Đổi mới biên soạn giáo trình môn học ở đại học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo

Bài viết Đổi mới biên soạn giáo trình môn học ở đại học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo đề xuất những thay đổi cần có trong việc biên soạn các giáo trình môn học ở đại học theo 3 hướng chính: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của sinh viên trong học tập; Kết hợp đào tạo phương pháp dạy với đào tạo phương pháp học; Tích hợp đào tạo chuyên môn với đào tạo nghiệp vụ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đổi mới biên soạn giáo trình môn học ở đại học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo ĐỔI MỚI BIÊN SOẠN GIÁO TRÌNH MÔN HỌC Ở ĐẠI HỌC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÙI VĂN HẠT, TRẦN VIẾT CƯỜNG Trường Đại học Hà Tĩnh Tóm tắt: Xuất phát từ những yêu cầu về việc thể hiện nội dung, phương pháp dạy học hiện đại và những tồn tại trong các giáo trình đang sử dụng, nhóm tác giả đề xuất những thay đổi cần có trong việc biên soạn các giáo trình môn học ở đại học theo 3 hướng chính: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của sinh viên trong học tập; Kết hợp đào tạo phương pháp dạy với đào tạo phương pháp học; Tích hợp đào tạo chuyên môn với đào tạo nghiệp vụ. Việc đánh giá giáo trình đạt chuẩn bao gồm: nội dung giáo trình, hình thức và cách trình bày, ý kiến phản hồi của giảng viên và ý kiến phản hồi của sinh viên. Từ khoá: biên soạn giáo trình, đổi mới biên soạn giáo trình, giáo trình môn học ở đại học.1. MỞ ĐẦU Giáo trình môn học là một dạng đặc biệt của sách về các sự kiện được sử dụng đểgiảng dạy ở đại học, nó chứa đựng các vấn đề và tư liệu được chuẩn bị cho việc học,được thiết kế và biên soạn dựa trên cơ sở chương trình môn học, đảm bảo tính hệ thống,tính ứng dụng, tính cơ bản, tính chính xác và tính cập nhập về nội dung khoa học củamôn học. Hiện nay, cùng với sự phát triển ngày càng nhanh của khoa học công nghệ, sựtoàn cầu hoá kinh tế và sự hoàn thiện dần dần nền kinh tế thị trường ở nước ta, một sốtư tưởng truyền thống, một số nội dung trong các giáo trình môn học cũ không còn phùhợp, cần phải được biên soạn lại, cập nhật thêm nội dung cho phù hợp với phương thứcđào tạo mới. Trong nội dung này tôi xin trao đổi về chủ đề: “Đổi mới biên soạn giáotrình môn học ở đại học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo”.2. NỘI DUNG2.1. Vì sao phải đổi mới việc biên soạn giáo trình môn học Trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ, giáo trình, tài liệu dạy học có vai trò hết sứcquan trọng. Đặc điểm cơ bản của việc học tập theo hệ thống tín chỉ là sinh viên phải tựhọc nhiều. Giờ tín chỉ được tính ngoài giờ lên lớp, còn có giờ dự kiến làm bài tập và tựhọc, tự nghiên cứu tài liệu ở nhà. Giờ giảng của giảng viên ít hơn so với cách học truyềnthống, giảng viên chủ yếu đóng vai trò là người hướng dẫn, cố vấn, thúc đẩy việc tự họccủa học viên, giúp học viên hình thành kỹ năng tự học. So sánh đơn vị học trình và tín chỉ, chúng ta dễ dàng nhận thấy: - Đơn vị học trình = 15 tiết lên lớp + 15 giờ làm việc cá nhân = 30 tiết/giờ. 169TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC HUẾ 2017 - Tín chỉ = 15 tiết lên lớp + 30 giờ làm việc cá nhân = 45 tiết/giờ. Như vậy, 1 tín chỉ  1,5 đơn vị học trình. Do sự tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghệ thông tin, điều kiện dạyvà học đã có những thay đổi lớn. Ngày nay các phương tiện dạy học điện tử và phầnmềm công nghệ thông tin truyền thông đã cung cấp cho giảng viên và sinh viên nhữngkhả năng mới trong việc thu thập, xử lý, sử dụng thông tin vào quá trình dạy học. Các thông tin trên Internet, CD ROM rất phong phú, đa dạng và hấp dẫn cho phépsinh viên nhìn thấy, nghe thấy, cảm nhận được nhiều hiện tượng, sự việc... Tuy nhiên,các nguồn thông tin này không phải lúc nào cũng là một hệ thống tri thức cơ bản, tinhgiản thiết thực, được chọn lọc có mục đích, được xử lý cẩn thận về mặt sư phạm như ởgiáo trình in. Chúng không thể thay thế hoàn toàn giáo trình in theo kiểu truyền thống.Chính vì thế mà UNESCO cũng phải thừa nhận sách giáo khoa, giáo trình là 1 trong 3ba nhân tố tác động mạnh mẽ nhất, quyết định chất lượng, hiệu quả giáo dục. Ba nhân tốđó là: cơ cấu hệ thống giáo dục và hệ thống chương trình; hệ thống sách giáo khoa, giáotrình; đội ngũ giảng viên. Vì vậy, việc đổi mới biên soạn giáo trình thích ứng với đàotạo theo hệ thống tín chỉ là rất cấp thiết. Nhưng thực tế hiện nay một số giáo trình môn học được tái bản nhiều lần nhưngkhông được chỉnh lý và bổ sung, không được cập nhật, nhiều thông tin trong các giáotrình đã “lỗi thời”. Vì vậy, việc biên soạn lại một số giáo trình môn học thích ứng vớisinh viên đào tạo theo học chế tín chỉ là rất cần thiết.2.2. Vai trò của giáo trình môn học đối với sinh viên và giảng viên * Đối với sinh viên: Giáo trình môn học ở các trường đại học sư phạm có những vai trò chủ yếu: - Cung cấp cho sinh viên những kiến thức, kỹ năng cơ bản, hiện đại, thiết thực vàcó hệ thống theo chương trình của mỗi môn học đã được nhà trường phê duyệt. - Góp phần hình thành cho sinh viên phương pháp học tập tích cực, khả năng tựhọc, tự nghiên cứu môn học, tự tiếp thu tri thức cần thiết cho bản thân. - Tạo ...