Đương độ xuân về

Vị ngọt gợn cuống họng nhắc tôi nhớ đến ly trà nóng vừa nhấp chỉ một ngụm. Nhìn khắp. Tôi đã đi hết vùng này và nhiều chốn khác, không thấy vườn mai nào rộng và thân thuộc như của ông. Vườn chia đôi bởi con ngõ dài, dãy cau hai bên. Cạnh giếng nước có bụi trầu lớn đã chết vào giữa năm. Tôi để ý khi nó chỉ còn dăm ngọn lá úa vàng. Hỏi, ông bảo tay đàn bà đến kỳ mà hái thì trầu chết. Ông không nói tên người đàn bà hái trầu, trách mình...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đương độ xuân về Đương độ xuân vềVị ngọt gợn cuống họng nhắc tôi nhớ đến ly trà nóng vừa nhấp chỉ một ngụm.Nhìn khắp. Tôi đã đi hết vùng này và nhiều chốn khác, không thấy vườn mai nàorộng và thân thuộc như của ông. Vườn chia đôi bởi con ngõ dài, dãy cau hai bên.Cạnh giếng nước có bụi trầu lớn đã chết vào giữa năm.Tôi để ý khi nó chỉ còn dăm ngọn lá úa vàng. Hỏi, ông bảo tay đàn bà đến kỳ màhái thì trầu chết. Ông không nói tên người đàn bà hái trầu, trách mình nhác hái.Một cây mai được trồng gần đó, ngạc nhiên, nó đã nở hoa, trước giao thừa đúngmột tháng, đúng ngày tôi và ông sẽ trảy lá vườn mai.Trời lâm râm mưa. Chút se lạnh sót lại của đông tàn. Mùa xuân sắp sửa khởi hành.Tôi đứng dậy bước về. Nghĩ, sau cú đứng dậy đó tôi sẽ không còn đặt chân vào nhàông nữa, để nhìn thấy khuôn mặt buồn một cách lạ lùng của nàng, song tôi vẫn nhớvườn mai vàng rực độ xuân về năm trước, tôi qua chúc thọ ông và cùng nhấp lyrượu sâm đậm chát, đã rất nhiều cánh mai tơi tả rụng...***Đối với tôi, ông hiện hữu như nỗi buồn. Mỗi sớm, tỉnh dậy hé cửa nhìn qua tôithấy cái bóng ông lởn vởn trong sương. Tôi biết ông không thể ngủ thêm, dậy cũngchả biết làm gì ngoại trừ nhen lửa thật chậm, bắc ấm nước, rồi ông ra giội nướcquét cứt gà sàn sạt ở hiên, cả trên ghế bàn để chờ trời sáng, chờ tôi ngủ dậy cùngtrà lá.Tôi đã không còn qua uống trà với ông như thường lệ từ hơn tuần nay. Nhưng tôivẫn thấy nhớ cái chỗ ngồi nhìn ra vườn mai ngút mắt. Hôm kia tôi vẫn thức dậysớm, vẫn hé cửa nhìn, thấy dáng ông ngồi tội nghiệp trước cái bàn không, lâu lâulại ngó qua nhà tôi. Tự dưng tôi dậy khoác áo bước tới vườn mai. Ông đánh tiếngtrách lâu ngày quá. Tôi ậm ừ nhấp trà, nhìn vào chiếc giường của ông thường nằmhàng chục năm, nay là mẹ con đứa út, còn ông trải chiếu nằm dưới nền.Hôm kia, hôm qua và hôm nay tôi vẫn hé cửa, rồi đóng, lại nằm xuống... Tôi nghĩvề ông như một nỗi buồn. Nỗi buồn mơ hồ, man mác, không muốn giữ lại cũngchẳng muốn đánh tản khỏi khuôn mặt mình. Nhưng nếu phải chọn lựa thì tôi giữ...Nghĩa là tôi sẽ ghìm lòng không qua ngồi uống trà mỗi sáng với ông nữa - cái thóiquen đã ăn sâu cả vào tiềm thức, kể từ ngày nàng dứt chồng bồng con về ở với ông.Để rồi từ hôm đó ông cho gà ấp trứng, ông đi bắt một con lợn con về nuôi.Mỗi lần nghe tiếng lợn kêu réo, chính lúc ông xắt chuối. Bên cạnh luôn có hòn đámài mịn, xắt, đoạn ông lại liếc dao cho sắc. Bầy gà xúm quanh ông mổ tới tấp, cócon nhảy cả lên vai ông. Làm tôi nhớ cảnh quê hồi nhỏ, cha mẹ tôi cũng đầu tắtmặt tối...Vâng. Tôi sẽ xoẹt qua cuộc đời ông một lát cắt đồng đại. Sẽ không ai biết đượctuổi tác, hoàn cảnh vợ con trước đây của ông, cũng không tương lai mà chỉ là bâygiờ, lúc ông nhường chiếc giường lại cho đứa con gái út và đứa cháu ngộ nghĩnhtung tăng chạy nhảy, vui sướng và chưa hề biết đến khái niệm người cha.Tôi cũng không muốn nói đến chồng nàng: thanh niên trẻ, con giám đốc một côngty lớn với ngôi nhà lớn đang giai đoạn hoàn thiện [thì nàng bỏ đi]. Cũng gần. Từchỗ nàng tới nhà cha khoảng mười lăm phút tản bộ. Gả con trong làng như có vàngtreo trước ngõ. Dân gian cho vậy, thực tế trong mấy năm qua ông cũng nghĩ thế.Nàng có thêm hai người chị lấy chồng xa...Dĩ nhiên không ai vạch thân thể nàng để thấy nhiều vết bầm và sẹo. Chỉ đêm hômấy nàng lên cơn sốt, cha nàng đánh liều vén áo thoa dầu. Lúc ấy thì nàng bật khóc,con khổ lắm cha ơi, khổ cực mấy con cũng ở với cha thôi. Ông cũng khóc. Ôngkhóc khi kể lại với tôi vào chiều hôm sau, bên một ly rượu nhỏ. Tôi nhìn thấy nàngđang phơi đồ của con, một dãy dài đủ màu sắc khẽ tung trong gió nhẹ, phớt chútnắng sau mùa lụt. Mặt nàng ửng, môi thắm đỏ tự nhiên trong hơi xuân nồng đượm.Tôi chợn nghĩ nàng không hẳn con ông - người nông phu cao gầy, má hóp. Ở nàngcó nét quý phái nhà lành, dẫu theo cung cách làm việc hàng ngày mà tôi lén nhìnthấy, đấy là người phụ nữ đảm đang, vun vén gia đình. Vậy tại sao nàng phải rờikhỏi tổ ấm mà con gái cả làng này nằm mơ chẳng thấy? Chồng nàng có vấn đề? Cứmỗi lần thoáng qua hình bóng của đứa thanh niên mặt búng ra sữa ấy...Tôi thật không thể tưởng tượng nổi cảnh đang trầm lắng ngồi thưởng trà cùng ôngthì hắn chạy xe vào không chào hỏi, xộc vô tìm vợ. Nhưng đấy chưa phải nguyênnhân chính để tôi không còn qua ngồi với ông mỗi sớm nữa. Lần cuối [tính cho đếngiờ] tôi qua, sáng ấy, lúc nàng còn nằm trên tấm phản, uể oải, tấm chăn hồng trễnải, cặp vú nõn trắng... nàng dướn mình, ngước mắt nhìn ra hiên và trở dậy. Có lẽđó là lý do tôi thấy mình vô duyên quấn quýt quá thân tình bên ông như cha con.Cũng chưa hẳn.Tôi vẫn muốn qua ngồi uống trà mỗi sớm với ông như thường lệ (nhiều hôm chẳngnói câu nào). Tôi nhớ trước đây, có bận qua thấy ông còn ngủ, bèn nhen lửa bắcnước, rồi thức ông dậy. Ông nhìn tôi thân thuộc quá đỗi. Để dứt bỏ một thói quensao khó quá vậy. Giờ mỗi sớm tôi dậy, đứng lên rồi mới hay mình phải nằm xuống.Lại ngồi, ủ rũ, tôi hé cửa nhìn qua. Tiếng chổi sàn sạt, ...