Giáo án Địa lí 12 - Bài 23: Cơ cấu dân số

"Giáo án Địa lí 12 - Bài 23: Cơ cấu dân số" trình bày các loại cơ cấu dân số theo tuổi, theo giới, cơ cấu dân số theo lao động và trình độ văn hóa; ảnh hưởng của cơ cấu dân số đến sự phát triển dân số và kinh tế - xã hội; phân chia dân số theo nhóm tuổi và cách biểu hiện tháp tuổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Địa lí 12 - Bài 23: Cơ cấu dân số Bài 23. CƠ CẤU DÂN SỐI. MỤC TIÊU Sau bài học, HS cần:1/ Kiến thức: - Hiểu và trình bày được các loại cơ cấu dân số theo tuổi, theo giới, cơ cấu dân số theo laođộng và trình độ văn hóa. - Nhận biết được ảnh hưởng của cơ cấu DS đến sự phát triển DS và KT – XH. - Biết cách phân chia DS theo nhóm tuổi và cách biểu hiện tháp tuổi.2/ Kĩ năng: - Rèn kỹ năng phân tích tháp dân số, biểu đồ cơ cấu lao động theo khu vực kinh tế. - Vẽ biểu đồ cơ cấu lao động phân theo khu vực kinh tế.3/ Thái độ: - HS nhận thức được nước ta có cơ cấu dân số trẻ. Vai trò của giới trẻ đối với dân số, giáodục, lao động và việc làm.II. CHUẨN BỊ:1/ Giáo viên:- Bản đồ phân bố dân cư và các đô thị lớn trên thế giới.- H23.1 phóng to.2/ Học sinh: SGK.III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:1/ Ổn định tổ chức lớp: Kiểm tra sĩ số, trang phục, vệ sinh.2/ Kiểm tra bài cũCâu 1: Nêu tình hình và sự phát triển dân số thế giới?Câu 2. Nêu khái niệm tỷ suất gia tăng tự nhiên? Dân số tăng nhanh ảnh hưởng như thế nào đếnkinh tế?3/ Bài mới a) Vào bài: Đặc điểm dân cư ở mỗi khu vực về giới tính (nam - nữ) về tuổi tác, nghề nghiệpvà trình độ văn hoá, chính là những đặc trưng của cơ cấu dân số. Trong bài học này các emcần nắm được các loại cơ cấu dân số chủ yếu và ảnh hưởng của chúng tới sự phát triển dân sốvà kinh tế - xã hội. b) Giảng bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội dung chínhHoạt động 1: TÌM HIỂU CƠ CẤU I. Cơ cấu sinh họcSINH HỌC1/ Hình thức tổ chức hoạt động: Cảlớp.2/ Phương pháp/ kĩ thuật dạy học:Đàm thoại gợi mở, nêu vấn đề. 1/ Cơ cấu dân số theo giới- Bước 1: Hướng dẫn HS làm bài tập:Năm 2009, dân số Việt Nam là 78,7triệu người trong đó số nam là 38,7triệu người, số nữ là: 40,0 triệu người.Hãy tính: - Là biểu thị tương quan giữa giới nam so với1. Tương quan giới nam so với giới nữ giới nữ hoặc so với tổng số dân (đơn vị: %).2. Tương quan giới nam (hoặc nữ) so - Cơ cấu dân số theo giới biến động theo thờivới tổng số dân. gian và khác nhau ở từng nước, từng khu vực.- Bước 2: Đại diện HS đọc kết quả. GV - Cơ cấu dân số theo giới có ảnh hưởng lớn tớichuẩn kiến thức. việc phát triển kinh tế, tổ chức đời sống và hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. + Tỉ số giới tính (Nam/Nữ) 38,7= x100 = 96,75% 40 + Tỉ lệ nam trong tổng số dân 38,7= x100 = 49,17% 78,7- Câu hỏi: Các số 96,75% và 49,17%biểu thị cơ cấu dân số theo giới. Em hãycho biết cơ cấu dân số theo giới là gì? + Hãy lấy VD chứng minh cơ cấu DSluôn biến động theo thời gian và khácnhau ở từng khu vực, từng nước. + Cơ cấu theo giới có ảnh hưởng gìđến việc phát triển kinh tế - xã hội?- Cơ cấu dân số theo tuổi là gì? 2/ Cơ cấu dân số theo tuổi- Ý nghĩa của cơ cấu dân số theo độ tuổi - Cơ cấu dân số theo tuổi là tập hợp các nhóm người được sắp xếp theo những nhóm tuổi nhất- Tại sao nói cơ cấu dân số theo tuổi thể định.hiện tình hình sinh tử, tuổi thọ, khảnăng phát triển dân số và nguồn lao - Cơ cấu dân số theo tuổi thể hiện được tổngđộng của một quốc gia? hợp tình hình sinh, tử, tuổi thọ, khả năng phát triển dân số và nguồn lao động của mỗi quốc gia- Cách phân chia nhóm tuổi? - Cơ cấu dân số theo tuổi được chia thành ba- Tháp tuổi là gì? Nêu ý nghĩa của tháp nhóm:tuổi + Nhóm dưới tuổi lao động 0 - 14 tuổi.- Phân tích các kiểu tháp tuổi ở hình23.1 và rút ra ý nghĩa qua các tháp tuổi + Nhóm tuổi lao động: 15 - 59 tuổi (hoặc đến 64(thuận lợi và khó khăn cho phát triển tuổi).KT – XH). + Nhóm trên tuổi lao động: 60 tuổi (hoặc 65 tuổi)Chuyển ý: Nguồn lao động là bộ phận trở lên.dân cư thuộc nhóm tuổi lao động có đủsức khoẻ để tham gia sản xuất. Dựa vào - Căn cứ vào tỉ lệ các nhóm tuổi người ta chiađặc điểm về hoạt động kinh tế, nguồn dân số các nước thành 2 nhóm:lao động chia thành 2 nhóm: nhóm dânsố hoạt động kinh tế và nhóm dân số + Nhóm dân số trẻ:không hoạt động kinh tế. * 0-14 > 35% * 60 trở lên < 10% + Nhóm dân số già: *0-14 < 25% *60 trở lên > 15 % - Để nghiên cứu sinh học người ta thường sử dụng tháp tuổi (tháp dân số). Có ba loại tháp dân ...