Đôi điều về Presuposition

Presuposition là 1 khái niệm trong ngôn ngữ học (cụ thể là trong ngữ nghĩa học và ngữ dụng học), ở đây tạm dịch là “tiên đề” (chưa tham khảo cách dịch của các học giả trong nước). VD:(1) Kepler died in misery. (Kepler chết trong nghèo khổ)Tiên đề của câu trên là “Kepler exists” (Kepler tồn tại). Tiên đề này không được đưa vào trong câu, mà do người ta dựa vào logic để suy ra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đôi điều về Presuposition Đ ÔI Đ I Ề U V Ề (4) John has a sister. (John có một chị gái)P RE S U P P OS I T I O N (5) John exists. Lê Huy Hoàng (John tồn tại) (6) John’s parents have more than one  Tài liệu nháp, không có giá trị tham child. khảo chí thức nh (Cha mẹ của John có nhiều hơn một người con)P resuposition là 1 khái niệm trong ngôn ngữ học (cụ thể là trong ngữ nghĩa học và ngữ dụng học), ở đây tạm dịch là “tiên Câu (5) là tiên đề ngữ nghĩa, vì dù (4) đúng hay không đúng (John có chị gái hay không)đề” (chưa tham khảo cách dịch của các học thì(5) vẫn đúng. Câu (6) là thông tin được suygiả trong nước). luận ra từ (4), chứ không phải tiên đề ngữ nghĩa, vì nếu (4) sai thì (6) chưa chắc đã đúng1.Trong Ngữ nghĩa học, Tiên đề dùng để chỉ (Nếu John không có chị gái thì chưa thể kếtnhững ý nghĩa mà người ta ngầm hiểu khi luận là cha mẹ John có nhiều hơn một ngườiđoán định ý nghĩa của lời nói (tiên đề ngữ con).nghĩa). VD: Tiên đề ngữ nghĩa có thể được phát hiện (1) Kepler died in misery. thông qua xúc phát ngữ (presupposition (Kepler chết trong nghèo khổ) trigger). Ở đây lấy vídụ vài dạng xúc phát ngữTiên đề của câu trên là “Kepler exists” (Kepler theo Levison:tồn tại). Tiên đề này không được đưa vào  Động từ thay đổi trạng thái (changetrong câu, mà do người ta dựa vào logic để of state verbs). VD: cai thuốc (tiên đềsuy ra. Một đặc điểm quan trọng của tiên đề là trước đây đã hút thuốc)ngữ nghĩa là:  Từ lặp lại (Iterativers). VD: repeat, again, return… (tiên đề là việc đó đã  Câu nói S đúng thì tiên đề P đúng. từng xảy ra)  Câu nói S sai thì tiên đề P vẫn đúng.  Mệnh đề thời gian (temporalVD: clauses). VD: while, when… (tiên đề là đã có một hành động diễn ra đồng (2) Năm nay Minh đã xin cưới em gái của thời). Vân.  …Tiên đề ngữ nghĩa trong câu này là “Vân có 2.Trong Ngữ dụng học, tiên đề ngữ dụngem gái”. Nếu phủ định vídụ (2): được hiểu theo 2 cách: (3) Năm nay Minh KHÔNG HỀ xin cưới Chỉ toàn bộ điều kiện thí hợp (happy ch em gái của Vân. condition) để hành động lời nói (Speech act) được thực hiện. VD:Thì tiên đề ngữ nghĩa “Vân có em gái” vẫnđúng. Càng thêm nhiều phủ định và nghi vấn, (7) Đóng cửa lại!càng chứng tỏ tiên đề là đúng. (Nghi vấn: Nămnay Minh có xin cưới em gái của Vân không?). Đây là một hành động lời nói cầu khiến, điềuĐặc điểm này dùng để phân biệt tiên đề ngữ kiện để thực hiện nó là: 1-cửa đang mở; 2-nghĩa và thông tin suy luận (entailment): người nói có khả năng yêu cầu người nghe; 3- người nghe có khả năng thực hiện hành động sau lời (tức là hành động “đóng cửa”)… 1Chỉ những tri thức chung của người nói và niệm về Chúa Jesus mà tin vào Thánh Ala hoặcngười nghe khi truyền đạt và tiếp nhận thông Phật Thí Ca… chtin. Tri thức chung bao gồm: Bối cảnh văn hóa: ví dụ trong lúc giao tiếpThường thức (general knowledge). Vídụ khi tiếng Anh, khi được nghe một câu khen ngợi,một người nói câu: bạn biết rằng nên trả lời là “Thank you” hoặc những câu đại loại; nhưng khi giao tiếp tiếng (8) Ai cũng biết là Trái Đất quay quan ...