Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học môi trường: Nghiên cứu sử dụng một số khoáng vật phyllosilicat và tectosilicat để hạn chế tính linh động của kim loại nặng trong đất nông nghiệp khu vực huyện Văn Lâm, Hưng Yên

Mục tiêu nghiên cứu của luận án là đánh giá khả năng hạn chế tính linh động và tích lũy của Pb trong đất trồng lúa bằng việc bổ sung khoáng zeolite và bentonite vào môi trường đất và đề xuất một số giải pháp giảm thiểu tác động của Pb đến môi trường và con người.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học môi trường: Nghiên cứu sử dụng một số khoáng vật phyllosilicat và tectosilicat để hạn chế tính linh động của kim loại nặng trong đất nông nghiệp khu vực huyện Văn Lâm, Hưng Yên ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN ---------------------------- NGUYỄN NGỌC TÚ NGHIÊN CÚU SỬ DỤNG MỘT SỐ KHOÁNG VẬT PHYLLOSILICAT VÀ TECTOSILICAT ĐỂ HẠN CHẾ TÍNH LINH ĐỘNG CỦA KIM LOẠI NẶNGTRONG ĐẤT NÔNG NGHIỆP KHU VỰC HUYỆN VĂN LÂM, HƢNG YÊN Chuyên ngành: Môi trường đất và nước Mã số: 9440301.02 DỰ THẢO TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC MÔI TRƢỜNG Hà Nội - 2019 Công trình được hoàn thành tại: Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. Nguyễn Ngọc Minh 2. TS. Trịnh Quang Huy Phản biện: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Phản biện: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Phản biện: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng cấp Đại học Quốc giachấm luận án tiến sĩ họp tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên vào hồi giờ ngày tháng năm 20...Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam; - Trung tâm Thông tin - Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tài luận ánLàng nghề Đông Mai thuộc xã Chỉ đạo, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yênhoạt động tái chế ắc quy chì và gây ra nhiều nguy cơ tiềm ẩn ảnh hưởngtới sản xuất nông nghiệp và sức khỏe người dân. Khoáng sét, đặc biệt làkhoáng silicate, bổ sung vào đất để hạn chế tính linh động của kim loại vàgiảm khả năng hấp thu của cây trồng là một trong những giải pháp xử lý tạichỗ được ưu tiên phát triển. Từ cơ sở khoa học và thực tiễn nêu trên, luậnán được thực hiện với tiêu đề: “Nghiên cứu sử dụng một số khoáng vậtphyllosilicat và tectosilicat để hạn chế tính linh động của kim loại nặngtrong đất nông nghiệp khu vực huyện Văn Lâm, Hưng Yên”.2. Mục tiêu của luận ánMục tiêu chung: Đánh giá khả năng hạn chế tính linh động và tích lũy củaPb trong đất trồng lúa bằng việc bổ sung khoáng zeolite và bentonite vàomôi trường đất và đề xuất một số giải pháp giảm thiểu tác động của Pb đếnmôi trường và con người.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận ánĐối tượng nghiên cứu được sử dụng trong luận án bao gồm: i/ Đất lúa tạikhu vực xã Chỉ Đạo, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên; ii/ Các khoáng vậtsilicate: nhóm zeolite và nhóm bentonite; iii/ Giống lúa Bắc Thơm 7 khángbạc lá; iv/ Cấu trúc silic sinh học trong đất lúa, trong cây lúa. Phạm vinghiên cứu trong phòng thí nghiệm và trong nhà lưới.4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án4.1 Ý nghĩa khoa học của luận án- Luận án đã bổ sung thêm thông tin về hiện trạng và các dạng tồn tại củaPb trong môi trường đất trồng lúa tại xã Chỉ Đạo, huyện Văn Lâm, tỉnhHưng Yên, là khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi hoạt động tái chế ắcquy trong thời gian qua.- Luận án cung cấp cơ sở khoa học sử dụng các nhóm khoáng vật zeolite vàbentonite để hạn chế tính linh động, và từ đó giảm lượng Pb tích lũy vàocây lúa/gạo.- Luận án đã làm rõ được số phận của dạng Pb tích lũy trong cây lúa(rơm rạ), tác động của dạng Pb này đối với môi trường đất và mối liên hệvới vấn đề sử dụng rơm rạ sau thu hoạch.4.2 Ý nghĩa thực tiễn của luận án- Đánh giá được khả năng kiểm soát tính linh động của Pb trong đất lúa;ảnh hưởng của khoáng bổ sung đến tích lũy Pb trong lúa và trong gạo, mứcđộ ảnh hưởng của việc bổ sung khoáng silicat đến sinh trưởng và phát triểncủa cây lúa thí nghiệm.- Đưa ra một số giải pháp hạn chế ảnh hưởng của Pb tồn dư trong môitrường đất lúa đến con người và hệ sinh thái tại khu vực nghiên cứu.5. Điểm mới của luận án- Luận án đã đánh giá được ảnh hưởng của việc bổ sung các loại khoángzeolite và bentonite đến tính linh động của Pb trong môi trường đất lúa vàkhả năng tích lũy Pb của cây lúa và trong gạo. Đặc biệt, nghiên cứu củaluận án còn thực hiện đánh giá một cách tương đối toàn diện những tácđộng của bổ sung khoáng silicate đến khả năng sinh trưởng và phát triểncủa cây lúa thí nghiệm.- Luận án đã đánh giá được các dạng tồn tại của Pb trong đất nghiên cứu(ví dụ: dạng tự do, dạng cacbonate, liên kết với chất hữu cơ và các oxit),đặc biệt phát hiện đất lúa nghiên cứu có chứa một lượng PhytPb (dạng Pbtrong cấu trúc phytolith trong rơm rạ) là kết quả của quá trình hoàn trả rơmrạ (nhiễm Pb) lại cho đất. Kết quả nghiên cứu này có thể là tiền đề cho việcđề xuất giải pháp quản lý và xử lý rơm rạ nhiễm Pb. Chương 1. TỔNG QUAN VỀ CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU1.1 Nguồn ô nhiễm Pb và một số biện pháp xử lý1.1.1 Nguồn gốc ô nhiễm Pb tron ...