ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ MỘT PHA

Động cơ không đồng bộ một pha thường được dùng trong các thiết bị điện sinh hoa ̣t và công nghiê ̣p , công suấ t thường bé , từ vài Watt đế n hơn mô ̣t ngàn Watt, sử du ̣ng nguồ n điê ̣ n xoay chiề u mô ̣t pha 110 V/220V. So với đô ̣ng cơ không đồ ng bô ̣ ba pha cùng kich thước thì công suấ t của đô ̣ng cơ không đồ ng ́ bô ̣ 1 pha chỉ bằ ng khoảng 70% công suấ t của đô ̣ng cơ không...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ MỘT PHA Chương 5 ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ MỘT PHA 5.1 KHÁI NIỆM: Động cơ không đồng bộ một pha thường được dùng trong các thiết bị điện sinh hoa ̣t và công nghiê ̣p , công suấ t thường bé , từ vài Watt đế n hơn mô ̣t ngàn Watt, sử du ̣ng nguồ n điê ̣ n xoay chiề u mô ̣t pha 110 V/220V. So với đô ̣ng cơ không đồ ng bô ̣ ba pha cùng kich thước thì công suấ t của đô ̣ng cơ không đồ ng ́ bô ̣ 1 pha chỉ bằ ng khoảng 70% công suấ t của đô ̣ng cơ không đồ ng bô ̣ 3 pha, nhưng thực tế do khả năng quá tải thấ p nên ngoa ̣i trừ đô ̣ng cơ kiể u điê ̣n dung , công suấ t của đô ̣ng cơ không đồ ng bô ̣ 1 pha chỉ vào khoảng 50% công suấ t của động cơ 3 pha. Do sử du ̣ng nguồ n xoay chiề u 1 pha nên đô ̣ng cơ 1 pha đươ ̣c dùng khá phổ biế n trong sinh hoa ̣t và sản xuất nhỏ. ́ 5.2 CÂU TẠO CỦ A ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐÔNG BỘ 1 PHA :̀ Do nguyên lý mở máy khác nhau và yêu cầ u về tính năng kỹ thuâ ̣t khác nhau , nên kế t cấ u đô ̣ng cơ không đồ ng bô ̣ 1 pha cũng có nhiề u điể m khác nhau , nhưng cấ u ta ̣o chính cũng gồ m hai phầ n là stato và roto. 5.2.1.Phầ n tinh (Stator): ̃ Phầ n tinh cũng gồ m : mạch từ , dây quấ n , vỏ máy . Mạch từ có cấu tạo giống ̃ như ma ̣ch từ stator đô ̣ng cơ 3 pha, dây quấ n stator gồ m dây quấ n chinh và dây ́ quấ n phu ̣ có kế t cấ u thường không giố ng nhau, đă ̣t lê ̣ch nhau góc 90 0 . 5.2.2.Phầ n quay (Rotor): Rotor của đô ̣ng cơ không đồ ng bô ̣ 1 pha thường dùng là roto lồ ng sóc Ngoài hai phần chính trên , còn có các bộ phận khởi động như tụ điê ̣n, ngắ t điê ̣n ly tâm hay rờle dòng điê ̣n , rờle điê ̣n áp ,… ́ ̉ 5.3 NGUYÊN LY LÀ M VIỆC CƠ BAN CỦ A ĐỘNG CƠ MỘT PHA : Để hiể u đươ ̣c nguyên lý làm viê ̣c của đô ̣ng cơ không đồ ng bô ̣ 1 pha, trước tiên chúng ta phân tích sự hình thành từ trường trong dây quấ n mô ̣t pha. 5.3.1 Sư ̣ hinh thành từ trường đâ ̣p ma ̣ch – Phân tích từ trường đâ ̣p ma ̣ch ̀ thành hai từ trường quay: Phân tích từ trường đập mạch thành hai từ trường quay Xét từ trường do dòng điện hình sin i  I m sin  t chạy trong dây quấn stator của động cơ không đồng bộ 1 pha chỉ có dây quấ n mô ̣t pha Dòng điện xoay chiều chạy trong dây quấn stator sẽ sinh ra từ trường xoay chiề u, đường sức từ trường đươ ̣c xác đinh theo qui tắ c vă ̣n nút chai . Xét tại ̣ các thời điểm : T t1   Tại 4 , dòng điện đạt cực đại dương , từ trường đa ̣t cực đa ̣i , giả sử đường sức từ có chiề u từ trên xuố ng dưới . Có thể xem ve ctơ cảm ứng    từ B là tổng của hai vectơ cảm ứng BT (thuâ ̣n) và B N (nghịch) cùng    B  BT  B N  2 phương, chiề u với B và . T T   Tại 4 < t 2 < 2 , dòng điện vẫn dương , cảm ứng từ B có phương , chiề u   như cũ nhưng đô ̣ lớn bé hơn . Có thể phân tích B thành hai véctơ BT và    B  BT  B N   và lệch khỏi trục véctơ B mô ̣t góc  . BN 2 có độ lớn T   t3     Tại 2 , i  0 , B = 0, có thể xem B = 0 là tổng của BT và B N có độ lớn bằ ng nhau và ngươ ̣c chiề u nhau. T 3T   Tại 2 < t 4 < 4 , i < 0, B đổ i chiề u , hướng từ dưới lên trên , phân tich ́   B  BT  BN như đa phân tich ta thơi điể m t 2 . ̃ ́ ̣i ̀ 3T t5    Tại 4 , i   I m , cảm ứng từ B đa ̣t cực đa ̣i với chiề u từ dưới lên     trên, phân tích B thành BT và B N có cùng phương và chiều với B và    B BT  B N  2 như ta ̣i thời điể m t1. Vâ ̣y từ trường do dòng điê ̣n xoay chiề u cha ̣y trong dây quấ n mô ̣t pha sinh ra là từ trường đâ ̣p ma ̣ch, có thể phân tích thành hai từ trường quay có biên đô ̣ bằ ng ½ biên đô ̣ từ trường cực đa ̣i và quay ngươ ̣c chiề u nhau với cùng mô ̣t vâ ̣n tố c góc. 5.3.2 Môment quay:   Hai từ trường quay ngươ ̣c chiề u BT và B N sẽ tạo ...