Giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương hiện nay

Bài viết Giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương hiện nay trình bày thực trạng kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương hiện nay; Giải pháp hoàn thiện công tác kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương hiện nay GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG KIỂM TOÁN BÁO CÁO QUYẾT TOÁN NGÂN SÁCH ĐỊA PHƯƠNG HIỆN NAY SOLUTIONS TO IMPROVE THE AUDIT QUALITY OF LOCAL BUDGET SETTLEMENT REPORTS Ths. Trần Văn Điệp – KTNN chuyên ngành III Tóm tắt: Kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương là một lĩnh vực hoạtđộng kiểm toán có vị trí quan trọng, chiếm tỷ trọng lớn trong hoạt động kiểm toán củakiểm toán nhà nước (KTNN). Chất lượng kiểm toán ngày càng được nâng cao, là cơ sởtin cậy cho hội đồng nhân dân phê chuẩn quyết toán; tuy nhiên, nhằm đáp ứng yêu cầunhiệm vụ mới, công tác kiểm toán đòi hỏi phải đổi mới toàn diện ngân sách nhà nước(NSNN) là đối tượng kiểm toán của KTNN. Vì vậy, những đặc điểm của NSNN lànhững nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến công tác kiểm toán, từ khâu chuẩn bị bộ máynhân sự kiểm toán, xác định mục tiêu, nội dung, phương pháp, báo cáo kiểm toán…Hiểu được NSNN và đặc điểm NSNN ảnh hưởng như thế nào đến một cuộc kiểm toánbáo cáo quyết toánngân sách địa phương có vai trò rất quan trọng nhằm giảm thiểunhững hạn chế cố hữu đặt ra do đặc điểm của NSNN đối với công tác kiểm toán cũngnhư từng bước nâng cao chất lượng kiểm toán. Từ khóa: kiểm toán ngân sách, quyết toán ngân sách, ngân sách địa phương Abstract: Auditing of local budget settlement reports is an area of audit activitiesthat has an important position, accounting for a large proportion in the audit activitiesof the State Audit Office (SAV). Audit quality is increasingly improved, which is areliable basis for the Peoples Council (Peoples Council) to approve the finalsettlement reports; However, in order to meet the requirements of new tasks, auditwork requires a comprehengân sáchive renovation. The State Budget is the auditedobject of the State Audit. Therefore, the characteristics of the state budget are thefactors that directly affect the audit work, from the preparation of the audit personnelto the determination of objectives, content, methods, audit reports, etc. Understandingthe State budget and the effects of state budget characteristics on an audit of the localbudget play a very important role in minimizing the inherent limit limitations posed bythe characteristics of the state budget for accounting work as well as in graduallyimproving the audit quality. 1 Key words: Budget audit, budget settlement, local budget JEL: M40, M42, M49 1. NSNN và kiểm toán báo cáo quyết toán NSNN Khái niệm và bản chất NSNN: Luật NSNN năm 2015 có hiệu lực từ ngày01/01/2017 đưa ra khái niệm: “NSNN là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nướcđược dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nướccó thẩm quyền quyết định để đảm bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhànước’’. NSNN bao gồm: ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương. Phân cấpquản lý NSNN là quá trình Nhà nước Trung ương phân giao nhiệm vụ, quyền hạn,trách nhiệm nhất định cho chính quyền địa phương trong hoạt động quản lý ngân sách.Như vậy, thực chất NSNN là quan hệ giữa nguồn thu và các khoản chi của Nhà nướcđược biểu hiện qua kế hoạch tài chính vĩ mô, là khâu tài chính chủ đạo của hệ thốngtài chính quốc gia. NSNN phản ánh các mối quan hệ kinh tế giữa Nhà nước và các chủthể trong nền kinh tế xã hội, phát sinh trong quá trình phân phối và phân phối lại củacải xã hội, nhằm tập trung một phần nguồn lực tài chính vào trong tay nhà nước để đápứng các nhu cầu chi gắn với việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Kiểm toán báo cáo quyết toán NSNN: Đại hội lần thứ IX của các cơ quan kiểmtoán tối cao (INTOSAI) tổ chức tại Lima, thủ đô của Peru đã thông qua chỉ dẫn hoạtđộng kiểm toán của các cơ quan kiểm toán tối cao gọi tắt là Tuyên bố Lima. Tuyên bốLima đã được Đại hội lần thứ IX của INTOSAI thông qua vào tháng 10/1977. Nộidung của bản Tuyên bố này là những định hướng cơ bản và đã được thừa nhận như lànhững thông lệ phổ biến đối với việc thiết lập và tổ chức cơ quan kiểm toán tối cao, tổchức kiểm tra tài chính từ bên ngoài đối với nền tài chính công. Chuẩn mực kiểm toánISSAI 100 của Tổ chức các cơ quan kiểm toán tối cao (INTOSAI) - Các nguyên tắc cơbản của kiểm toán lĩnh vực công nêu rõ các yếu tố và các nguyên tắc cơ bản của kiểmtoán lĩnh vực công. Theo đó, mục tiêu kiểm toán báo cáo quyết toánngân sách (lĩnhvực công) của các cơ quan kiểm toán tối cao nhằm cung cấp thông tin cho các đốitượng sử dụng qua việc đánh giá, xác nhận “báo cáo tài chính hoặc thông tin tài chínhcủa đơn vị có được trình bày phù hợp với khuôn khổ quy định về lập và trình bày báocáo tài chính và các quy định hiện hành khác có liên quan không’’. Chuẩn mực kiểmtoán ISSAI 200 - Các nguyên tắc cơ bản của kiểm toán tài chính cũng đưa ra cácnguyên tắc cơ bản cho cuộc kiểm toán các báo cáo tài chính được áp dụng cho các 2cuộc kiểm toán báo cáo tài chính của các tổ chức, đơn vị thuộc lĩnh vực công. Chuẩnmực hướng dẫn về 03 nội dung liên quan đến các quy định về quy trình kiểm toán tàichính: (i) Các quy định chung đối với kiểm toán tài chính; (2) Các yếu tố của kiểmtoán tài chính và (iii) Các nguyên tắc cơ bản của kiểm toán tài chính. Theo đó, chuẩnmực khẳng định rằng: “Kiểm toán tài chính chủ yếu nhằm mục tiêu xác định xem báocáo tài chính hoặc các thông tin tài chính của đơn vị được kiểm toán có phù hợp vớikhuôn khổ quy định về lập và trình bày báo cáo tài chính hiện hành không, qua đóđánh giá, xác nhận tính đúng đắn, trung thực của báo cáo tài chính, thông tin tàichính’’. Như vậy, các định nghĩa trên tuy khác nhau về từ ngữ nhưng tựu chung đều baohàm khái niệm kiểm toán lĩnh vực công nói chung hay kiểm toán báo cáo quyết toánngân sách nói riêng bao gồm các yếu tố then chốt là: (1) ...