗn hợp 4: pha dung dịchginsenoside Rb1 có nồng độ 350,4375 g/ml;ginsenoside Re có nồng độ 80,25 g/ml vàginsenoside Rg1 có nồng độ 500,55 g/ml.- Chuẩn hỗn hợp 5: pha dung dịchginsenoside Rb1 có nồng độ 450,1875 g/ml;ginsenoside Re có nồng độ 100,3125 g/mlvà ginsenoside Rg1 có nồng độ 651,425 g/ml.- Khảo sát và lựa chọn pha động:Tiến hành khảo sát quá trình táchginsenoside Rb 1, Re, Rg1 trong dung dịchchuẩn hỗn hợp với 3 hệ dung môi sau:chloroform/MeOH/H 2O = 13/7/2 (lớpdưới); n-Butanol/AcOEt/H 2O = 4/1/5 (lớptrên);chloroform/AcOEt/MeOH/H2O=15/40/22/10.Dựa vào kết quả, giá trị Rf và phổ tửngoại-khả kiến trên sắc ký đồ, lựa chọnpha động phù hợp sao cho tách ginsenosideRb1, Re, Rg 1 cho các peak gọn và cânxứng nhất.* Khảo sát và lựa chọn bước sóng xácđịnh ginsenoside Rb1, Re, Rg1:Dựa vào phổ hấp thụ tử ngoại củasaponin khi phun thuốc thử hiện màu, tiếnhành quét phổ UV mẫu thử và mẫu chuẩnginsenoside Rb1, Re, Rg1 tại nhiều bướcsóng trong khoảng từ 200 - 800 nm. Trêncơ sở phổ UV của saponin kết hợp với phổcủa mẫu chuẩn ginsenoside Rb1, Re, Rg1tại nhiều bước sóng khác nhau, lựa chọnbước sóng sao cho cường độ tín hiệu peakcủa ginsenoside Rb1, Re, Rg1 lớn nhất.* Xây dựng phương pháp định lượngginsenoside Rb1, Re, Rg1 bằng HPTLC:- Khảo sát tính thích hợp của hệ thốngsắc ký:Chấm 5 lần hỗn hợp dung dịch chuẩnginsenoside Rb1, Re, Rg1 lên bản mỏng đãchuẩn bị sẵn và tiến hành sắc ký theo điềukiện lựa chọn. Ghi diện tích peak thu được.Đánh giá độ thích hợp của hệ thống sắc kýtrên cơ sở xác định sai số tương đối của 5lần chấm mẫu thử phải < 5%.* Khảo sát và lựa chọn điều kiện sắc ký:14TẠP CHÍ Y – DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1 - 2013- Khảo sát khoảng tuyến tính giữa nồng độginsenoside Rb1, Re, Rg1 với diện tíchpeak.Pha một dãy 5 dung dịch chuẩn có nồngđộ biến thiên trong khoảng từ 51,1875 g/mlđến 450,1875 g/ml (đối với ginsenoside Rb1),20,0635 g/ml đến 100,3125 g/ml (đốivới ginsenoside Re) và 51,475 g/ml đến651,425 g/ml (đối với ginsenoside Rg1).Dựa trên điều kiện sắc ký đã chọn, chấmlần lượt 20 l mỗi dung dịch lên bản mỏngđã được chuẩn bị sẵn. Ghi diện tích peakthu được.- Xác định giới hạn định tính, định lượngcủa phương pháp:Chấm 5 lần dung dịch chuẩn hỗn hợpginsenoside Rb1, Re, Rg1 có các nồng độtương ứng: 51,1875 g/ml; 20,0625 g/ml;51,475 g/ml lên bản mỏng đã chuẩn bị sẵn ...