Đôi điều suy nghĩ về sản xuất Ra đa tại Việt Nam

Các cơ sở nghiên cứu trong nước đã và đang xúc tiến các chương trình đầu tư nghiên cứu sản xuất ra đa đều nhắm đến mục tiêu chế tạo các sản phẩm ra đa đạt chuẩn công nghệ của thế giới với tỷ lệ nội địa cao. Tuy nhiên, để đạt đến mục tiêu này chúng ta cần phải có thêm nhiều năm nữa để tiếp thu công nghệ, tạo dựng hạ tầng cơ sở và tập hợp đủ nguồn nhân lực.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đôi điều suy nghĩ về sản xuất Ra đa tại Việt NamKỹ thuật siêu cao tần & Ra đa ĐÔI ĐIỀU SUY NGHĨ VỀ SẢN XUẤT RA ĐA TẠI VIỆT NAM Cao Xuân Thá*, Nguyễn Trung Kiên Tóm tắt: Ra đa là một sản phẩm công nghệ phức tạp trong đó kết hợp thành tựu của nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ (điện tử, vô tuyến - viễn thông, tin học - máy tính, đo lường - điều khiển, cơ điện tử, cơ khí chính xác, ...). Việc nghiên cứu cải tiến hay chế tạo một đài ra đa đòi hỏi phải có đầu tư lớn của Nhà nước và sự phối hợp của nhiều lĩnh vực nghiên cứu, nhiều ngành khoa học và công nghệ. Ở Việt Nam trong những năm gần đây sản xuất ra đa đang là chủ đề nóng và nhận được sự quan tâm của các Bộ, Ngành chức năng liên quan. Các cơ sở nghiên cứu trong nước đã và đang xúc tiến các chương trình đầu tư nghiên cứu sản xuất ra đa đều nhắm đến mục tiêu chế tạo các sản phẩm ra đa đạt chuẩn công nghệ của thế giới với tỷ lệ nội địa cao. Tuy nhiên, để đạt đến mục tiêu này chúng ta cần phải có thêm nhiều năm nữa để tiếp thu công nghệ, tạo dựng hạ tầng cơ sở và tập hợp đủ nguồn nhân lực.Từ khóa: Ra đa, Nghiên cứu sản xuất. 1. TỔNG QUAN VỀ SẢN XUẤT RA ĐA Nghiên cứu, sản xuất ra đa là một quá trình nhiều giai đoạn phức tạp cả về kỹthuật, công tác tổ chức quản lý và triển khai thực hiện. Kinh nghiệm sản xuất ra đatrên thế giới cho thấy thời gian thực hiện quá trình này kể từ khi có ý định thiết kếcho đến khi đưa ra được một mẫu thử đầu tiên thường mất khoảng vài năm và cóthể kéo dài hơn tùy theo mức độ phức tạp. Quá trình thiết kế một đài ra đa được bắt đầu từ khâu lập luận lựa chọn giảipháp, xác định cấu hình và các yêu cầu tính năng chiến - kỹ thuật. Tiếp đến là thiếtkế kỹ thuật, định hình mẫu sản phẩm đáp ứng các yêu cầu tính năng và chi phí sảnxuất trong giới hạn cho phép. Quá trình thiết kế kỹ thuật thường phải trải qua 4công đoạn cơ bản, trong đó: Thiết kế sơ bộ, là công đoạn chính xác hoá các chỉ tiêuchiến-kỹ thuật phù hợp với tình hình thực tế về cơ sở vật chất, trình độ kỹ thuật vàcông nghệ để đưa ra giải pháp toàn diện; kết cấu sản phẩm phải thoả mãn các yêucầu đặt ra và phải dung hoà được các yếu tố là hiệu quả sử dụng và giá thành. Thiếtkế kỹ thuật là công đoạn xây dựng hệ thống tài liệu, hồ sơ thiết kế bao gồm: bản vẽthiết kế kỹ thuật, thiết kế chế tạo, qui trình công nghệ chế tạo, qui trình kiểm tra,thử nghiệm, ... . Sản xuất mẫu thử, là công đoạn khó khăn nhất của khâu thiết kế,cần phải sản xuất được ít nhất một mẫu thử theo thiết kế kỹ thuật, mẫu thử sẽ chophép định hình sản phẩm và chính xác hoá dự toán giá thành sản xuất. Thử nghiệmmẫu, công đoạn này rất quan trọng vì việc thử nghiệm cho phép kiểm tra, hiệuchỉnh và khẳng định tính năng, tham số chiến - kỹ thuật và độ tin cậy của thiết bịcó đáp ứng các yêu cầu đặt ra hay không. Giai đoạn thử nghiệm thành công chínhlà bước kiểm tra cuối cùng trước khi đưa vào sản xuất loạt. 2. TÌNH HÌNH SẢN XUẤT RA ĐA TRÊN THẾ GIỚI Các thành tựu nghiên cứu khoa học và công nghệ đã tạo ra những đột phá tronglĩnh vực thiết kế, chế tạo ra đa. Kỹ thuật siêu cao tần công suất nhỏ, tạp âm thấp(LNA, LNB, LNC), máy phát bán dẫn công nghệ mạch rắn (solid-state), kỹ thuật18 C. X. Thá, N. Tr. Kiên, “Đôi điều suy nghĩ về sản xuất ra đa tại Việt Nam.”Những vấn đề chunganten mạng pha (phased array), anten mạch dải (microstrip) và đặc biệt công nghệchế tạo ra đa với cấu trúc được xác định bằng phần mềm - SDR (Software DefinedRadar), chế tạo Chip cao tần bằng công nghệ CMOS (CMOS RF Integated CircuitDesign) đã cho phép tạo ra các tổ hợp ra đa có kích thước nhỏ gọn, tiêu hao ít nănglượng, cấu trúc và tính năng mềm dẻo, dễ dàng phát triển nâng cấp, giảm nhỏ chiphí nhân công và giá thành sản xuất. Các sản phẩm ra đa ngày càng trở nên hoànthiện với các tính năng ưu việt. Các hãng sản xuất nổi tiếng như: Raytheon (Mỹ),BAE, Kenvil Hughes (Anh), Thales (Pháp), Terma (Đan Mạch), Selex Galileo,Alenia Marconi (Ý), Elta (Israel) và một số công ty của Nga, Ucraina, Belarut, ...đều là những nhà cung cấp giàu tiềm năng và có nhiều thế mạnh về sản xuất ra đathế hệ mới dùng trong các lĩnh vực cảnh giới, điều khiển, dẫn đường hàng hải,quản lý không lưu, ra đa thời tiết và nghiên cứu môi trường. Trong lĩnh vực ra đa cảnh giới biển và dẫn đường hàng hải, Thales, TermaRaytheon, BAEs, Kenvil Hughes, Elta và các công ty chuyên về ra đa hàng hải nhưFURUNO, JRC, KODEN là các nhà cung cấp hàng đầu với những dòng sản phẩmra đa công nghệ cao được sản xuất và cung cấp theo yêu cầu của người dùng, chomục đích dân sự và quân sự. Các ra đa thế hệ mới không chỉ có ưu thế về giải phápcông nghệ, tính năng ưu việt mà còn cạnh tranh về giá. Một tổ hợp ra đa quân sựdùng cho mục đích cảnh giới biển của hãng Thales có giá trên dưới 3 triệu USD;dòng ra đa chuyên dụng SBS-900 của Kenvil Hughes l ...