Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ Hóa học: Nghiên cứu phân tích một số chất nhóm methylxanthines trong chè và phân loại chè Việt Nam dựa trên dữ liệu phổ

Mục tiêu của luận án là xây dựng và phát triển phương pháp quang phổ hấp thụ phân tử và phổ hồng ngoại phản xạ kết hợp với thuật toán hồi quy đa biến nhằm định lượng nhanh, chính xác một số hợp chất methylxanthines có mặt trong chè Việt Nam mà không cần tách loại chúng trên nền mẫu thực. Xây dựng và phát triển phương pháp quang phổ hấp thụ phân tử và phổ hồng ngoại phản xạ kết hợp với thuật toán thống kê đa biến nhằm phân loại nguồn gốc địa lý chè Việt Nam dựa trên cùng dữ liệu phổ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ Hóa học: Nghiên cứu phân tích một số chất nhóm methylxanthines trong chè và phân loại chè Việt Nam dựa trên dữ liệu phổ ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN TRẦN THỊ HUẾ NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH MỘT SỐ CHẤT NHÓM METHYLXANTHINES TRONG CHÈ VÀ PHÂN LOẠI CHÈ VIỆT NAM DỰA TRÊN DỮ LIỆU PHỔ CHUYÊN NGÀNH: Hóa Phân tích MÃ SỐ: 62440118DỰ THẢO TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC 1 - 2019 HÀ NỘICông trình được hoàn thành tại:- Khoa Hóa học – Trường ĐH Khoa học Tự nhiên – ĐH Quốc gia Hà Nội Người hướng dẫn khoa học:- PGS.TS. Tạ Thị Thảo- PGS.TS. Nguyễn Văn Ri 2 DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁNViết tắt Tiếng Anh Tiếng ViệtANN Artificial Neural Networks Mạng nơron nhân tạoCF Caffeine CafeinDA Discriminant Analysis Phân tích biệt thứcHPLC High performer liquid Sắc ký lỏng hiệu năng cao chromatographyIR Infrared reflectance spectroscopy Phổ hồng ngoạiLC Liquid chromatography Sắc ký lỏngLOD Limit of detection Giới hạn phát hiệnLOQ Limit of quantification Giới hạn định lượngMC Mean centreing Phổ trung bìnhMS Mass Spectrometry Phổ khốiMSC Multiplicative scatter correction Hiệu chỉnh phân tán nhiều lầnPC Principal Component Cấu tử chínhPCA Principal Component Analysis Phân tích cấu tử chínhPCR Principal Component Regreesion Hồi quy cấu tử chínhPLS Partial Least Squares Bình phương tối thiểu từng phầnR Coeficient Regression Hệ số tương quanRB Robinson Briston Hệ đệm Robinson BristonRe Recovery Độ thu hồiRMSE Root mean square error Hệ số biến thiênSANAS Standad addition net analyte signal Phân tích thêm chuẩn đa biếnSNV Standad normal transformation Biến đổi chuẩn hóaTB Theobromine TheobrominTP Theophylline TheophyllinUV-Vis Ultraviolet-visible Vùng tử ngoại – khả kiếnLD Lâm ĐồngPT Phú ThọTN Thái NguyênCTK Các tỉnh khác 3 GIỚI THIỆU VỀ LUẬN ÁN1. Tính cấp thiết của Luận án Chè (Camellia sinensis L.o. Kuntze) từ lâu đã là một đồ uống quenthuộc của con người và được sử dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới,đặc biệt Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng,một số methylxanthines và các poliphenols trong chè có tác dụng phòng chốngnhiều bệnh bao gồm bệnh tim mạch, hen suyễn, gan, các bệnh về răng miệng vàđặc biệt có tác dụng phòng tránh, giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư. Trong láchè, nhóm methylxanthines gồm ba chất là caffeine, theobromine vàtheophyline được quan tâm đặc biệt vì có nhiều hoạt tính sinh học có giá trịnhư: caffeine có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương, tim và hô hấp;theobromine và theophyline là các chất có tác dụng làm giãn cơ trơn. Hiện nay,do nhu cầu sử dụng chè lớn đặc biệt là những loại chè có chất lượng cao đã dẫntới thực trạng các sản phẩm chè nổi tiếng bị làm nhái thương hiệu với chấtlượng không đảm bảo, nguồn gốc không rõ ràng. Trước thách thức trên, việckiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm dần trở thành nhu cầutất yếu mang lại những lợi ích thiết thực cho nhà sản xuất và người tiêu dùng. Trên thế giới, các nghiên cứu xác định đồng thời hàm lượng cácmethylxanthines trong chè chủ yếu sử dụng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năngcao (High performer Liquid Chromatography-HPLC). Ngoài ra, các nhà khoahọc đang quan tâm phát triển nhóm các phương pháp phổ như quang phổ hấpthụ phân tử (Ultraviolet – Visible spectroscopy-UV-Vis) và quang phổ hồngngoại phản xạ (Infrared reflectance spectroscopy – IR) kết hợp với các thuậttoán thống kê đa biến cho phép xác định đồng thời các methylxanthines trongthực phẩm. So với các phương pháp phân tích hóa học, thì định lượng trongthực phẩm bằng phổ UV-Vis và phổ IR có ưu điểm nổi trội, không phải xử lýmẫu, phân tích nhanh, giá thành rẻ. Hiện nay, ở Việt Nam chưa có công trìnhnghiên cứu nào xác định đồng thời hàm lượng các methylxanthines trong chèvà phân loại chè theo nguồn gốc địa lý dựa trên dữ liệu ph ...