Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học môi trường: Nghiên cứu sự phân bố 210Po giữa trầm tích ven bờ và một số loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ tại vùng biển duyên hải Bắc Bộ

Mục tiêu nghiên cứu của luận án là cung cấp được số liệu về nồng độ hoạt độ phóng xạ 210Po trong trầm tích, nước biển, ngao và hàu ở vùng biển ven bờ các tỉnh Thái Bình, Hải Phòng, Quảng Ninh. Góp phần làm rõ sự phân bố của 210Po ở trong môi trường nước biển ven bờ biển duyên hải Bắc Bộ. Xác định mức đóng góp của 210Po vào liều hiệu dụng chiếu trung bình năm đối với người trưởng thành vùng đồng bằng duyên hải Bắc Bộ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học môi trường: Nghiên cứu sự phân bố 210Po giữa trầm tích ven bờ và một số loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ tại vùng biển duyên hải Bắc Bộ ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN TRẦN THỊ VÂNNGHIÊN CỨU SỰ PHÂN BỐ Po-210 TRONG TRẦM TÍCHVEN BỜ VÀ MỘT SỐ LOÀI NHUYỄN THỂ HAI MẢNH VỎ TẠI VÙNG BIỂN DUYÊN HẢI BẮC BỘ Chuyên ngành: Môi trường đất và nước Mã số: 62440303 DỰ THẢOTÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC MÔI TRƢỜNG Hà Nội - 2019Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Khoa học Tựnhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội.Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS Bùi Duy Cam 2. TS Đặng Đức NhậnPhản biện 1: ……………………………………………………. ……………………………………………………….Phản biện 2: ……………………………………………………. ……………………………………………………….Phản biện 3: ……………………………………………………. ……………………………………………………….Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng cấp Đại học Quốc gia chấmluận án tiến sĩ họp tại: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên vào hồi……giờ…… ngày……….tháng……….năm 2019.Có thể tìm hiểu luận án tại:- Thư viện Quốc gia Việt Nam- Trung tâm Thông tin- Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội 2DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 1. Tran Thi Van, Dang Duc Nhan, Nguyen Quang Long, DuongVan Thang and Bui Duy Cam (2016), “Water-sediment distributionand behaviour of Polonium (210Po) in a shallow water with highdissolved organic matters coastal area, North Viet Nam”, NuclearScience and Technology, Vol. 6, No. 2, pp. 01-14; 2. Trần Thị Vân, Đặng Đức Nhận, Bùi Duy Cam và Lưu ViệtHưng, “Xác định mức độ tích lũy Poloni -210 trong mô mềm sinh vậthai mảnh vỏ ở khu vực biển ven bờ biển thuộc Vịnh Bắc Bộ”, Tạp chíPhân tích Hóa, Lý và Sinh học, tập 23, số 1/2018, trang 155-164; 3. Tran Thi Van, Luu Tam Bat, Dang Duc Nhan, Nguyen HaoQuang, Bui Duy Cam and Luu Viet Hung (2019), “Estimation ofRadionuclide Concentrations and Average Annual CommittedEffective Dose due to Ingestion for the Population in the Red RiverDelta, Viet Nam”, Environment Management, 63, pp. 444-454;(https://doi.org/10.1007/s00267-018-1007-8). 34 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận án Poloni (Po) là nguyên tố thứ 84 trong Bảng hệ thống tuần hoàncác nguyên tố hóa học Mendeleev được Marie và Pierre Curie tìmthấy vào năm 1898. Poloni là một chất độc cực mạnh, độc tính của210 Po bao gồm cả độc tính hóa học như một kim loại nặng và độc tínhphóng xạ của một đồng vị phóng xạ. Trong tự nhiên, Poloni có nhiều đồng vị phóng xạ với số khối210, 211, 212, 214, 216, … Trong đó, đồng vị Po-210 là đồng vị tựnhiên có thời gian sống dài nhất với chu kỳ bán rã là 138,4 ngày.Đồng vị Poloni-210 (210Po) có thể được sản xuất bằng phương phápnhân tạo thông qua thực hiện phản ứng kích hoạt Bismut-209 (209Bi)bằng chùm nơtron nhanh trong lò phản ứng hoặc bằng máy gia tốchạt proton bắn vào các bia vàng (Au) hoặc thiếc (Sn). Nghiên cứu về 210Po trong môi trường thủy quyển nói chungcũng như hành vi của nó trong môi trường nước biển nói riêng đãđược nhiều nước quan tâm nghiên cứu trong gần 50 năm nay. Banđầu, mối quan tâm nghiên cứu đối với Po là độ phóng xạ alpha củanó trong một số sinh vật biển là tương đối cao so với sinh vật trêncạn do đóng góp của poloni từ nước và động-thực vật phù du [112].Khám phá này dẫn tới thúc đẩy các nghiên cứu tìm hiểu về khả năngvận chuyển và tích lũy nhân phóng xạ poloni giữa các sinh vật biểnvà về liều bức xạ mà con người có thể phải tiếp nhận do ăn hải sảntheo chuỗi thức ăn [96]. Ở Việt Nam, các nghiên cứu về 210Po trong môi trường nướcmới chỉ dừng lại ở mức phân tích hàm lượng của chúng trong trầmtích để xác định tốc độ bồi lấp cửa sông, lòng hồ hoặc bến cảng bằngphương pháp chì-210 (210Pb) [5,6, 7, 8, 35]. Hiện ở Việt Nam, chưacó công bố khoa học nào về phân bố 210Po trong môi trường nướcbiển ven bờ và các loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ nói riêng, cũng nhưviệc tính toán mức đóng góp của 210Po vào liều chiếu trong gây ra doăn lương thực thực phẩm. Bên cạnh đó, hiện nay Trung Quốc đã xây dựng và đưa vào vậnhành nhà máy điện hạt nhân ở thành phố cảng Phòng Thành, cáchMóng Cái (Quảng Ninh) khoảng 60 km theo đường chim bay nênviệc nghiên cứu nồng độ hoạt độ và phân bố 210Po trong môi trườngnước biển ven bờ Vịnh Bắc Bộ và tính toán mức đóng góp của 210Po 1trong liều hiệu dụng chiếu trong trung bình năm đối với người trưởngthành do tiêu thụ lương thực - thực phẩm có ý nghĩa rất quan trọng,góp phần xây dựng bộ số liệu phông nền phóng xạ môi trường nướcbiển khu vực vịnh Bắc Bộ trước khi nhà máy điện hạt nhân PhòngThành hoạt động. Từ những t ...