G. W. G. Hegel - HIỆN TƯỢNG HỌC TINH THẦN [Phần 1]: Ý THỨC_5

tức thì tôi cũng đang nói về nó như cái hoàn toàn phổ biến bởi mọi sự vật đều là một sự vật cá biệt; và cũng thế, “sự vật này” là mọi sự vật và là bất kỳ sự vật nào người ta muốn
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
G. W. G. Hegel - HIỆN TƯỢNG HỌC TINH THẦN [Phần 1]:Ý THỨC_5G. W. G. Hegel - HIỆN TƯỢNG HỌC TINH THẦN [Phần 1]:Ý THỨCtức thì tôi cũng đang nói về nó như cái hoàn toàn phổ biến bởi mọi sựvật đều là một sự vật cá biệt; và cũng thế, “sự vật này” là mọi sự vật vàlà bất kỳ sự vật nào người ta muốn. Nói một cách chính xác hơn, chẳnghạn “tờ giấy này” thì mọi tờ giấy và bất kỳ tờ giấy nào cũng là “một tờgiấy này” và tôi lúc nào cũng chỉ nói một cái phổ biến. Nhưng nếu tôikhông cho việc nói ra được lên tiếng bằng ngôn từ nữa – vì việc nói racó bản tính mầu nhiệm là đảo ngược trực tiếp cái “cho rằng” thành mộtcái gì khác – bằng phương cách cứu vãn là [dùng tay] chỉ ra tờ giấy này,thì tôi lại sẽ nếm trải kinh nghiệm trong thực tế về tính chân lý của sựxác tín cảm tính: tôi chỉ nó ra như một cái Ở đây, nhưng đó là một cái Ởđây của những cái Ở đây khác, hay nơi bản thân cái Ở đây đã là một tậphợp đơn giản (ein einfaches Zusammen) của nhiều cái Ở đây, nghĩa làmột cái phổ biến. | [Bây giờ] Tôi tiếp thu (aufnehme) cái phổ biến nàyđúng như là nó trong sự thật, và, thay vì biết về một cái trực tiếp, tôi“NẮM LẤY CÁI ĐÚNG THẬT”, tức tôi tri giác nó (202).(còn nữa)Nguồn: Georg Wilhelm Friedrich Hegel. 2006. Hiện tượng học tinh thần(Phänomenologie des Geistes). Bùi Văn Nam Sơn dịch và chú giải. HàNội: Nxb. Văn học. Bản điện tử của dịch giả Bùi Văn Nam Sơn. Bản đăngtrên triethoc.edu.vn có sự cho phép của dịch giả.(177)“Die sinnliche Gewißheit oder das Diese und das Meinen”:Trong“Hiện tượng học” nói chung, và trong cấp độ “ý thức” nói riêng, luôn cósự đối lập và khác biệt giữa “sự xác tín” (die Gewißheit) chủ quan vàsự thật (hay chân lý) (Wahrheit) khách quan. “Sự xác tín” đầu tiên là“sự xác tín” [của kinh nghiệm] cảm tính (die sinnliche Gewißheit). Sựxác tín cảm tính “cho rằng” (meint) mình nắm được “cái này” (tức, cáicá biệt, cụ thể) một cách trực tiếp, nhưng sự thật sẽ cho thấy khôngphải như thế. Hegel đối lập việc “cho rằng” (meinen) với “tri giác”(wahrnehmen), và chơi chữ khi gợi nên sự gần gũi giữa chữ “mein”(của tôi) với “meinen” (cho rằng) để chỉ tính chủ quan, ngây thơ của sựxác tín cảm tính, vì thế, nên hiểu “meinen” là “tư kiến chủ quan của tôivề “cái này””.(178)“Cái biết” (das Wissen):cái biết chủ quan, chưa phải là “nhậnthức” (das Erkennen). Xem chú thích 5.(179) Chúng tôi dịch:- das Wahre: cái đúng thật; wahrhaft: đúng thật, chân thực- die Wahrheit: sự thật, chân lý, tính chân lý- das Sein: tồn tại; Dasein, Existenz: hiện hữu [trực tiếp]; das Seiende:cái đang hiện hữu [trực tiếp] trong môi trường của sự tồn tại.(180) Sự thật của sự xác tín này khác với những gì sự xác tín chủ quanấy “cho rằng” hay “tưởng thật”. Cái trực quan ngây thơ cảm tính thựcra là cái nghèo nàn nhất khi nó tưởng là phong phú nhất. Nên sự thậtcủa sự xác tín này chỉ là cái “Tồn tại” trừu tượng, nghèo nàn củaParmenides: như sẽ thấy, cái sự việc hay sự vật “cá biệt”, cụ thể, phongphú mà sự xác tín cảm tính “tưởng rằng” đã nắm được, thật ra trong sựthật, chỉ là cái “Phổ biến” (trừu tượng, không cụ thể, không có chi tiếtphong phú).(181)“Sự trung giới” (Vermittlung/Anh, Pháp: mediation): thuật ngữquan trọng của Hegel; xem: chú thích 58.(182)“mannigfaltige” (đa tạp): tính đa tạp của việc trung giới, củanhững thuộc tính là thuộc về cấp độ sau: Tri giác. Ta lưu ý đến sự songhành hay tương đương giữa các quy định của “cái Tôi” và “đối tượng”.(183)“beiherspielen”: Hegel dùng chữ “beiherspielen” đi kèm với chữ“Beispiel” ở câu sau để chơi chữ: một “trường hợp điển hình”, một “vídụ” (Beispiel) diễn trò hay phụ diễn (beiherspielen) ở bên cạnh cái Bảnchất. Nghĩa là ở đây, cái cá biệt (mà sự xác tín chủ quan nhắm đến) vàcái phổ biến (sự thật của nó) chưa thâm nhập vào nhau thực sự, tráilại, cái cá biệt chỉ là “một ví dụ” của cái phổ biến.(184)Đây là “cái Tôi” theo nghĩa là nhà hiện tượng học phân tích tiếntrình kinh nghiệm (xác tín cảm tính) đã trải qua, cho thấy quan hệ trongsự xác tín cảm tính thực ra không phải là quan hệ trực tiếp mà là đượctrung giới. Dưới đây, ta sẽ thấy bản thân sự xác tín cảm tính cũng sẽ tựtrải nghiệm điều này trong tiến trình tự kiểm tra chính mình.*Chú ý: từ §93 đến cuối sách, các tiểu mục (trong dấu [ ]) là của ngườidịch, căn cứ vào cách đặt tên các tiểu mục của bản Lasson, để ngườiđọc dễ theo dõi. (N.D).(185)Nếu đối với ta [“cho ta: nhà hiện tượng học phân tích kinh nghiệmđã qua], yếu tố này chỉ có được là thông qua yếu tố kia; thì, đối với bảnthân sự xác tín cảm tính (còm chìm đắm trong kinh nghiệm trực tiếp,tức là “tự-mình”) thoạt đầu “cho rằng” chính đối tượng mới là cái bảnchất, còn cái biết (chủ quan) là không-bản chất. Sau sự thất bại của lầnkiểm tra này, nó lại quay sang khẳng định ngược lại: chính cái biết (chủquan) là cái bản chất (§§100-102).(186)Có một phép biện chứng nội tại nơi cái tồn tại cảm tính. TheoHegel, chính thuyết Hoài nghi (Hy Lạp cổ đại) đã chuẩn bị cho ...