Đọc báo cáo tài chính cần lưu ý các vấn đề sau

Bạn là chủ một doanh nghiệp vậy khi cầm một bản báo cáo tài chính của kế toán báo cáo lên bạn có bao giờ tự hỏi bạn cần phải bắt đầu từ đâu và cần phải có những lưu ý gì không?
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đọc báo cáo tài chính cần lưu ý các vấn đề sau Đọc báo cáo tài chính cần lưu ý các vấn đề sauĐọc báo cáo tài chính cần lưu ý các vấn đề sau - Bạn là chủ một doanhnghiệp vậy khi cầm một bản báo cáo tài chính của kế toán báo cáo lênbạn có bao giờ tự hỏi bạn cần phải bắt đầu từ đâu và cần phải có nhữnglưu ý gì không? Hay bạn chỉ cần đặt bút ký và tin tưởng một cách tuyệtđối vào các kế toán của bạn và không bao giờ đặt câu hỏi Tại sao? Vísao?Như thế nào?Ở đâu?Khi nào?Các công ty đại chúng nói chung, DN niêm yết nói riêng đang chuẩn bị côngbố báo cáo tài chính (BCTC) đã kiểm toán năm 2008. Do không có điều kiệntiếp xúc với các số liệu kế toán từ chính DN nên NĐT và những người sửdụng thông tin tài chính phải trông cậy vào các kiểm toán viên (KTV) -những người được quyền tiếp cận, soát xét mức độ tuân thủ các chuẩn mực kếtoán, tài chính của DN. Vậy nhưng, làm thế nào để có thể đọc được thông tintài chính một cách chuẩn xác nhất? Ngoài những kiến thức tài chính cơ bản,NĐT cần lưu ý một số điểm quan trọng mà trong phạm vi bài viết này xinđược nêu ngắn gọn như sau:Trước hết, NĐT, các cổ đông phải yêu cầu DN công bố đầy đủ BCTC đãkiểm toán đính kèm với báo cáo kiểm toán, kể cả trường hợp công bố BCTCtóm tắt.Ngày 18/02/2009, Tập đoàn Mai Linh đã công bố BCTC tổng hợp năm 2007trên Báo ĐTCK, kèm theo đầy đủ báo cáo kiểm toán của Công ty TNHHKiểm toán DTL. Đây là một trong số ít BCTC có kèm theo đầy đủ báo cáokiểm toán. Điều đáng lưu ý trong báo cáo kiểm toán của DTL là đã thực hiệnđúng trách nhiệm của KTV là đưa ra ý kiến “từ chối đưa ra ý kiến” khi BCTCđã được kiểm toán bị hạn chế, bị ngoại trừ nhiều thông tin trọng yếu và khôngđủ cơ sở để xác nhận.Một BCTC đã kiểm toán thường có 4 loại ý kiến của KTV. Căn cứ vào mỗiloại ý kiến mà NĐT có thể đưa ra nhận định về tình hình làm ăn của DN.Trường hợp thứ nhất là KTV chấp thuận toàn phần khi tất cả thông tin tàichính về cơ bản đã được DN đáp ứng phù hợp với các chuẩn mực tài chính kếtoán quy định và KTV cho rằng, bản báo cáo này là chấp nhận được, NĐT cóthể yên tâm, tin tưởng ra quyết định đầu tư.Trường hợp thứ hai là DN không điều chỉnh số liệu, thông tin theo ý kiến củaKTV. Trong trường hợp này, KTV đưa ra ý kiến ngoại trừ. Nghĩa là các thôngtin trong BCTC là như vậy, nhưng có tin cậy hay không còn phụ thuộc vàocác vấn đề KTV ngoại trừ. Khi không biết chắc chắn các nội dung cần giảitrình (mặc dù đã được yêu cầu DN giải trình) thì các KTV có quyền đưa ra ýkiến ngoại trừ.Trường hợp thứ ba là KTV đưa ra ý kiến không chấp nhận, nghĩa là quá trìnhđiều hành DN, lập chứng từ, sổ sách kế toán sai nhiều hơn đúng, sai sót mangtính chất trọng yếu, DN không điều chỉnh theo đề nghị của KTV và thông tintài chính không chấp nhận được, nên KTV đưa ra ý kiến không chấp nhận.Khi KTV đưa ra ý kiến này thì đương nhiên NĐT không thể tin tưởng vàoBCTC đó được.Trường hợp thứ tư là KTV đưa ra ý kiến từ chối, vì trong quá trình thực hiệnkiểm toán, KTV đã gặp nhiều hạn chế: thời gian quá ngắn, chứng từ hồ sơkhông đầy đủ, muốn giải trình vấn đề này, vấn đề khác thì không giải trình…KTV không có cơ sở khẳng định BCTC đó là đúng hay sai.Tình trạng xảy ra phổ biến trong thời gian vừa qua là DN chỉ công bố BCTCtóm tắt và ghi chú: BCTC đã được kiểm toán. Tôi cho rằng, ghi như vậy làkhông có giá trị nếu không đăng đầy đủ các ý kiến của KTV. NĐT cần yêucầu công ty niêm yết hay cơ quan công bố thông tin cung cấp đầy đủ. Sau khiđã nhận được thông tin đầy đủ, cộng với ý kiến KTV thì NĐT cần xem xét,cân nhắc những điểm sau:- Xem xét công ty kiểm toán đó là công ty như thế nào, đã kiểm toán nhiềuDN chưa, có uy tín trên thị trường như thế nào? KTV thực hiện kiểm toánBCTC có nhiều kinh nghiệm hay chưa, có vướng mắc, rủi ro trong quá trìnhhành nghề hay không?Nếu KTV là người có liên quan đến DN được kiểmtoán thì mức độ tin cậy cũng giảm đi.- Xem ý kiến cụ thể của KTV. Nếu họ đưa ra ý kiến chấp thuận toàn phần thìyên tâm. Nếu đưa ra ý kiến ngoại trừ thì phải quan tâm đến ý kiến này trên cảhai phương diện: lượng và chất. Ngoại trừ nhiều điểm thì tất nhiên sẽ khôngđáng tin cậy bằng ngoại trừ ít điểm.Ví dụ, ngoại trừ số dư hàng tồn kho rất cần được quan tâm. Nếu là DN dịchvụ, số dư hàng tồn kho không đáng kể, ngoại trừ không ảnh hưởng gì, nhưngnếu là DN sản xuất thì ngoại trừ số dư hàng tồn kho rất nguy hiểm, bởi bảnthân giá trị DN nằm trong giá trị hàng tồn kho. Hàng hoá mua về để bán, hoặchàng hoá sản xuất ra chưa bán được hay nguyên liệu nhập về để sản xuất…Nếu ngoại trừ tất cả cái đó thì không thể yên tâm hoặc ngoại trừ về số khấuhao tài sản cố định thì NĐT phải phân tích số khấu hao đó là lớn hay nhỏ.VớiDN sản xuất, tăng giảm khấu hao là dẫn đến lỗ hoặc lãi ngay lập tức.Nếu DNcó tài sản cố định ít thì việc ngoại trừ khấu hao ảnh hưởng không đángkể.Hoặc vấn đề ngoại trừ khoản dự phòng đầu tư tài chính.Nếu DN đầu tư ítthì có dự phòng hay không cũng không quan trọng. Nhưng ...