những hình thức giao tiếp trước tiên thử liệt kê những hình thức liên lạc nào chúng ta đang dùng dựa trên text (ở đây tôi chưa nói đến giọng nói – tuy rằng tầm nhìn của fac bao gồm luôn cả voice): sms, e-mail, tin nhắn qua fac, chat, dm [1] của twitter, thư viết tay (mặc dù hiện nay rất hiếm trường hợp còn dùng thư viết tay), fax… như chúng ta thấy, e-mail chỉ là một phần trong các kênh liên lạc này. và thực sự với tôi e-mail có một số phiền phức: tôi luôn phải...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
fac không làm email
Facebook không làm Email
Những hình thức giao tiếp
Trước tiên thử liệt kê những hình thức liên lạc nào chúng ta đang dùng dựa trên
text (ở đây tôi chưa nói đến giọng nói – tuy rằng tầm nhìn của Facebook bao gồm
luôn cả voice): SMS, e-mail, tin nhắn qua Facebook, Chat, DM [1] của Twitter, thư
viết tay (mặc dù hiện nay rất hiếm trường hợp còn dùng thư viết tay), Fax…
Như chúng ta thấy, e-mail chỉ là một phần trong các kênh liên lạc này. Và thực sự
với tôi e-mail có một số phiền phức: tôi luôn phải nhớ địa chỉ người nhận (To), địa
chỉ người nhận kèm (CC, BCC), cách viết quá trang trọng đôi khi không cần thiết,
và một vấn đề muôn thuở: spam.
Gmail đã làm rất tốt việc cải tiến mô hình này, với cách xử lý danh bạ (contact
list) thông minh hơn, bộ lọc spam mạnh hơn, tính năng điền tự động (auto
complete) cho trường To, CC, BCC thông minh hơn. Tất cả những cải tiến của
Gmail giúp cho việc xử lý email được nhanh hơn, nhưng nó chỉ rút ngắn thời gian
một cách tối đa, còn thì chúng ta vẫn phải làm những công việc đó. Và có một việc
Gmail không thể can thiệp được, đó là cách viết của email luôn quá cầu kỳ. Ví dụ
mỗi ngày tôi rất nhiều lần phải viết những email kiểu như thế này:
“Hi Alex,
I compleltely agree with your suggestion.
Best regards,
Hieu.”
Lúc nào cũng phải có mở bài, thân bài, kết luận bằng một câu best regards, cheers,
trân trọng, kính chào, thân chào… Tất nhiên là không ai ép chúng ta phải viết như
thế, nhưng bản thân cách giao tiếp của email vô hình chung khiến chúng ta phải
như vậy. Chúng ta thấy rõ ràng khi chat không ai nói kiểu “Chào – Nội dung –
Trân trọng” như vậy.
Và giải pháp mà Facebook đưa ra có vẻ như giải quyết được những yếu điểm của
email. Hơn thế nữa nó gom lại được hầu hết những kênh liên lạc “bằng text” mà
chúng ta đang có. Ví dụ bằng trường hợp của tôi (đã rất lâu tôi không còn dùng
hình thức thư viết tay, do đó trong danh sách của tôi không có thư viết tay – Fax
tôi cũng rất hiếm khi còn dùng mà đa số là dùng email và gửi kèm attachment).
Vậy gom lại những công cụ chính mà tôi dùng hàng ngày là theo thứ tự cao đến
thấp là:
1. Email
2. Chat
3. SMS
4. Tin nhắn qua Facebook
5. DM qua Twitter
Hiện tại bốn thứ này đang đứng riêng lẻ, giả sử một lúc nào đó cần tìm một email,
tôi sẽ mở Outlook hoặc Gmail lên để tìm kiếm. Muốn tìm một tin nhắn nào đó tôi
mở điện thoại lên, vô SMS để tìm, cần tìm lại một thông điệp chat nào đó, tôi mở
Message Archive của Yahoo Messenger ra để tìm… Mọi thứ đều riêng lẻ.
Và với giải pháp mới của mình, có vẻ như Facebook đang muốn kết hợp tất cả
những cách thức liên lạc này lại với nhau và sắp xếp nó theo những dạng mà
người dùng muốn. Ít nhất hiện tại với những gì Facebook trình bày, tôi thấy có hai
dạng: theo chủ đề và theo đối tượng.
Theo đối tượng: Ví dụ tôi có người bạn tên A, thì tất cả những gì tôi giao tiếp với
người này đều sẽ hiển thị theo thứ tự từ mới tới cũ. Và theo tầm cỡ của Facebook,
có lẽ như Facebook sẽ lưu trữ tất cả những gì tôi đã liên lạc với bạn A này từ lúc 2
người biết nhau cho đến lúc chết. Tôi gửi 1 email tới A –> sẽ vô chuỗi thông điệp
này, A trả lời lại tôi bằng SMS –> tiếp tục vô chuỗi thông điệp này, tôi và A hẹn
nhau để chat –> chuỗi thông điệp lại tiếp tục. Nghĩa là tất cả những phương tiện
giao tiếp từ nay sẽ tập trung về một mối, đó là Facebook.
Theo chủ đề: Tôi và A có thể tạo một chủ đề, ví dụ: Đi chơi cuối tuần! Và chúng
tôi muốn mời C, D, E cùng tham gia. Đơn giản tôi chỉ cần mời 3 người này vào
một chủ đề. Chủ đề này sẽ có 5 người chúng tôi thảo luận qua lại. Tuy nhiên
những thảo luận riêng của tôi và A vẫn nằm trong chuỗi thảo luận riêng của tôi và
A. Và có thể đến một lúc nào đó D không muốn thao gia tiếp chuyến đi, chúng tôi
chỉ đơn giản bỏ D ra khỏi chủ đề và tiếp tục thảo luận. D sẽ không nhận được
thông điệp nữa. Và một lần nữa, tất cả những thông điệp này đều có thể nhận được
từ nhiều nguồn khác nhau như đã ví dụ bên trên.
Với cách sắp xếp như thế này, Facebook đã đưa hình thức giao tiếp trở về với
đúng bản chất của nó: giao tiếp. Chúng ta không cần phải “Chào – Nội dung –
Trân trọng” nữa. Tất cả sẽ được hiển thị dưới dạng những cuộc hội thoại.
Và vì lý do email chỉ là một phần của cả mạng lưới này, nên Facebook vẫn cho
người dùng sở hữu một địa chỉ email @facebook.com, tuy nhiên như chúng ta đã
thấy, Facebook không tập trung nói quá nhiều về vấn đề này. Facebook không
muốn người dùng lầm tưởng đây lại là một dịch vụ email mới.
Liệu hình thức này có giết chết email truyền thống?
Tôi cho là không, hoặc ít nhất là chưa ở thời điểm hiện tại (và có thể trong một
thời gian dài sắp tới). Vì những hình thức giao tiếp cần sự trang trọng (formal) như
giao tiếp trong công việc, thì trước mắt email vẫn phù hợp hơn. Đó là chưa kể
những vấn đề khác như: nhận dạng thương hiệu, chính sách bảo mật, quyền riêng
tư…
Tuy nhiên chúng ta có thể hình dung về một tương lai khi mà Facebook Group
chẳng hạn – sẽ phát triển mạnh thành một dạng “Custom Organization”, khi đó
những doanh nghiệp có thể an tâm chuyển hệ thống liên lạc của mình lên
Facebook thì có thể lúc đó sẽ là hồi chuông báo tử cho email. Hãy tưởng tượng
đến một ngày mà mỗi công ty sẽ có một không gian riêng trên Facebook. Khi đi
giao dịch với khách hàng, đối tác thay vì trao cho nhau địa chỉ email, chúng ta sẽ
gửi một dạng định danh nào đó (vì hãy tưởng tượng lúc đó tất cả mỗi người đều có
một account Facebook). Và khách hàng liên lạc với chúng ta qua định danh đó.
Ngày đó có lẽ sẽ còn xa, tuy nhiên tôi tin kịch bản đó hoàn toàn có thể xảy ra. Dẫu
sao trước mắt thì email vẫn còn chỗ đứng.
Bài học rút ra
Tôi rút ra cho mình một bài học về cách tư duy. Nếu đa số mọi người bình thường
cố tạo ra những gì tốt hơn dựa trên cái đang có sẵn – Google chắc chắn không phải
là người bình thường, nhưng Gmail cũng chỉ cải tiến dựa trên mô hình có sẵn.
Yahoo, Hotmail… khi bị mất thị phần, cũng chỉ loay hoay cái tiến dựa trên mô
hình email có sẵn.
Facebook , h ...