Đọc hiểu bài thơ Lai Tân - Hồ Chí Minh

Ba câu đầu, tác giả lần lượt kể về “công việc” của các nhàchức trách. Mỗi người một việc và họ đều rất say mê vớicông việc của mình :Ban trưởng nhà lao chuyên đánh bạcGiải người, cảnh trưởng kiếm ăn quanhChong đèn, huyện trưởng làm công việcChuyện đánh bạc của đám quan lính cai ngục đã đượcBác nói đến trong nhiều bài thơ thuộc tập Nhật kí trong tù.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đọc hiểu bài thơ Lai Tân - Hồ Chí MinhĐọc hiểu bài thơ Lai Tân - Hồ Chí Minh1. Cảnh tượng nhơ nhớp, bẩn thỉu ở chốn tù ngục(3 câuđầu)Ba câu đầu, tác giả lần lượt kể về “công việc” của các nhàchức trách. Mỗi người một việc và họ đều rất say mê vớicông việc của mình :Ban trưởng nhà lao chuyên đánh bạcGiải người, cảnh trưởng kiếm ăn quanhChong đèn, huyện trưởng làm công việcChuyện đánh bạc của đám quan lính cai ngục đã đượcBác nói đến trong nhiều bài thơ thuộc tập Nhật kí trong tù.Đánh bạc là việc chính của bọn cai ngục. Một điều rất philí là chính quyền bắt những người đánh bạc ở ngoài chovào tù. Còn những kẻ cai tù, đại diện cho cái chính quyềncoi đánh bạc là phạm pháp ấy lại ngang nhiên đánh bạcvà hành động ấy là “chuyên”. Còn bọn quan lính giảingười thì ăn đút lót, hành hạ người tù để họ phải nộp tiềncho chúng. Câu 1, giọng điệu khách quan thản nhiên. Đếncâu 2, thái độ của người kể đã bắt đầu bộc lộ, dù rất kínđáo, với việc sử dụng cụm từ kiếm ăn quanh. “Kiếm ăn”chỉ hành động kiếm tiền một cách bẩn thỉu của những kẻđược coi là đại diện cho luật pháp.Câu thứ ba, tác giả lại dùng lối nói châm biếm rất sâu cay,thâm thuý về việc làm của “huyện trưởng”. Có vẻ nhưhuyện trưởng rất lo lắng cho việc công. Nhưng đặt câuthơ trong toàn bài, trong mối quan hệ với ba câu còn lại cóthể hiểu ngay “làm công việc” của huyện trưởng là gì.Chắc chắn không phải là hết lòng với việc riêng. Nếu vịhuyện trưởng say sưa với công việc như vậy thì không thểcó chuyện “chuyên đánh bạc” và “kiếm ăn quanh” ở trên.Và tác giả cũng không thể dùng cụm từ vẫn thái bình ởcâu bốn. Vậy, “chong đèn làm công việc” ở đây là say sưabên bàn đèn thuốc phiện, bên chiếu bạc hay những côngviệc không mấy sạch sẽ trong đêm.2. Trời đất Lai Tân vẫn thái bìnhCâu thơ cuối tạo nên kết cấu bất ngờ cho toàn bài thơ.Mâu thuẫn trào phúng, tính chất châm biếm của bài thơđược tạo nên bởi mâu thuẫn này.Trời đất Lai Tân vẫn thái bình.Đây là kiểu thái bình giả tạo. Bộ máy chính quyền thối nátđến như thế thì làm sao có được thái bình cho dân chúng.Những kẻ đại diện cho chính quyền, có trách nhiệm đảmbảo sự ổn định, thái bình cho xã hội lại là những kẻ nhũngnhiễu nhiều nhất.Hồ Chí Minh đã dùng văn thơ như một thứ vũ khí chiếnđấu vô cùng sắc bén và có hiệu quả trong sự nghiệp cáchmạng của mình. Và bút pháp trào phúng là bút pháp chủlực tạo nên sức mạnh chiến đấu trong sáng tác củaNgười. Lai Tân là một trong những bài thơ sử dụng thànhcông bút pháp này. Bằng việc chọn phác hoạ hành độngcủa mấy tên cầm quyền trong chính quyền Tưởng, Ngườiđã khái quát hoá bộ mặt thối nát của xã hội Trung Quốcthời kì những năm bốn mươi của thế kỉ XX.Bằng những thủ pháp nghệ thuật châm biếm, tài tình, bàithơ hướng tới mục đích đả kích mạnh mẽ sự thối nát vônhân đạo của chế độ nhà tù nói riêng và chế độ XH TrungQuốc nói chung- thời Tưởng Giới ThạchBài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh1: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, luận đềHồ Chí Minh là nhà cách mạng, lãnh tụ vĩ đại của dân tộcViệt Nam, đồng thời cũng là nhà văn, nhà thơ lớn của dântộc. Bên cạnh sự nghiệp cách mạng vĩ đại, Người cũng đểlại một sự nghiệp văn học đa dạng, phong phú.Nhật ký trong tù là tập thơ viết bằng chữ Hán của Hồ ChíMinh trong thời kỳ Người bị giam giữ ở nhà lao của bọnTưởng Giới Thạch từ mùa thu 1942 đến mùa thu 1943.Tập thơ chẳng những cung cấp cho ta những hiểu biết vềchế độ lao tù khắc nghiệt của chính quyền Tưởng GiớiThạch, mà quan trọng hơn còn giúp ta hiểu rõ vẻ đẹp tâmhồn của chính bản thân người đã sáng tạo ra nó, nhàcách mạng, nhà thơ Hồ Chí Minh.Có thể thấy rõ điều đó qua hai bài Chiều tố (Mộ) và Giải đisớm (Tảo giải) trong tập thơ. Cả hai bài thơ Bác đều viếttrong gông cùm xiềng xích, trên đường chuyển lao đầycực nhọc, khổ ải.Ý 2: Những biểu hiện cụ thể: Là nhật ký, tác phẩm còn làtập thơ trữ tình nên thiên về việc bộc lộ thế giới bên trong,thế giới tâm hồn của người sáng tạo. Đó là lòng nhân áibao la, là tình yêu cuộc sống sâu nặng, là tâm hồn củacon người có sự tự do tinh thần tuyệt đối, là cốt cáchvững vàng...a. Lòng nhân ái bao la, tình yêu cuộc sống sâu nặng- Yêu thiên nhiên, tạo vật. Qua hai bài thơ, hình ảnh thiênnhiên luôn chiếm vị trí nổi bật. Bác nâng niu từng biểuhiện của sự sống: “cánh chim”, “đám mây”... Có ai ngờ,thiên nhiên lại hiện lên đẹp và sáng đến thế trong bài thơBác bị giải đi vào lúc nửa đêm.- Quan tâm tới con người. Dù trong hoàn cảnh nào, Báccũng không quên nghĩ tới con người. Hình ảnh thiếu nữxay ngô tối với Bác là vẻ đẹp của cuộc sống bình dị. Ngọnlửa hồng reo vui trong bếp lửa gia đình, lòng Bác nhưcũng reo vui với nó (dẫn chứng).b. Một tâm hồn tự do, không tù ngục, xích xiềng nào giamgiữ nổi. Gặp cảnh bình minh trên đường đi chuyển lao,lòng Bác tràn ngập niềm hân hoan (dẫn ...