Đò chạy. Rất chậm. Dòng sông Cái ngầu đục. Hai bờ giật mình bồi lỡ. Thiếu phụ mắt hướng ra sông. Sóng há miệng ngấu vào bờ từng tảng đất to. Dừa nước lẻ tẻ từng khóm rũ lá đứng buồn hiu đeo chùm quả khô trước khi kết cơm đọng nước. Ô rô rãi rậm ven bờ. Bụi bần đang đơm trái non.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
DÒNG SÔNG, CON ĐÒ VÀ THIẾU PHỤDÒNG SÔNG, CON ĐÒ VÀ THIẾU PHỤDÒNG SÔNGĐò chạy. Rất chậm. Dòng sông Cái ngầu đục. Hai bờ giật mình bồi lỡ. Thiếu phụmắt hướng ra sông. Sóng há miệng ngấu vào bờ từng tảng đất to. Dừa nước lẻ tẻtừng khóm rũ lá đứng buồn hiu đeo chùm quả khô trước khi kết cơm đọng nước. Ôrô rãi rậm ven bờ. Bụi bần đang đơm trái non.Không tiếng độc huyền, không lãochài vung lưới ánh bạc vẩy cá chỉ có vọng cổ man man trưa vẳng động mặt sông.Trẻ mình trần đen nhẻm ngụp lặn móc từ dưới sình lên đôi ba con sò huyết, mớ cuatiêu, me… Lòng sông rỉ rả đau vết thương ngậm nước thải đen ngòm từ xí nghiệpThủy Sản cách đó không xa. Dòng sông thở dài, người đàn bà giở cái lú mỗi ngàymỗi vắng tôm cá, người đàn ông kéo cống tái mặt vung tiếng chửi thề khi nhữngcon tôm đầu tiên nổi vật vờ bên bờ đìa. Xả mặn, lúa ngoi ngóp thở. Xả mặn, sôngngoi ngóp thở. Xả mặn, cá đồng hấp hối. Xả mặn xả luôn thứ nước hủy diệt đậpthẳng lòng sông, rách, hở từng đám xót xa.Dòng sông từng nặng sữa phù sa, ngọt hồn lúa sạ. Dòng nước mát hân hoan.Dòng Cái Nước Biển giờ rờn rợn vắng xa lạc loài từng dòng trôi mới cũ, nướcchòng chành chỉ thấy mình sống được khi con nước lớn chộn rộn đổ ra cửa sôngrữa bớt vết trầy xước trong lòng bằng nước biển. Người đàn ông sông nước rặt kéocống, rầm rì chắp tay bên người đàn bà cúi xuống mô đất đặt cặp vịt cúng bà thủycho tôm trúng.Sông đang chở đò. Nước ròng. Nước mặn. Đợi mưa.Mưa. Từ trên bờ xối xuống. Mặn.Thiếu phụ vén tấm cao su che mui nhìn sông đọc được dòng chảy tật nguyền. Lùmđiên điển lung linh nhoi lên từ bờ vuông. Lấp lóa trắng lưng vịt đang mò trên đámruộng mãn mùa. Sóng va vấp nước tung ướt tóc chị. Mặn của nắng, của đồng, củamấy ngôi nhà lưa thưa, mồ hôi người đàn bà cúi mặt xuống sông giặt lú, mồ hôingười đàn ông quấn thuốc rê hút xả hơi nghỉ giữa buổi phạt đám cỏ bờ đặng cuốcđất trồng rau bán kiếm cá thay cho cái lú đặt mé sông chỉ dính vài ba con ghẹ, ítcon tôm bầu, vài ba con cá sơn không đủ trộn lúa vịt ăn. Trơ khấc một gốc dừa láđã rụng duy có cái buồng trái chưa kịp tròn trái vẫn còn bám dai dẳng. Trái đã rụngmà buồng còn lắc lư đeo lấy cái mỏm thân đang tưa xơ dần. Bụi Cám buồn hiu.Trái non, trái chín đeo nhau không tay hái. Năm trước, trên dòng này, trong con đògià, người đàn ông cùng đi với chị ngồi băng ghế giữalột bỏ lớp vỏ xù xì, nhamnhám, quả Cám hiện ra bên trong là con cá chép có vẩy hẳn hoi. Chị cười, mặtsông sáng sóng sánh sóng.Nghe sông thở. Dòng sông, chị đi lại cả trăm lần. Dòng mênh mông kia buồn ở đâucũng cuồn cuộn chảy về. Bè lục bình nhấp nhô đầu sóng nhuộm dòng sông Cáingầu đục màu xanh chàm lục như cái màu vốn dĩ của sông nước Lục tỉnh. Nước cólớn, có ròng, dòng trôi nhanh hay chậm bè lục bình vẫn lững lờ trôi trên mặt sôngphẳng lặng pha màu chàm đất phù sa.Chị cúi xuống lạy dòng sông.Chuyến đò day dứt chạy. Rất chậm.Trái Cám vừa rơi xuống bè lục bình, sông xô sóng đẩy bè vào mạn đò. Chị với tayvớt trái, con cá chép vẩy tươi lóng lánh nụ cười anh.Sông đục sữa.CON ĐÒĐò chạy. Rất chậm. Nó đã già. Người ta cũng sắp chẻ củi khi chạy hết mùa mưanày. Ít người đi, đò không đủ tiền dầu chạy. Gió chướng, lượn sóng bạc đầu tiếpnối nhau xô theo chiều gió… Con đò vẫn cần cù, chậm chạp nhích từng bước, lựachiều con sóng đưa người khách đang nóng lòng, vượt sông về với người thân.Khắp nơi ở vùng Nam Bộ này, đi đâu cũng gặp con đò. Có thể là bến sông rộngbao la; có thể chỉ là con rạch nhỏ. Trên đò người ta có thể chuyện trò: Chuyệnxóm, chuyện làng, chuyện nước, chuyện non… cùng nhau như người thân lâu ngàychưa gặp. Cầu bắc ngang sông, lộ xuyên đồng đất. Đò buồn nứt ván. Ba bốn ngàymới thủng thẳng chở khách. Băng ghế không ấm hơi người, lỏng thỏng bấp bênh,nhẹ hẩng.Đò dọc, đò ngang. Chảy đi. Chảy đi. Dính rác. Ngừng. Gỡ. Chạy đi. Chạy đi.Tuyến sông duy nhất có một chuyến đò ba ngày chạy một lần vẫn những con ngườiấy, thêm hơn, hoặc bớt đi trong mỗi chuyến. Vẫn những con người ấy. Chẳng aithan đò chậm, chẳng ai hối đò nhanh.Thiếu phụ áp tai vào mạn, nghe tiếng sóng vỗ nhè nhẹ mà tưởng như những lời tâmtình của ai đó đang to nhỏ với mình…Bất chợt đò nghe tiếng kể của sông, nămtrước người thiếu phụ ôm di ảnh chồng đứng trước mũi đò, giữa cơn gió chướng,phía sau là chiếc quan tài nằm gọn lòng đò. Người đàn ông chưa mãn xuân chết trẻ.Dòng sông nuôi anh lớn lên nghẹn sóng. Đò giật mình nhận ra số tuổi mình vừabằng người đàn ông nằm trong lòng mình. Người đàn ông ngồi băng ghế giữa lộtvỏ trái cám đổi tiếng cười của thiếu phụ cùng hai đứa trẻ. Thêm một năm, đò đãgià khi tuổi còn trẻ. Vẫn chờ khách. Chờ sông. Buồn nứt lòng cũng vá víu trét chaiđi mấy mùa nước lớn, ròng. Đò đợi người thiếu phụ đang quay mặt ra sông bậtkhóc như tháng trước, tháng trước, tháng trước nữa. Vắng hai đứa trẻ nắm trướcđeo khăn trắng nhoẻn miệng cười nhìn người lớn khóc ngật ngưỡng. Đứa tu bìnhsữa. Đứa ...