Dùng thuốc cho trẻ dưới 5 tuổi như thế nào?

Tham khảo tài liệu dùng thuốc cho trẻ dưới 5 tuổi như thế nào?, y tế - sức khoẻ, sức khỏe trẻ em phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dùng thuốc cho trẻ dưới 5 tuổi như thế nào? Dùng thuốc cho trẻ dưới 5 tuổi như thế nào?Nhiễm khuẩn hô hấp cấp (NKHHC) ở trẻ dưới 5 tuổi chủ yếu doS.pneumoniae, H. influenzae… gây viêm phổi. Đây là bệnh nguy hiểm có tỷlệ tử vong cao. Tùy theo tính nhạy cảm, tính kháng thuốc của vi khuẩn; độnặng của bệnh và thậm chí là giá thuốc để chọn và dùng thuốc sao cho hợplý…Khi nào cần dùng thuốc?Các thuốc hiện nay vẫn được chọn dùng trong điều trị nhiễm khuẩn hô hấpcấp ở trẻ dưới 5 tuổi như: penicilin, ampicilin, amoxicylin, cotrimoxazol,chloramphenicol, gentamycin.Trường hợp NKHHC độ I (nhẹ): Không viêm phổi với các biểu hiện trẻ chỉho nhưng không thở nhanh (dưới 1 tuổi chỉ dưới 50 lần/phút, 1 đến dưới 5tuổi chỉ dưới 40 lần/phút) thì chưa cần dùng kháng sinh. Có thể dùng cácloại thuốc ho đơn chất.Trường hợp NKHHC độ II (vừa):Có viêm phổi nhưng không nặng, trẻ có ho, nhịp thở nhanh nhưng lồng ngựckhông co rút chủ yếu dùng kháng sinh uống như amoxicylin (đây là khángsinh nhạy cảm tốt với S.pneuminiae, hấp thu tốt qua đường ruột). Nếu dùngkháng sinh này không đỡ (nghi ngờ kháng thuốc) có thể dùng amoxicylinkết hợp với acid clavulanic.Thuốc lựa chọn thứ hai có thể dùng là ampicilin (đây là thuốc có tính khángkhuẩn rộng hơn nhưng hấp thu qua đường ruột kém, do vậy phải uống liềucao và nhiều lần trong ngày), cotrimoxazol (phối hợp giữa một sufamid làsulfamethoxazol và trimethoprim, chất giống kháng sinh). Phối hợp này chophổ kháng khuẩn rộng, mạnh. Thuốc gây bí tiểu tiện, độc cho thận. Khôngdùng thuốc cho trẻ sơ sinh, trẻ đẻ non có vàng da. Hiện S.pneumoniae đãkháng cotrimoxazol với tỷ lệ cao tới 62% nên hiện ít dùng.Ngoài ra, có thể dùng là thuốc tiêm (nếu cần thiết). Thuốc tiêm có thể dùnglà penicilin. Thuốc còn có tác dụng tốt với S. pneumoniae. Nếu dùng dạngtiêm thì phải thử phản ứng dị ứng trước khi tiêm và phải được thực hiện tạicơ sở y tế.Trường hợp NKHHC độ III (nặng): Trẻ ho, khó thở, co rút lồng ngực nhưngchưa tím tái, vẫn uống được thuốc. Nhất thiết phải chuyển trẻ đến ngay bệnhviện (vì ở nhà hay trạm y tế không có các điều kiện cấp cứu hỗ trợ). Dùngbezylpenicilin tiêm bắp mỗi ngày 4 lần cách mỗi 6 giờ một lần. Sau 3 – 5ngày tiêm nếu đỡ thì tiếp tục cho dùng thuốc uống 3 – 5 ngày nữa cho đếnlúc khỏi hẳn (không dùng penicilin V mà dùng amoxicyclin).Trường hợp NKHHC độ IV (rất nặng): Trẻ có các triệu chứng như ở độ IIInhưng co rút lồng ngực thường xuyên hơn, có thể đến mức có tím tái. Phảikhẩn cấp đưa trẻ đến bệnh viện. Có 3 cách dùng thuốc: Hoặc tiêm bắpchloramphenicol mỗi ngày 4 lần, cách nhau mỗi 6 giờ một lần. Hoặc tiêmbắp hay tĩnh mạch benzylpenicilin mỗi ngày 4 lần, cách nhau mỗi 6 giờ mộtlần. Hoặc tiêm bắp hay tiêm tĩnh mạch benzylpenicllin kết hợp vớigentamycin mỗi ngày 2 lần. Liều lượng và đợt dùng tùy theo bệnh, riêngchloramphenicol thường dùng khoảng 3-5 ngày (không kéo dài hơn).Cần chú ý, chloramphenicol gây độc với tủy xương, bị S.pneumoniae khángmức trung bình (27%) vì vậy ít người sử dụng. Gentamycin độc với thínhgiác (ù tai, giảm thính lực, điếc) bị S.pneumoniae kháng với mức thấp (5-10%), thuốc này bị lạm dụng nhiều. Các bệnh viện thường chọn dùngpeniclin khi cần mới phối hợp với gentamycin tiêm.Cũng có trường hợp bị S.pneumoniae kháng hay dị ứng, hay viêm phổi docác tác nhân khác mà dùng các kháng sinh trên không có hiệu quả thì dùngđến fluoroquinolon (FQ). Đến nay, trừ acid nalidixic, không thuốc nào trongnhóm FQ được FDA (Mỹ) và các nước khác chấp nhận chính thức cho trẻem dưới 5 tuổi. Lý do: FQ làm hỏng các sụn chịu lực của động vật còn non,nghi ngờ gây hại cho trẻ. Tuy nhiên, sau nhiều nghiên cứu, nghi ngờ nàychưa tìm được chứng cớ trên người nên thầy thuốc vẫn cho dùng FQ khicần, coi như tận dụng thêm một cơ hội chữa bệnh hữu ích. FQ đề xuất làcyclofloxacin (hoặc FQ mới hơn levofloxacin, moxifloxacin).Và những trở ngại…Trẻ dưới 5 tuổi thường bị viêm đường hô hấp trên do nhiễm các virut ( 50 –60% các trường hợp). Biểu hiện chỉ ho khan, sau đó có ít đờm, có tiếng thởkhô, ran phế quản. Nếu trẻ khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt cộng với sự tựthoái của virut thì chỉ sau 4-5 ngày sẽ tự khỏi, dùng kháng sinh là không cầnthiết. Tuy nhiên cũng nên cho trẻ đi khám để yên tâm. Nếu phát hiện có bộinhiễm vi khuẩn mới dùng kháng sinh hoặc nghi ngờ nhiễm loại virut đặcbiệt (qua khám lâm sàng) thì chuyển đến tuyến trên điều trị bằng khángvirut. ...