Giá trị nổi bật của dòng thơ Làng quê trong phong trào Thơ Mới 1932-1945

Giá trị nổi bật của dòng thơ Làng quê trong phong trào Thơ Mới 1932-1945Trong lịch sử thi ca Việt Nam, làng quê là một nguồn cảm hứng lớn. Ca dao, thơ trung đại đã có nhiều bài xuất sắc về đề
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giá trị nổi bật của dòng thơ Làng quê trong phong trào Thơ Mới 1932-1945 Giá trị nổi bật của dòng thơ Làng quê trong phong trào Thơ Mới 1932-1945 Trong lịch sử thi ca Việt Nam, làng quê là một nguồn cảm hứng lớn.Ca dao, thơ trung đại đã có nhiều bài xuất sắc về đề tài này. Ở mỗi th ời kỳ, đềtài làng quê đều có tác giả, tác phẩm đặc sắc. Nhưng có th ể nói, ch ỉ đ ến Th ơ m ớitrở đi, thơ làng quê mới thực sự phong phú nh ư chưa từng có. M ảng sáng tác nàycó một khối lượng tác phẩm khá lớn. Theo thống kê của chúng tôi (d ựa vào b ộtuyển tập: Thơ mới 1932 - 1945, Tác giả và tác phẩm do Lại Nguyên Ân s ưu t ầmvà biên soạn, NXB Hội nhà văn, H, 1999 - đây là công trình được coi là t ập h ợpđầy đủ và nghiêm túc nhất về Thơ mới hiện nay) thì số bài viết về làng quê là426/ 1075 chiếm 39,62%. Con số này chỉ có giá trị tương đối song có th ể thamkhảo và cho phép chúng ta hình dung về số lượng tương đối lớn của mảng sángtác này. Trong số đó, không ít bài được xem như kiệt tác. Đây là bộ phận thi ca quitụ được một đội ngũ tác giả đông đảo. Hầu như không có thi sĩ Th ơ m ới nàokhông viết một đôi bài, một đôi câu, thường vào loại hay nhất của mình về làngquê. Trong đội ngũ sáng tác đông đảo ấy, có nhóm tả chân chuyên về đề tài này:Bàng Bá Lân, Anh Thơ, Đoàn Văn Cừ... Nguyễn Bính - một trong nh ững tên tu ổilớn nhất của Thơ mới - được coi là nhà thơ “chân quê”, với hồn thơ “quê mùa”.Một số nhà thơ khác tuy không chuyên hẳn về làng quê nh ưng c ảm h ứng quêhương có vị trí quan trọng trong sự nghiệp của họ. Mỗi người đều có m ột chùmthơ làng quê rất đặc sắc: Hàn Mặc Tử, Huy Cận, Tế Hanh... Sự phong phú củamảng sáng tác này còn được thể hiện cả về nội dung cụ thể, về các khuynhhướng thẩm mỹ, các phong cách, bút pháp thơ... Với sự phong phú, đa dạng ấy, mảng thơ làng quê giữ một vị trí quan trọngđặc biệt trong Thơ mới. Là một bộ phận của Thơ mới, thơ làng quê mang đ ặcđiểm, giá trị chung của cả phong trào. Tuy nhiên, là một mảng sáng tác có đ ốitượng thẩm mỹ riêng, quan niệm mỹ học cũng có những nét riêng, thơ làng quêcòn có đặc điểm, giá trị riêng. Nếu giờ đây, không ai còn nghi ngờ Thơ mới là một phong trào thi ca mangđậm tính nhân văn thì có thể nói, tính nhân văn đó đ ược th ể hi ện khá t ập trung vàphong phú ở mảng thơ làng quê. Cùng với tình yêu, thiên nhiên là một trong những nguồn cảm hứng lớnnhất của chủ nghĩa lãng mạn. Vì thế, hầu hết nghệ sĩ lãng mạn đều say sưa kiếmtìm vẻ đẹp ở thiên nhiên. Thiên nhiên như một khoảng trời trong trẻo, thanh s ạchru dịu những tâm hồn lãng mạn đang bất hòa sâu sắc v ới cu ộc s ống ng ột ng ạt, tùtúng chốn đô thành: “Ở đây mây núi cây rừng - Nước non thanh sạch cách chừngphồn hoa” (Thế Lữ). Thơ mới có những cảnh thiên nhiên hùng vĩ trong thơ HuyThông, mộng ảo trong thơ Lưu Trọng Lư, có thiên nhiên mơ huyền nơi tiên giới ởthơ Thế Lữ... song không nhiều. Với các thi sĩ Thơ mới, tìm đến thiên nhiên, h ọđặc biệt say sưa với vẻ đẹp của phong cảnh làng quê. Điều này không ph ải làmột ngẫu nhiên. Nó bắt nguồn từ đặc điểm của cái Tôi Th ơ mới. Phong c ảnhlàng quê Việt Nam từ bao đời nay vốn rất gần gũi, thân quen với v ẻ đ ẹp đ ơn s ơ,bình dị. Vẻ đẹp đó rất phù hợp với “ gu” thẩm mỹ của người Việt Nam. Hầu hếtthi sĩ Thơ mới đều sinh ra và lớn lên ở làng quê. Hình ảnh làng quê mà tr ước h ếtlà phong cảnh đã ngấm vào máu thịt, ăn sâu trog tâm th ức m ỗi ng ười. V ới tìnhcảm gắn bó tự nhiên, sâu nặng ấy, họ rất thiết tha với phong cảnh làng quê. Có một thời, không ít người cho rằng những sáng tác về nông thôn trướccách mạng chỉ thực sự có giá trị khi đi sâu phản ánh hiện thực đen tối của nôngthôn đương thời. Với quan niệm ấy thì việc các thi sĩ Th ơ mới ch ỉ say sưa với v ẻđẹp, cái thi vị của phong cảnh làng quê bị kết án là “thoát ly”, “tiêu cực”. Tuy nhiên, vấn đề cần được nhìn nhận theo nhiều chiều cạnh th ấu đáohơn. Rõ ràng, không thể nói đơn giản, một chiều rằng nếu hiện thực nông thônđương thời là tăm tối như đêm đen “Tắt đèn” thì những bài thơ, áng văn chỉ nói vềvẻ đẹp thi vị của làng quê đều đáng bị phê phán. Mở rộng thêm v ấn đ ề chút n ữa,ta thấy không nên và không thể đòi hỏi toàn bộ nền văn h ọc đ ương th ời đ ều ph ảilà văn học hiện thực phê phán, văn học cách mạng. Đó đều là nh ững b ộ ph ận vănhọc có giá trị lớn. Song phản ánh hiện thực không phải là giá tr ị duy nh ất c ủa vănchương. Mỗi trào lưu, mỗi khuynh hướng, mỗi bộ phận văn học đều có giá trịđặc biệt riêng nếu đó thực sự là “văn học” với ý nghĩa là “nhân h ọc”, t ức là đ ềucó chất nhân văn, góp phần nhân đạo hóa con người. Nh ững sáng tác v ề làng quêtrong Thơ mới tuy không nhằm phản ánh hiện thực đen tối đương th ời, khôngnhằm mục đích tố cáo hay cổ vũ tinh thần chiến đấu nhưng như vậy không cónghĩa là nó không có ý nghĩa tích cực, không có kh ả năng thúc đ ẩy con ng ườivươn tới những điều cao đẹp. Tìm đến phong cảnh thiên nhiên làng quê, thi sĩ Th ơ ...