Franchise - trào lưu kinh doanh thế giới

Franchise (tạm dịch Hợp đồng cấp phép đặc quyền kinh doanh) là hình thức chuyển quyền sử dụng đặc quyền kinh doanh giữa hai hay nhiều công ty. Ra đời từ cuối những năm 50 của thế kỷ trước và hình thức kinh doanh này đã nhanh chóng phổ biến trên toàn thế giới, đặc biệt là những nước có nền công nghiệp dịch vụ phát triển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Franchise - trào lưu kinh doanh thế giới Franchise - trào lưu kinh doanh thế giớiFranchise (tạm dịch Hợp đồng cấp phép đặc quyền kinh doanh) là hìnhthức chuyển quyền sử dụng đặc quyền kinh doanh giữa hai hay nhiềucông ty. Ra đời từ cuối những năm 50 của thế kỷ trước và hình thức kinhdoanh này đã nhanh chóng phổ biến trên toàn thế giới, đặc biệt là nhữngnước có nền công nghiệp dịch vụ phát triển. Từ chỗ chủ yếu được áp dụngtrong lĩnh vực kinh doanh thức ăn nhanh (fast food), franchise hiện đã cómặt tại hơn 70 ngành công nghiệpFranchise - hình thức kinh doanh có nhiều ưu điểmNói đến franchise là nói đ ến hệ thống kinh doanh. Mục đích của các bêntrong mọi hoạt động franchise là quyền quản lý và vận hành một hệ thốngkinh doanh đã được chứng minh là thành công. Để đạt được điều này, haibên giao và nhận franchise thoả thuận thông qua một hợp đồng, theo đó,bên giao cấp cho bên nhận quyền sử dụng hệ thống kinh doanh của mìnhđể kinh doanh những sản phẩm/dịch vụ xác định và bên nhận franchise cónghĩa vụ trả phí cho quyền sử dụng này. Hệ thống kinh doanh ở đ ây đ ượchiểu theo nghĩa rộng: nó không chỉ liên quan tới sản phẩm/dịch vụ, màcòn bao gồm cả thương hiệu (nhãn hiệu hàng hoá, logo, biểu trưng...),công nghệ sản xuất sản phẩm, quy trình cung cấp dịch vụ, tiêu chuẩn sảnphẩm/dịch vụ, chiến lược kinh doanh, chính sách khách hàng, kế hoạchđào tạo nhân viên, hệ thống lưu trữ, chế độ kế toán, kiểm toán...Nói cách khác, hệ thống kinh doanh trong khái niệm “franchise” bao hàmtoàn bộ các yếu tố phục vụ cho quá trình kinh doanh từ công nghệ cho tớicon người, từ tài sản vật chất cho tới phi vật chất, từ khi bắt đầu sản xuấtcho tới lúc hoàn thiện sản phẩm/dịch vụ cung cấp cho thị trường. Nói mộtcách hình tượng, franchise chính là sự kết hợp giữa sức mạnh của hệthống kinh doanh thành công của bên giao franchise với óc kinh doanh vàtài vận dụng của bên nhận franchise.Franchise được coi là một hình thức kinh doanh có nhiều ưu điểm. Đốivới b ên nhận franchise, họ sẽ nắm trong tay một hệ thống kinh doanh đãđược thừa nhận. Sự thừa nhận được thể hiện trước hết ở thương hiệu đ ượcsử dụng rộng rãi, sau đó là chất lượng sản phẩm/dịch vụ được công nhận,phương pháp kinh doanh hiệu quả và cao hơn hết là sự nhận thức củacông chúng đối với sản phẩm/dịch vụ. Đây rõ ràng là điểm vượt trội củadoanh nghiệp nhận franchise so với doanh nghiệp khởi nghiệp từ đầu, donhững doanh nghiệp này luôn phải mất một thời gian tương đối dài để đạtđược những yếu tố trên. Hơn nữa, do phần lớn liên quan tới lĩnh vực dịchvụ, đa số các franchise cần một số vốn không quá lớn, vì vậy, khá thíchhợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.Ngoài ra, các hỗ trợ ban đầu cũng như trong suốt quá trình thực hiện hợpđồng cũng là một ưu điểm hình thức kinh doanh này mang lại cho bênnhận franchise. Mặt khác, đối với bên giao franchise, đây là dịp quảng báthương hiệu, khuếch trương sản phẩm/dịch vụ, xây dựng mạng lưới bánhàng không chỉ trong phạm vi quốc gia, với một chi phí ít hơn nhiều sovới khi tự mình thực hiện các hoạt động này. Không những thế, b ên giaofranchise không phải tham gia quá nhiều vào công việc quản lý doanhnghiệp nhận franchise, và đặc biệt là không phải chịu trách nhiệm về hoạtđộng kinh doanh của doanh nghiệp này. Ngay cả trong trường hợp doanhnghiệp nhận franchise thua lỗ, bên giao franchise vẫn đ ược nhận khoảnphí định kỳ do bên nhận franchise chi trả.Franchise ở Việt NamFranchise cũng đ ã bắt đầu xuất hiện tại Việt Nam. Vốn là một hình thứckinh doanh “ngo ại nhập”, điều dễ giải thích là các franchise tiên phong tạiViệt Nam được tìm thấy tại các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngo ài,đặc biệt là những công ty con (công ty 100% vốn nước ngoài) hoặc liêndoanh với tỷ lệ vốn góp cao của các tập đo àn kinh tế lớn. Tại các doanhnghiệp này, sau khi hoàn thành thủ tục cấp giấy phép đầu tư và thành lậpcông ty, công ty mẹ tại nước ngoài tiến hành franchise cho công tycon/liên doanh tại Việt Nam dưới dạng cấp lixăng nhãn hiệu hàng hoá vàchuyển giao công nghệ (thực chất là chuyển giao to àn bộ hệ thống kinhdoanh).Để dễ dàng cho việc đăng ký, việc franchise như trên thường đ ược chiathành hai hợp đồng: Hợp đồng Lixăng nhãn hiệu hàng hoá (đăng ký tạiCục Sở hữu Công nghiệp Việt Nam) và Hợp đồng Chuyển giao công nghệ(đăng ký tại Bộ Khoa học và Công nghệ). Sau quá trình này, công tycon/liên doanh tại Việt Nam chính thức trở thành một thành viên của tậpđoàn: ho ạt động theo những tiêu chí, tiêu chuẩn của tập đo àn từ cơ cấu tổchức, chiến lược kinh doanh, quy trình sản xuất cho tới quản lý, đào tạo...Việc cấp franchise cho chính công ty con/liên doanh như vừa nêu tỏ rathích ứng với nền kinh tế Việt Nam hiện nay, do hình thức này giúp bêncấp franchise kiểm soát chặt chẽ hơn bên nhận franchise, đặc biệt là b ảovệ tốt hơn quyền sở hữu công nghiệp đang được bên nhận franchise sửdụng. Ngoài ra, gần đâ ...