Ebook Hỏi đáp về Luật tiếp cận thông tin

Cuốn “Hỏi đáp về Luật tiếp cận thông tin” cung cấp những thông tin cơ bản, quan trọng của Luật thông qua hình thức là các câu hỏi - đáp về các vấn đề thuộc nội dung của Luật. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ebook Hỏi đáp về Luật tiếp cận thông tin BỘ TƯ PHÁP VỤ PHÁP LUẬT HÌNH SỰ - HÀNH CHÍNH HỎI ĐÁP VỀ LUẬT TIẾP CẬN THÔNG TIN NHÀ XUẤT BẢN TƯ PHÁP CHỦ BIÊN: TS. Nguyễn Thị Hạnh Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp THAM GIA BIÊN SOẠN: 1. TS. Nguyễn Thị Kim Thoa Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp 2. NCS. Nguyễn Quỳnh Liên Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp 3. TS. Mai Thị Kim Huế Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp 4. ThS. Dương Thị Ngọc Chiến Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp 5. ThS. Chu Thị Thái Hà Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp 6. ThS. Phạm Thị Hậu Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp 7. ThS. Hoàng Thanh Thảo Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp 8. ThS. Đỗ Thị Huệ Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp 9. ThS. Vũ Thị Hiền Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp LỜI GIỚI THIỆU Quyền tiếp cận thông tin là một trong các quyền cơ bản của con người, của công dân đã được ghi nhận trong Tuyên ngôn thế giới về nhân quyền của Liên hợp quốc năm 1948 và Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị năm 1966 mà Việt Nam là thành viên. Cụ thể hóa quy định về quyền tiếp cận thông tin được ghi nhận tại Điều 25 Hiến pháp năm 2013, Quốc hội Việt Nam khóa XIII đã ban hành Luật tiếp cận thông tin vào ngày 06 tháng 4 năm 2016 để quy định về việc thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân; về nguyên tắc, trình tự, thủ tục thực hiện quyền tiếp cận thông tin; về trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan nhà nước trong việc bảo đảm thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân. Luật tiếp cận thông tin liên quan trực tiếp đến quyền của công dân và trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan nhà nước từ trung ương đến địa phương trong việc bảo đảm thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân. Để tạo thuận lợi cho việc thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân và nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức các cơ quan nhà nước trong việc bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của công dân, Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp tổ chức biên soạn cuốn “Hỏi đáp về Luật tiếp cận thông tin” trong đó cung cấp những thông tin cơ bản, quan trọng của Luật thông qua hình thức là các câu hỏi - đáp về các vấn đề thuộc nội dung của Luật. Đối tượng phục vụ của cuốn sách là các công dân với tư cách là chủ thể thực hiện quyền tiếp cận thông tin và các cán bộ, công chức, viên chức tham gia vào công tác cung cấp thông tin tại các cơ quan nhà nước. Cuốn sách cũng là tài liệu hữu ích cho việc nghiên cứu, giảng dạy và học tập tại các cơ sở đào tạo về luật và về quyền con người, quyền công dân. Cuốn sách được biên soạn lần đầu nên không tránh khỏi những thiếu sót, các tác giả và Nhà xuất bản rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các độc giả để cuốn sách được hoàn thiện hơn. Hà Nội, tháng 12 năm 2017 NHÀ XUẤT BẢN TƯ PHÁP Phần 1 MỤC ĐÍCH, Ý NGHĨA CỦA LUẬT TIẾP CẬN THÔNG TIN, PHẠM VI ĐIỀU CHỈNH CỦA LUẬT, CÁC KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN TẮC TIẾP CẬN THÔNG TIN Luật tiếp cận thông tin điều chỉnh những vấn đề gì? Ý nghĩa, mục đích 1. của việc ban hành Luật tiếp cận thông tin ở nước ta? Trả lời: Luật tiếp cận thông tin tập trung vào việc giải quyết những vấn đề liên quan nhằm bảo đảm một người dân bình thường có thể thực hiện quyền tiếp cận thông tin của mình, bao gồm các nguyên tắc, trình tự, thủ tục thực hiện quyền tiếp cận thông tin, trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan nhà nước trong việc bảo đảm thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân và các biện pháp bảo đảm thực hiện quyền. Việc ban hành Luật này là nhằm cụ thể hóa Điều 25 Hiến pháp năm 2013 về quyền tiếp cận thông tin của công dân, tạo khuôn khổ pháp lý để công dân thực hiện quyền tiếp cận thông tin của mình. Việc bảo đảm thực hiện quyền tiếp cận thông tin với tư cách là quyền cơ bản của công dân có ý nghĩa làm tiền đề, điều kiện cho việc thực hiện các quyền, tự do dân chủ khác của con người, của công dân mà Hiến pháp năm 2013 đã quy định, như: quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, quyền bầu cử, ứng cử, quyền biểu quyết khi Nhà nước tổ chức trưng cầu ý dân, quyền khiếu nại, quyền tố cáo, quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí... Đồng thời, sự ra đời của Luật tiếp cận thông tin còn là công cụ giúp phòng, chống tham nhũng; tạo điều kiện để công dân tham gia quản lý nhà nước và xã hội; tăng trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước, góp phần nâng cao tính công khai, minh bạch, hiệu quả trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, bao gồm các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp. Trong đời sống thường ngày, “thông tin” là một khái niệm rất rộng và 2. có nhiều cách hiểu khác nhau. Vậy “thông tin” theo quy định của Luật tiếp cận thông tin được hiểu như thế nào? Trả lời: Theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật tiếp cận thông tin, thông tin là tin, dữ liệu được chứa đựng trong văn bản, hồ sơ, tài liệu có sẵn, tồn tại dưới dạng bản viết, bản in, bản điện tử, tranh, ảnh, bản vẽ, băng, đĩa, bản ghi hình, ghi âm hoặc các dạng khác do cơ quan nhà nước tạo ra. Như vậy, Luật này chỉ quy định về các thông tin được chứa đựng trong các văn bản, hồ sơ, tài liệu do cơ quan nhà nước tạo ra trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, mà không phải là thông tin nói chung, thông tin truyền miệng hay các thông tin do chủ thể ngoài nhà nước tạo ra. Ví dụ: phát ngôn tại cuộc họp của một nhà lãnh đạo cấp cao; hồ sơ khách hàng của Công ty bảo hiểm nhân thọ X không được coi là thông tin mà Luật tiếp cận thông tin điều chỉnh. “Thông tin do cơ quan nhà nước tạo ra” trong Luật tiếp cận thông 3. tin được hiểu như thế nào? Trả lời: ...