Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Tiến hóa môi trường trầm tích đới gian triều khu vực ven bờ Bắc Bộ

Luận án "Tiến hóa môi trường trầm tích đới gian triều khu vực ven bờ Bắc Bộ" với mục tiêu nghiên cứu để xác định và phân chia các kiểu môi trường trầm tích đới gian triều Bắc Bộ, làm sáng tỏ quá trình tiến hóa và phát triển đới gian triều Bắc Bộ, đánh giá vai trò hoạt động nhân sinh ảnh hưởng lên đới gian triều Bắc Bộ. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Tiến hóa môi trường trầm tích đới gian triều khu vực ven bờ Bắc BộĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘITRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN_______________________Đặng Hoài NhơnTIẾN HÓA MÔI TRƯỜNG TRẦM TÍCH ĐỚI GIANTRIỀU KHU VỰC VEN BỜ BẮC BỘChuyên ngành: Khoáng vật học và Địa hóa họcMã số: 62 44 02 05DỰ THẢOTÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨHà Nội - 2015Công trình được hoàn thành tại Khoa Địa chất - Trường Đại họcKhoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội.Người hướng dẫn khoa học:1. PGS. TS. Trần Đức Thạnh2. PGS. TS. Đặng MaiPhản biện:Phản biện:Phản biện:Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng cấp Đại học Quốc giachấm luận án tiến sĩ họp tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên– ĐHQGHN vào hồi giờ ngàythángnăm 2015Có thể tìm hiểu luận án tại:- Thư viện Quốc gia Việt Nam- Trung tâm Thông tin - Thư viện, Đại học Quốc gia Hà NộiMỞ ĐẦUTính cấp thiết của đề tàiĐới gian triều là không gian đệm giữa lục địa và biển, chịu cácquá trình tương tác lục địa - biển trong mối quan hệ với hoạt độngnhân sinh diễn ra nên bị biến đổi mạnh bởi các tác động tự nhiên vàcon người. Môi trường trầm tích ở đới gian triều có vai trò quantrọng đối các hệ sinh thái ven bờ, không gian sinh sống và phát triểnkinh tế-xã hội, vì vậy mỗi sự thay đổi đều tác động đến sinh vật vàcon người.Đới gian triều khu vực ven bờ Bắc Bộ trải dài từ Quảng Ninh đếnNinh Bình là nơi có chế độ nhật triều biên độ lớn, phong phú tàinguyên thiên nhiên. Trong đó, tài nguyên sinh vật gồm nguồn lợithủy sản và đa dạng sinh học, bao gồm các hệ sinh thái: rừng ngậpmặn, rạn san hô, bãi cát biển, bãi triều rạn đá v.v.; tài nguyên phisinh vật bao gồm vật liệu xây dựng, sa khoáng các dạng đất ngậpnước: bãi cát biển, các bãi triều lầy, lạch triều v.v. Tài nguyên ở đớigian triều chịu nhiều tác động của tự nhiên và nhân sinh, đã biến đổivà suy giảm giá trị do ô nhiễm môi trường, mất diện tích theo thờigian v.v. Đó là thách thức đối với quản lý, bảo vệ và sử dụng hợp lýtài nguyên phục vụ phát triển bền vững và bảo tồn ở ven bờ Bắc Bộ.Thông tin về môi trường trầm tích đới gian triều Bắc Bộ hiện cònkhá ít nên công tác quy hoạch phát triển kinh tế, sử dụng hợp lý đớigian triều ở Bắc Bộ chưa phát huy hết tiềm năng. Để hiểu rõ nhữngbiến động và động thái của môi trường trầm tích đới gian triềunghiên cứu sinh đã chọn đề tài “Tiến hóa môi trường trầm tích đớigian triều khu vực ven bờ Bắc Bộ” để làm luận án.Mục tiêu của luận án Xác định và phân chia các kiểu môi trường trầm tích đới1gian triều Bắc Bộ. Làm sáng tỏ quá trình tiến hóa và phát triển đới gian triềuBắc Bộ Đánh giá vai trò hoạt động nhân sinh ảnh hưởng lên đới giantriều Bắc Bộ.Đối tượng, phạm vi nghiên cứuĐối tượng nghiên cứu là hợp phần môi trường ở đới gian triềugồm có dao động thủy triều, hình thái địa hình - cấu trúc trầm tích,thành phần trầm tích và động lực môi trường.Phạm vi không gian theo bề ngang của đới gian triều là khoảngkhông gian được xác định trên cơ sở là đường trung bình triều thấptrong những kỳ nước nước cường và trung bình triều cao trongnhững kỳ nước cường. Phạm vi không gian theo chiều dọc bờ từMóng Cái tỉnh Quảng Ninh đến Kim Sơn tỉnh Ninh Bình.Nội dung nghiên cứuNghiên cứu đặc điểm địa hình địa hình và cấu trúc trầm tích đớigian triều; Nghiên cứu thành phần trầm tích gồm: thành phần độ hạt,khoáng vật và địa hóa trầm tích đới gian triều; Nghiên cứu đặc điểmphóng xạ 210Pb và 226Ra tính tốc độ lắng đọng trầm tích; Nghiên cứusự biến đổi theo không gian của chất ô nhiễm; Nghiên cứu quá trìnhphát triển và tiến hóa đới gian triều.Những luận điểm bảo vệ của luận ánLuận điểm 1. Môi trường trầm tích đới gian triều ven bờ Bắc Bộnằm trong vùng nhật triều biên độ lớn, gồm ba kiểu khác nhau về vậtchất và điều kiện động lực gồm kiểu môi trường trầm tích vũng vịnhĐông Bắc phân bố trầm tích cát nhỏ đến cát lớn chiếm ưu thế, thànhphần thạch anh chiếm hàm lượng cao, tốc độ lắng đọng nhỏ, hàmlượng lưu huỳnh cao ở dưới lớp sâu; kiểu môi trường trầm tích vùng2cửa sông hình phễu Bạch Đằng phân bố trầm tích bùn bột nhỏ, trầmtích bùn sét bột chiếm ưu thế, hàm lượng thạch anh thấp, tốc độ lắngđọng trầm tích trung bình, hàm lượng lưu huỳnh trung bình ở lớpdưới sâu; kiểu môi trường trầm tích cửa sông châu thổ Sông Hồngphân bố trầm tích bột lớn, trầm tích bùn bột nhỏ, hàm lượng thạchanh trung bình, tốc độ lắng đọng trầm tích lớn, hàm lượng lưu huỳnhnhỏ.Luận điểm 2. Ở thời kỳ hiện tại đới gian triều Bắc Bộ tiến hóatrải qua 3 giai đoạn phát triển là giai đoạn phát triển bãi triều thấp,giai đoạn phát triển bãi triều trung và giai đoạn phát triển bãi triềucao. Ở vũng vịnh ven bờ Đông Bắc bị suy thoái đới gian triều bị đẩylùi về phía lục địa; Ở cửa sông hình phễu Bạch Đằng đới là vùngchuyển tiếp đới gian triều bồi tụ cục bộ với suy thoái đẩy lùi về phíalục địa chiếm ưu thế; Ở châu thổ sông Hồng từ Đồ Sơn đến Kim Sơnđới gian triều phát triển bồi tụ liên tục lấn ra biển.Những điểm ...