Động lực văn hóa đối với kinh tế và định hướng xây dựng nền văn hóa phù hợp với yêu cầu phát triển

Dựa vào lý thuyết về nguồn gốc văn hóa trong sự phát triển kinh tế của Gregory Clark, bài viết phân tích những tác động của văn hóa đối với tiến trình phát triển ở Việt Nam, đồng thời cung cấp những kiến giải về cơ sở hình thành bản sắc dân tộc, nhằm khuyến nghị những định hướng giúp xây dựng một nền văn hóa phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong thời buổi hội nhập khu vực và quốc tế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Động lực văn hóa đối với kinh tế và định hướng xây dựng nền văn hóa phù hợp với yêu cầu phát triểnBản tin Khoa học Trẻ số 1(2), 2015 27 ĐỘNG LỰC VĂN HÓA ĐỐI VỚI KINH TẾ VÀ ĐỊNH HƯỚNG XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA PHÙ HỢP VỚI YÊU CẦU PHÁT TRIỂN Nguyễn Quốc Toàn Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM Email: toannq@buh.edu.vn (Ngày nhận bài: 26/11/2015; Ngày duyệt đăng: 18/12/2015) TÓM TẮTDựa vào lý thuyết về nguồn gốc văn hóa trong sự phát triển kinh tế của Gregory Clark, bàiviết phân tích những tác động của văn hóa đối với tiến trình phát triển ở Việt Nam, đồng thờicung cấp những kiến giải về cơ sở hình thành bản sắc dân tộc, nhằm khuyến nghị những địnhhướng giúp xây dựng một nền văn hóa phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong thờibuổi hội nhập khu vực và quốc tế.Từ khóa: phát triển, bản sắc văn hóa, văn hóa và kinh tế ABSTRACTBased on the theory of Gregory Clark, the article clarifies the role of culture for economicdevelopment, which analyzes the impact of culture on the development process in Vietnam, isalso provided these explaining the basis of ethnic identity formation, to recommend the guideto help build a culture of compliance with the requirements of national development in timesof regional integration and international.Keywords: development, cultural identity, culture and economyGIỚI THIỆU Dani Rodrik (kinh tế gia người Thổ Nhĩ KỳĐi tìm căn nguyên của sự phát triển kinh tế là và giáo sư Quỹ Ford về kinh tế chính trị quốccông việc khó khăn, đòi hỏi phải có những tế tại trường John F. Kennedy về quản trịnghiên cứu phức tạp, lâu dài và chất lượng. chính quyền thuộc Đại học Harvard) thì thểĐứng trên từng lĩnh vực và giác độ nghiên chế mới là yếu tố quan trọng nhất dẫn đếncứu khác nhau, nhiều nhà khoa học đã đưa ra thành công trong tiến trình phát triển kinh tế.hàng loạt các giả thuyết phong phú về nguồn Như vậy, có thể kể ra một loạt các yếu tố ảnhgốc của sự phát triển. Chẳng hạn, theo Giáo hưởng đến mức độ và tốc độ phát triển như:sư Jeffrey Sachs – Giám đốc Viện Trái đất con người, tài nguyên thiên nhiên, côngthuộc Đại học Columbia, Hoa Kỳ thì đó nghệ, thể chế… Đó là những yếu tố quanchính là yếu tố địa lý. Ông cho rằng vị trí trọng nhưng sử dụng chúng để trả lời cho câunhiệt đới, không có bờ biển, và sự tùy thuộc hỏi về thành tố sâu xa nhất, căn bản nhất củavào tài nguyên thô là những yếu tố trực tiếp phát triển thì chưa thuyết phục. Vậy chắc hẳncản trở phát triển. Không phải tình cờ mà hầu có một yếu tố cốt lõi đứng đằng sau tất cả cáchết các nước chậm phát triển đều ở vùng yếu tố trên. Theo chúng tôi và dựa trênnhiệt đới. Nhưng, kinh tế gia cao cấp của nghiên cứu của Gregory Clark thì yếu tố đóNgân hàng Thế giới, đã có thời gian làm việc chính là văn hóa của mỗi quốc gia, dân tộc.ở Việt Nam – David Dollar thì lại khẳng định Nghiên cứu vai trò của văn hóa đối với sựrằng căn nguyên phát triển của một quốc gia nghiệp phát triển ở Việt Nam có tầm quanlà khối lượng thương mại giữa quốc gia ấy và trọng đặc biệt trong bối cảnh hội nhập hiệnthế giới. Tức là, mức độ hội nhập thương mại nay. Đây không phải là một công việc mớiquốc tế làm gia tăng năng suất, tiến bộ công mẻ, nhưng cần thiết phải được thực hiện trởnghệ và nâng cao thu nhập quốc dân. Ở khía lại, để khẳng định, xây dựng và phát huycạnh khác, theo Daron Acemoglu (giáo sư những môi trường và bản sắc văn hóa phùmôn kinh tế học ứng dụng tại Học viện Công hợp với yêu cầu và xu thế phát triển.nghệ Massachusetts, đồng tác giả cuốn PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUNguồn gốc của Quyền lực, Thịnh vượng và Trong bài viết này, chúng tôi sử dụngNghèo đói – Tại sao các quốc gia thất bại) và phương pháp phân tích và tổng hợp làmBản tin Khoa học Trẻ số 1(2), 2015 28phương pháp nghiên cứu chủ đạo. Phương biện pháp ấy chỉ làm giàu các quan chứcpháp này được sử dụng để khảo sát và chọn tham nhũng ở các nước đó mà thôi. Tốt hơn,lọc tư liệu, từ đó tổng hợp thành những nội theo Clark, là cho phép tự do di dân, cho họdung cốt yếu để tiến hành phân tích và rút ra cơ hội tiến thân ở các nước tiên tiến.những định hướng cần thiết. Từ lý thuyết của Clark, chúng ta có thể thấy rằng văn hóa là nền tảng, là phương thức cơKẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN bản để mỗi dân tộc lựa chọn cung cách đi raCăn ...