Giải pháp tra cứu và quản lý cây dược liệu Việt Nam dựa vào trích chọn đặc trưng của ảnh cây dược liệu trong kho cơ sở dữ liệu

Cây dược liệu có một vai trò quan trọng đối với đời sống của mỗi con người, đặc biệt là trong chăm sóc sức khoẻ. Vì vậy, việc quản lý dữ liệu về các loại cây dược liệu quý là hết sức quan trọng, góp phần vào việc quản lý và bảo vệ sự tồn tại của mỗi loại cây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giải pháp tra cứu và quản lý cây dược liệu Việt Nam dựa vào trích chọn đặc trưng của ảnh cây dược liệu trong kho cơ sở dữ liệu Nguyễn Văn Huân và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 106(06): 103 - 110 GIẢI PHÁP TRA CỨU VÀ QUẢN LÝ CÂY DƯỢC LIỆU VIỆT NAM DỰA VÀO TRÍCH CHỌN ĐẶC TRƯNG CỦA ẢNH CÂY DƯỢC LIỆU TRONG KHO CƠ SỞ DỮ LIỆU Nguyễn Văn Huân1, Nguyễn Văn Tảo1, Nguyễn Thị Bích Hạnh2* 1 Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông – ĐH Thái Nguyên 2 Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông Lâm nghiệp miền núi - Trường Đại học Nông Lâm - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Cây dược liệu có một vai trò quan trọng đối với đời sống của mỗi con người, đặc biệt là trong chăm sóc sức khoẻ. Vì vậy, việc quản lý dữ liệu về các loại cây dược liệu quý là hết sức quan trọng, góp phần vào việc quản lý và bảo vệ sự tồn tại của mỗi loại cây. Một trong những giải pháp hữu hiệu hiện nay là xây dựng một hệ thống cơ sở dữ liệu về cây dược liệu Việt Nam nhằm phục vụ cho các nhà quản lý, dược liệu trong công tác khai thác, duy trì, bảo vệ và bảo tồn được hiệu quả. Bài báo của nhóm tác giả Huân [3] đã đưa ra một giải pháp xây dựng Kho cơ sở dữ liệu (CSDL) nhằm phục vụ cho việc thu nhận, khai thác và quản lý cây dược liệu, Kho CSDL hiện đang quản lý 500 loại cây. Tiếp theo các kết quả nghiên cứu trong công trình [3], bài báo đề xuất một giải pháp khai thác Kho CSDL cây dược liệu, đó là phân tích và thiết kế hệ thống tra cứu Cây dược liệu Việt Nam dựa vào trích chọn đặc trưng của ảnh lá cây. Kết quả bài báo này làm tiền đề cho đề xuất các giải pháp nhận dạng, xử lý và phát hiện những cây dược liệu một cách nhanh chóng, hiệu quả trên cơ sở những đặc trưng, đặc tính và các công dụng của chúng. Từ khóa: Cây dược liệu, trích chọn đặc trưng, kho cơ sở dữ liệu, phân tích và thiết kế hệ thống, nhận dạng lá cây. GIỚI THIỆU* Cây là một trong những đối tượng có ý nghĩa quan trọng với cuộc sống của mỗi con người, đặc biệt là có ý nghĩa trong chăm sóc sức khoẻ. Trong các loài cây thì có một nhóm các loài cây là những loài thực vật có tác dụng dùng để chữa bệnh hoặc bồi bổ cơ thể khi con người sử dụng. Đất nước ta trải qua mấy ngàn năm lịch sử, nhân dân ta, các ông lang bà mế, các nhà nho yêu nước, các danh y nổi tiếng có rất nhiều kinh nghiệm trong việc sử dụng cây cỏ, động vật, khoáng vật để phòng bệnh, chữa bệnh cho nhân dân. Nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm nên có nguồn tài nguyên thực vật phong phú, đa dạng và có tiềm năng to lớn về tài nguyên cây thuốc nói riêng và tài nguyên dược liệu nói chung. Cây có nhiều loại khác nhau, chúng đã được con người mà cụ thể là các nhà nông nghiệp, lâm nghiệp, chuyên gia y - dược, đông y,… * Tel: 0989 86 96 83; Email: hanhnb08@gmail.com nhận dạng và phát hiện dựa trên nhiều đặc tính của chúng chẳng hạn như: cây có tác dụng chữa bệnh cho con người, động vật, cây sử dụng làm gỗ, cây dùng làm thức ăn,… Như vậy, dựa trên các đặc tính, công dụng thì ngày nay người ta đã nhận dạng và phân loại hàng trăm nghìn loại khác nhau. Trong mỗi loại, lại có những cách phân chia khác nhau dựa trên công dụng của chúng đối với con người,…[4]. Do vai trò rất quan trọng của cây nói chung và cây dược liệu (cây thuốc) nói riêng thì đưa ra những đề xuất, giải pháp khai thác và quản lý một cách hiệu quả là rất quan trọng, đặc biệt là những đề xuất, giải pháp mang tính công nghệ ứng dụng. Bởi vì, chỉ cần nói đến cây dược liệu, việc khai thác và quản lý đã gặp nhiều khó khăn, do số lượng cây dược liệu có tới hàng trăm nghìn loại cây khác nhau và được chia thành nhiều nhóm ứng với những công dụng khác nhau và phù hợp với điều kiện khí hậu của mỗi vùng, miền và quốc gia khác nhau. Vì vậy, để quản lý một cách 103 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn Nguyễn Văn Huân và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ hiệu quả thì việc đề xuất các giải pháp ứng dụng Công nghệ thông tin (CNTT) vào xây dựng Kho cơ sở dữ liệu và hệ thống phần mềm nhằm phục vụ cho việc khai thác, quản lý và tra cứu là hết sức cần thiết. Trên thế giới, nhiều nhà khoa học dược liệu, nhà quản lý đã đề xuất nhiều giải pháp ứng dụng CNTT vào xây dựng các quy trình, phân tích thiết kế và xây dựng phần mềm tra cứu ảnh của cây dược liệu dựa vào việc xây dựng Kho CSDL phục vụ cho việc nhận dạng và tra cứu [2,6,7,8,9,11]. Tuy nhiên, kích thước, công dụng và đặc trưng của mỗi loại cây dược liệu lại phụ thuộc mỗi vùng, miền và quốc gia khác nhau. Vì mỗi vùng, miền và quốc gia có những điều kiện tự nhiên, thời tiết và khí hậu khác nhau. Do đó, những phần mềm trên không phù hợp và khó sử dụng cho việc khai thác, quản lý và tra cứu cho những cây dược liệu Việt Nam. 106(06): 103 - 110 Ở Việt Nam, hiện nay việc khai thác và quản lý cây dược liệu khá phong phú và đã phát hiện và nhận dạng ra hàng trăm cây dược liệu. Tuy nhiên, việc khai thác và quản lý vẫn chưa được hiệu quả. Bên cạnh đó, hiện nay trong nước vẫn chưa có một hệ thống phần mềm nào được đưa vào triển khai ứng dụng trong ...