Chị Định chết giữa mùa xuân, chị trút hơi thở cuối cùng trên căn nhà sàn dưới chân núi Án Đổ. Hôm chị Định mất, người đầy tớ thân tín của chị từ ngoài Liên khu III vào, mặc áo đại tang đưa người chủ xấu số đến cánh đồng cỏ phía tây ngọn suối.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giai Đoạn Chị ĐịnhGiai Đoạn Chị Định Sưu Tầm Giai Đoạn Chị Định Tác giả: Sưu Tầm Thể loại: Truyện Ngắn Website: http://motsach.info Date: 20-October-2012Chị Định chết giữa mùa xuân, chị trút hơi thở cuối cùng trên căn nhà sàn dưới chân núi Án Đổ.Hôm chị Định mất, người đầy tớ thân tín của chị từ ngoài Liên khu III vào, mặc áo đại tang đưangười chủ xấu số đến cánh đồng cỏ phía tây ngọn suối. Phía nam, con đường đất đỏ từ chân núiÁn Đổ men theo một bờ lạch sâu, bằng qua một miền đồi đất trơ trụi về mạn Kim Tân, ThạchThành.Chị Định nằm trong mộ, đầu hướng về Kim Tân, Thạch Thành. Người chết còn như theo dõichúng tôi. Tôi tin chị chết thoải mái yên tâm. Dù chị đã chết xa vắng một mình ở một góc núihẻo lánh không được nhìn thấy cái mái nhà cổ cũ yêu dấu của đời chị ở mãi tận Cửa Nam trongHà Nội. Chị Định vẫn thường nói chuyện với chúng tôi cái mái nhà cổ cũ ấy, nhìn xuống mộtkhoảng sân hẹp bên trong. Một cái bể non bộ khô cạn. Một bức mành, một lối đi mát lạnh dướihành lang có những chùm hoa tím ngát thả ngọn xuống sát đụng mái tóc.Chị Định ra khỏi Hà Nội chỉ còn giữ lại cái hình ảnh duy nhất này, nó tạo nên cái khối tình cảmthuần hậu trong đẹp của chị trên những khía cạnh thăm thẳm của thương nhớ mỗi khi từ Án Đổ,từ những vùng bên ngoài Hà Nội, chị Định hồi tưởng về Hà Nội, Hà Nội với cái phố của Namthân yêu của đời chị.Không được về chết dưới mái nhà cũ như chị chắc đã mong muốn, nhưng tôi tin chị chết yêntâm. Tin thế qua đời sống, qua con người chị, chứa đựng cái tình vị tha đằm thắm nhất mà tôiđược biết trong những phút sống may mắn của đời tôi trong phần không và thời gian đất nướcnày từ khi chính thể cộng sản bắt nguồn như một thảm hoạ ghê gớm mà thế hệ này phải chịuđựng.Gặp chị Định, riêng tôi đã có cái may mắn to lớn của con người còn gặp được con người theocái nghĩa cao đẹp nhất, gặp được ngay trên đất cộng sản giữa khoảng thời gian 50-51.Thời gian này của thế giới cộng sản, con người chỉ còn là một sự kiện sống sót hiếm hoi. Phầnlớn đã chết rồi. Đại đa số đã bị huỷ diệt. Sau này nghĩ cho kỹ, tôi mới khám phá thấy rằngnhững đợt đấu tố mà cộng sản hiện đang phát động bằng tra tấn, bằng cực hình, bằng căm thù,bằng xương máu ngoài vĩ tuyến 17 với những người còn phải ở với chúng nó, chỉ là tối thậm vôích. Thừa vì không cần. Thừa vì con người ở với chúng nó bị chúng nó giết chết từ rất lâu trướcđấu tố. Con người bị cộng sản đem ra đấu tố đầu mùa xuân 56 đã chết từ những đợt chỉnh huấncải tạo đầu mùa xuân 50, 51. Bởi chỉnh huấn cải tạo tư tưởng chính là một hình thức đấu tố tâmhồn. Người chết khi tâm hồn bị đấu tố. Người chết vì mất tâm hồn.Trang 1/5 http://motsach.infoGiai Đoạn Chị Định Sưu TầmBởi vậy, mà đến Án Đồ, gặp chị Định, tôi đã có được cái cảm giác vừa chua xót vừa ngạc nhiênthích thú khi còn được nhìn nhận thấy ở chị một con người với một đời sống đứng thẳng băngcái hình dáng thẳng băng của con người, của đời sống tự do. Như một thân cây rừng đứngthẳng. Như một trái núi đứng thẳng. Tất cả đều đã mất tâm hồn. Chỉ còn chị với cái thế giới tìnhcảm của chị, với sự thương nhớ đôi khi chị gửi về cho cái bờ mái cổ cũ trong Hà Nội. Bóng dángđơn độc của chị Định, tôi nhìn thấy giữa thế giới cộng sản, đẹp cái đẹp anh dũng của một ngườicòn dám sống mãnh liệt trọn vẹn đời mình chung quanh những lớp người đã chết. Hàng ngànhàng vạn, chồng chất la liệt.Ít lâu sau đó, chị Định cũng chết. Nhưng chị chết vì cái bệnh lao phổi của chị đã sang đến thờikỳ thứ ba, chứ quyết không phải chị chết vì đấu tố tư tưởng. Giữa hai cái chết, chết vì tâm hồn bịđấu tố ngoài đấu trường chỉnh huấn cải tạo, với cái chết vì bệnh hoạn, vì thời kỳ thứ ba, vì nhữngcon vi trùng Koch, tôi thấy cái chết bệnh nhẹ tênh, bởi chỉ có nghĩa là yên nghỉ chứ không cónghĩa là gục ngã.Giữa mùa xuân, những người đã chết vì đấu tố tâm hồn đưa một người chết vì lao phổi ra cánhđồng cỏ phía tây Án Đổ, hoa núi nhiều màu nở tưng bừng trong khắp thung lũng. Không ai biếtcó mùa xuân, không ai biết có những chùm hoa núi. Vì tất cả đã chết rồi. Tôi nghĩ đến đám tangchị Định gồm toàn những người đã chết đi theo linh cữu để mà nhận thấy tất cả cái hoang vắngcủa khu vực cộng sản khi tội ác của chúng đã được thể hiện bằng những đợt chỉnh huấn cải tạo.Chị Định nằm xuống được rồi. Tôi nghĩ vậy. Tôi biết trước khi nhắm mắt chị Định cũng nghĩvậy.“Những đứa em tôi. Những đứa em tôi tự do. Những đứa em tôi đã về tự do. Tôi đã giúp nhữngđứa em tôi về được với tự do...” phải là câu thì thầm sung sướng của chị Định lúc mắt chị khéplại, thu vào một lần cuối cùng cảnh tượng Án Đổ sau khung cửa ...