Du lịch Quảng Trị (phần 2)

Làng hầm Vịnh Mốc, Quảng Trị “Địa đạo Vịnh Mốc giống như một tòa lâu đài cổ nằm im lìm trong lòng đất dấu kín biết bao điều kỳ lạ của con người đã làm ra nó và của thời đại mà nó được sinh ra”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Du lịch Quảng Trị (phần 2) Du lịch Quảng Trị (phần 2)Làng hầm Vịnh Mốc, Quảng Trị“Địa đạo Vịnh Mốc giống như một tòa lâu đài cổ nằm im lìm trong lòng đấtdấu kín biết bao điều kỳ lạ của con ng ười đã làm ra nó và của thời đại mà nóđược sinh ra”. Đó là lời giới thiệu sang trọng về Làng Hầm Vịnh Mốc đối dukhách bốn phương trước khi bước xuống cửa địa đạo huyền thoại này.Cổng vào địa đạo.Đã có hàng triệu du khách trong và ngoài nước đến thăm quan di tích nổi tiếng:Địa đạo Vịnh Mốc. Nhưng có lẽ không ít người chưa hiểu rõ sự tích của LàngHầm lịch sử có một không hai này. Một trong những kỳ tích vĩ đại nhất của ngườiVĩnh Linh trong chống Mỹ cứu nước là chuyển toàn bộ cuộc sống trên mặt đấtxuống lòng đất để bám trụ chiến đấu và chiến thắng.Ở Vĩnh Linh có tới trên 60 địa đạo lớn nhỏ như địa đạo Tân Mỹ, Địa đạo Mụ Giai,địa đạo Tân Lý... Trong đó Địa đạo Vịnh Mốc là làng hầm vững chắc nhất, tồn tạicho đến tận hôm nay và đã thành một điểm du lịch nổi tiếng thế giới!Vịnh Mốc là tên của một làng chài ở xã Vĩnh Thạch, Vĩnh Linh. Cái tên Vịnh Mốcxuất xứ từ chuyện ngày xưa giữa hai thôn Vĩnh Ân và Thừa Luật có chôn một cộtmốc để phân định ranh giới. Phía Bắc lại có một cái vịnh biển dưới mũi Lài. Nênlàng biển nằm giữa hai thôn có tên gọi là Vịnh Mốc.Địa đạo ở Vĩnh Linh được khởi đào từ năm 1963, khi giặc Mỹ chưa đánh phámiền Bắc. Theo nhiều lão thành cách mạng kể lại, thì cuối năm 1963, trên đườngtừ Trung Ương Cục miền Nam ra Bắc công tác, đồng chí Trần Nam Trung đ ã ghéthăm Vĩnh Linh. Đồng chí đã giới thiệu kiểu đào địa đạo chiến đấu của quân dânCủ Chi, đông - bắc Sài Gòn, đánh địch rất có hiệu quả. Từ đó Đảng Ủy Khu vựcVĩnh Linh đã chỉ đạo các xã đào địa đạo theo kiểu Củ Chi.Ở xã Vĩnh Giang có địa đạo Tân Trại Hạ dài 50 mét, thôn Tùng Luật đào địa đạodài 300 mét. Ngày đó địa đạo được đào rất đơn giản thô sơ, giống như một cáihầm trú ẩn nối dài, chưa thành làng hầm được. Từ khi giặc Mỹ leo thang đánh phámiền Bắc, Vĩnh Linh trở thành chiến trường ác liệt nhất. Bọn giặc dùng máy bay,kể cả máy bay B52, hàng trăm khẩu pháo cỡ 46- 105 ly ở Cồn Tiên - Dốc Miếu vàcác hạm tàu ngoài khơi ngày đêm điên cuồng trút bom đạn xuống từng tấc đấtVĩnh Linh. Chỉ riêng thôn Vịnh Mốc, diện tích chưa đầy 1 km2 với 300 dân, 82nóc nhà, mà phải hứng chịu một khối lượng bom đạn khổng lồ của 1003 trận oanhkích, rải thảm. Ngày 27/11/1964, tàu chiến Mỹ từ hạm dội 7 đã bắn đại bác thiêurụi một lúc 72 ngôi nhà, làm hàng trăm người Vịnh Mốc chết và bị thương. Đếntháng 6/1966, thôn Vịnh Mốc bị máy bay Mỹ dội bom hủy diệt. Nhưng ngườiVịnh Mốc vẫn kiên cường bám trụ chiến đấu. Vịnh Mốc trở thành một trong haiđịa điểm chính tập kết sức người, sức của cho đảo Cồn Cỏ cách mũi Lài 30 km vàcũng là nơi triển khai trận địa pháo tầm xa 85 ly, 136 ly chi viện đảo.Bên ngoài địa đạoĐể chống lại giặc Mỹ, người Vinh Linh chỉ còn cách dựa vào đất mà sống vàchiến đấu. Cuối năm 1966, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Đồn Công an Vịnh Mốcvà chi bộ thôn Vịnh Mốc, một tổ xung kích gồm 4 đồng chí đ ã bổ những nhát cuốcđầu tiên đi vào lòng đất. Sau đó toàn bộ quân và dân Vịnh Mốc thay phiên nhauđào bới. Sau 3 tháng chỉ bằng cuốc thuổng và trí thông minh, vừa đánh giặc vừađào địa đạo, làng Vịnh Mốc đã huy động 18.000 ngày công, đào đắp 6.000 m3 đấtđá, tạo nên trong lòng quả đồi đất đỏ bazan một hệ thống đường hầm địa đạochằng chịt với rất nhiều cửa ra vào từ tất cả các hướng. 4 đội đào 4 nhánh, hợp lạithành một hệ thống thông suốt gọi là Làng hầm. Bao quanh địa đạo có 8.200 métgiao thông hào chiến đấu. Thật ra để hoàn chỉnh địa đạo Vịnh Mốc, phải mất 3năm đào (1968) với khối lượng đất đá lên tới 3,76 triệu mét khối!Để đào sâu xuống lòng đất, người Vịnh Mốc đã có sáng kiến đào những cái giếngnhư giếng nước, đến độ sâu quy định thì đào xuyên vào lòng đất. Mỗi tổ đàođường hầm có 20 người, nhưng mỗi kíp đào chỉ có 2 người. Người đào, ngườichuyển đất ra miệng giếng để người ở trên quay tời kéo lên. Chuyển đất mới lênmặt đất phải đổ thật xa và ngụy trang kín đáo để địch không phát hiện ra. Thờigian đầu ngành Thương nghiệp cung cấp 5 - 7 đôi pin để soi sáng, sau đó pin cũngkhông còn, nên phải đào bằng đèn dầu hỏa, đất đèn, mỡ lợn để thắp sáng.Làng hầm Vịnh Mốc nằm ở độ sâu 20- 28 mét dưới lòng đất. Tổng chiều dài hệthống đường hầm là 2.034 mét. Trục đường chính dài 768, cao 1,5- 1,8 mét chongười đi lại thoải mái, rộng từ 1- 1,2 mét. Từ trục chính tỏa ra 13 nhanh thông với13 cửa gồm 7 cửa ra biển và 6 cửa trên đồi đi xuống. Cả làm có 3 trạm cảnh giới.Các ống thông hơi đều bí mật. Tại các cửa đều có khung gỗ chống đổ. Làng hầmkhông bao giờ ngập nước vì các cửa đều dốc ra ngoài! Hai bên trục đường cứ cáchkhoảng 3- 5 mét khoét sâu vào thành từng căn nhỏ, đủ cho một hộ sinh sống.Làng hầm có 3 tầng: Tầng 1 có độ sâu 10 mét là nơi sinh sống của nhân dân; tầng2 có độ sâu 20 mét là trụ sở Đảng ủy, Ủy ban và chỉ huy quân sự. Tầng 3 có độsâu 20- 28 mét là kho hậu cần với hàng ngàn tấn hàng hóa, súng đạn để tiếp tế choCồn Cỏ, cho miền Nam và phục vụ chiến đấu tại địa đạo. Theo b à con Vịnh Mốckể, thì ông Lê Xuân Vy là người có sáng kiến dùng ống dẫn dầu dựng đứng thôngtừ mặt đất xuống để chuyển gạo xuống địa đạo, vì vác từng bao gạo xuống hầmsâu là rất khó khăn. Khi gạo đầy ở tầng một thì mở van cho gạo xuống tầng hai,tiết kiệm rất nhiều thời gian và công sức.Trong làng hầm có 3 giếng nước, một bệnh xá, một nhà hộ sinh, nhiều lỗ thônghơi và một hội trường có sức chứa 50 người... Đàng hoàng nhất là gian hầm bệnhxá và nhà hộ sinh. Đó là 2 vách hầm lớn, tường và trần được lót vải dù trắng, cógiường, có bàn bàn tủ thuốc cấp cứu. Trong nhà hộ sinh này đã có 60 đứa trẻ sinhra! Đó là một kỳ công, một chứng tích của sự sống Vĩnh Linh bất diệt!Du khách tham quanĐịa đạo Vịnh Mốc là hình ảnh thu nhỏ của một làng quê Việt Nam được xây dựngvà kiến tạo dưới lòng đất. Dân làng Vịnh Mốc đã sống 2000 ngày đêm dưới LàngHầm. Ban ngày họ chuẩn bị mọi ...