Giá trị thật của tiền tệ và những rủi ro

Bên cạnh sự hiệu quả trong giao dịch, thì hệ thống tiền tệ cũng tác động không nhỏ đến các cuộc khủng hoảng, thậm chí còn góp phần gây ra những sự sụp đổ kinh tế trên thế giới mà lịch sử đã ghi nhận. Tìm hiểu và nghiên cứu về sự hoạt động của hệ thống tiền tệ và những mặt trái tác động của nó lên nền kinh tế là điều cần thiết, để có thể hiểu rõ hơn những rủi ro mà nó đem lại. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giá trị thật của tiền tệ và những rủi ro GIÁ TRỊ THẬT CỦA TIỀN TỆ VÀ NHỮNG RỦI RO Nguyễn Tiến Thành Khoa Quản trị Kinh doanh, trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh (HUTECH) TÓM TẮT Ngày nay, tiền là vật trao đổi trung gian không thể thiếu trong hầu hết các hoạt động giao dịch của con người. Hệ thống tiền tệ hoạt động cực kỳ phức tạp, nhưng là một sản phẩm giàu trí tuệ và văn minh nhất mà lịch sử loài người tạo ra. Tuy nhiên, bên cạnh sự hiệu quả trong giao dịch, thì hệ thống tiền tệ cũng tác động không nhỏ đến các cuộc khủng hoảng, thậm chí còn góp phần gây ra những sự sụp đổ kinh tế trên thế giới mà lịch sử đã ghi nhận. Tìm hiểu và nghiên cứu về sự hoạt động của hệ thống tiền tệ và những mặt trái tác động của nó lên nền kinh tế là điều cần thiết, để có thể hiểu rõ hơn những rủi ro mà nó đem lại. Từ khóa: Hệ thống tiền tệ, rùi ro kinh tế, sụp đổ kinh tế. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ “Nô lệ tuyệt vọng nhất là những kẻ lầm tưởng mình tự do”. Câu nói của nhà thông thái, vĩ nhân người Đức, Johann Wolfgang von Goethe (1749 – 1832), viết về những kẻ tưởng mình đang có tất cả sự tự do, nhưng thật ra, lại chính là nô lệ trong chính nhà tù mà mình tạo ra. Xã hội ngày càng trở nên văn minh hơn, cuộc sống đang ngày trở nên chất lượng hơn. Tất cả là do xu hướng thương mại tự do mà thế giới đang vận hành đã và đang đáp ứng đầy đủ cho nhu cầu luôn thay đổi cao hơn của con người. Dĩ nhiên, để có điều này, con người cần có tiền để thực hiện thương mại. Trong tác phẩm Đô-La Hay Lá Nho? (Nguyên tác Naked Economics) của Charles Wheelan (tái bản 2017) đã đưa ra những điều thần kỳ thực sự mà kinh tế thị trường đem lại. Nhưng, cũng từ đây, khi mà con người, để có được những điều tuyệt vời trên đã phải đánh đổi thứ tài sản quý giá nhất của mình đó là thời gian và sự tự do, nhằm tìm kiếm một thứ duy nhất: tiền. Tại sao điều này lại có thể xảy ra!? Lịch sử tiền tệ cho thấy rõ rằng chỉ có hàng hóa hoặc vàng, bạc mới là những vật thực sự có giá trị để trao đổi. Khi ấy con người mới thực sự tự do và thịnh vượng. Tuy nhiên, dân số, quốc gia, sự văn minh, nhu cầu trao đổi, chiến tranh, sắc tộc,… hàng loạt những vấn đề xảy ra từ quá khứ đến hiện tại, đã khiến vàng bạc dường như không đủ so với nhu cầu không ngừng tăng của con người. Chính lúc này, ngân hàng với hệ thống tiền tệ ra đời như một giải pháp hiệu quả để giải quyết hạn chế trên, nhưng cũng chính hệ thống tiền tệ đã đánh lừa con người, biến con người thành những cỗ máy làm việc không ngừng nghỉ. Con người sẵn sàng đánh đổi sự tự do để có được tiền, thứ vốn dĩ vô giá trị. Không thể chối bỏ sự tồn tại của tiền, nhưng hiểu đúng vai trò của tiền và hệ thống tiền tệ là điều quan trọng để có cái nhìn thấu đáo, giúp người làm kinh tế nhận biết được mặt trái củac hệ thống tiền tệ và có những quyết định đúng đắn. 2. TIỀN VÀ TIỀN TỆ. NHỮNG NHẦM LẪN CÒN TỒN TẠI Xét về sự ra đời của tiền, lịch sử thế giới đã cho thấy sự bắt nguồn của việc trao đổi và cách thức thương mại diễn ra cách đây khoảng 5000 năm trước tại Ai Cập. Vàng, bạc lúc ấy là vật chung để quy đổi mọi thứ. Nhưng vàng, bạc được hình thành một cách tự nhiên ở nhiều hình dạng khác nhau và không có một hệ thống đo lường nhất định, từ đó dẫn đến các cuộc giao thương đều dựa trên sự định đoán và đánh giá 630 sản phẩm một cách rất mơ hồ. Chính vì lý do đó, người Ai Cập đã cố gắng thống nhất việc giao thương bằng việc tạo ra đồng xu. Việc nung chảy vàng, bạc vào những khuôn đồng xu cụ thể đã giúp cho việc trao đổi trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Giải thích vì sao vàng, bạc mới là tiền thực sự, có thể dựa vào bảy đặc điểm sau đây: – Công cụ trao đổi trung gian; – Một đơn vị tính toán; – Gọn nhẹ và có thể mang theo; – Có tính bền vững; – Dễ phân chia, định lượng nhỏ hơn; – Có cùng giá trị khi cùng định lượng; và – Có khả năng lưu trữ giá trị mãi mãi. Những đặc điểm của tiền trên có đến 90% giống với tiền tệ ngày nay mà chúng ta đang sử dụng. Chính vì thế việc nhầm lẫn là không thể tránh khỏi. Khác biệt duy nhất là chỉ có tiền mới có thể lưu trữ mãi mãi. Các nhà nghiên cứu khẳng định dù ở trạng thái nào thì giá trị của tiền tệ vẫn không thể là tiền vì tiền tệ không có giá trị mãi mãi. Việc giao dịch tiền tệ chủ yếu đến từ sự tin tưởng. Lấy ví dụ đồng đô la, Chính phủ Hoa Kỳ đã lấy lòng tin của người dùng bằng cách ban hành sắc lệnh (fiat) trên mỗi tờ tiền tệ lưu thông trên thị trường. Điều đó có nghĩa là tiền tệ chỉ có giá trị dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau của người sử dụng. Đây cũng chính là vấn đề nữa khiến tiền tệ không giống tiền. Tóm lại, tiền có giá trị thực tế và lưu trữ giá trị theo thời gian (vàng có giá trị thương mại không đổi dù ở quá khứ hay hiện tại), còn tiền tệ chỉ giao dịch chủ yếu dựa trên lòng tin (không có khả năng lưu trữ giá trị mãi mãi). Tuy nhiên, hệ thống tiền tệ đã và đang góp phần gây ra hàng loạt khủng hoảng và sụp đổ kinh tế do việc in tiền thừa thãi gây lạm phát, đang đặt ra nhiều câu hỏi về sự an toàn của tiền tệ. 3. KHI TIỀN TỆ LÀ THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA CƠ CHẾ VẬN HÀNH KINH TẾ Mặc dù tiền tệ không có giá trị thực và chỉ được đảm bảo bởi Ngân hàng trung ương và Chính phủ, nhưng chúng ta vẫn phải phụ thuộc nhiều vào hệ thống tiền tệ vì sự quan trọng của đơn vị tiền tệ trong sự vận hành của thị trường. Điều này có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận sự tồn tại của tiền tệ, dù không có giá trị thực. Bộ máy kinh tế là một cơ chế rất đơn giản được hình thành bởi các bộ phận kinh tế rất căn bản cùng rất nhiều giao dịch khác nhau được lặp đi lặp lại rất nhiều lần dựa vào chất xúc tác là tiền tệ. Chúng ta có thể hiểu như sau: nền kinh tế đơn giản là tập hợp của rất nhiều thị trường giao dịch riêng biệt, nhưng lại có sự liên hệ với nhau, chính vì sự liên hệ này, nên các cuộc giao dịch thường xuất hiện nhiều sự chênh lệch giữa giá người bán rao và khả năng người mua có thể mua được sản phẩm. Chính vì thế, để đáp ứng được nhu cầu này, hệ ...