Giáo án Lịch sử 10 bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỷ XIX

Mời quý thầy cô và các bạn tham khảo Giáo án Lịch sử 10 bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỷ XIX để nâng cao kĩ năng và kiến thức soạn giáo án theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình dạy học. Giáo án Lịch sử 10 bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỷ XIX được soạn với hình thức 3 cột phù hợp quy định bộ GD và nội dung súc tích giúp học sinh dễ dàng hiểu bài học hơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Lịch sử 10 bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỷ XIX BÀI 25 TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN (NỬA ĐẦU THẾ KỶ XĨ)I. MỤC TIÊU BÀI HỌCGiúp HS hiểu được1. Về kiến thức- Tình hình chung về các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa ở nước ta nửa đầu th ếkỷ XIX dưới vương triều Nguyễn trước khi diễn ra cuộc kháng chiến ch ốngxâm lược của thực dân Pháp.- Thống trị nước ta vào lúc chế độ phong kiến đã bước vào giai đoạn suy vonglại là nc người thừa kế của giai cấp thống trị cũ, vương triều Nguyễn không tạođược điều kiện đưa đất nước bươc sang một giai đoạn phát tri ển mới phù h ợpvới hoàn cảnh của thế giới.2. Về tư tưởng, tình cản- Bồi dưỡng ý thức vươn lên, đổi mới trong học tập.- Giáo dục ý thức quan tâm đến đời sống nhân dân đất n ước mà tr ước h ết lànhững người xung quanh.3. Về kĩ năngRèn luyện kĩ năng phân tích, so sánh gắn sự kiện với thực tế cụ thể.II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC- Bản đồ Việt Nam (thời Minh Mạng, sau cải cách hành chính).- Một số tranh ảnh về kinh thành Huế, tranh dân gian...III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC1. Kiểm tra bài cũ- Kể tên các loại hình nghệ thuật tiêu biểu của nước ta trong các th ế kỷ XVI -XVIII. Qua đó nhận xét về đời sống tinh thần của nhân dân ta thời đó.2. Mở bàiSau khi đánh bại các vương triều Tây Sơn, Nguy ễn Ánh lên ngôi vua, thành l ậpnhà Nguyễn. Trong 50 năm đầu thống trị, nửa đầu thế kỷ XVIII tình hình đ ấtnước ta đã thay đổi như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu bài 25.3. Tổ chức dạy và học Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bảnHoạt động 1: I. Xây dựng và củng cố- GV gợi cho HS nhớ lại sự kiện 1792 vua bộ máy Nhà nước, chínhQuang Trung mất, Triều đình rơi vào tình sách ngoại giaotrạng lục đục, suy yếu, nhân cơ hội đó,Nguyễn Ánh đã tổ chức tấn công các vươngtriều Tây Sơn. 1802 các vương triều Tây Sơnlần lượt sụp đổ. Nguyễn Ánh lên ngôi vua.- GV giảng giải thêm về hoàn cảnh lịch sử - Năm 1802 Nguyễn Ánhđất nước và thế giới khi nhà Nguyễn thành lên ngôi (Gia Long). Nhàlập: Nguyễn thành lập, đóng đôLần đầu tiên trong lịch sử, một triều đại ở Phú Xuân (Huế).phong kiến cai quản một lãnh thổ rộng lớnthống nhất như ngày nay.+ Nhà Nguyễn thành lập vào lúc chế độphong kiến Việt Nam đã bước vào giai đoạnsuy vong.+ Trên thế giới chủ nghĩa tư bản đang pháttriển, đẩy mạnh nhòm ngó, xâm lược thuộcđịa, một số nước đã bị xâm lược.- HS nghe, ghi nhớ.- GV tiếp tục trình bày: Trong bối cảnh lịchsử mới yêu cầu phải củng cố ngay quyềnthống trị của nhà Nguyễn. Vì vậy sau khi lênngôi Gia Long đã bắt tay vào việc tổ chức bộ * Tổ chức bộ máy nhàmáy nhà nước. nước.- GV có thể dùng bản đồ Việt Nam thời Minh - Chính quyền Trung ươngMạng để chỉ các vùng từ Ninh Bình trở ra tổ chức theo mô hình thờiBắc là Chấn BắcThành, từ Bình Thuận trở Lê.vào Nam là Chấn Gia Định Thành. Chính - Thời Gia Long chua nướcquyền Trung ương chỉ quản lý trực tiếp từ ta làm 3 vùng: Bắc Thành,Thanh Hóa đến Bình Thuận. Còn lại hai khu Gia Định Thành và các trựctự trị Tổng chấn có toàn quyền. Đó là giải doanh (Trung Bộ) do Triềupháp tình thể của vua Gia Long trong bối đình trực tiếp cai quản.cảnh lúc đầu mới lên ngôi.- HS nghe, ghi nhớ. - Năm 1831 - 1832 Minh- GV tiếp tục trình bày kết hợp bản đồ Việt Mạng thực hiện một cuộcNam thời Minh Mạng, yêu cầu HS quan sát và cải cách hành chính chia cảnhận xét. nước là 30 tỉnh và một Phủ- HS quan sát lược đồ và nhận xét sự phân Thừa Thiên. Đứng đầu làchia tỉnh thời Minh Mạng. tổng đốc tuần phủ hoạt- GV bổ sung, chốt ý: Sự phân chia của Minh động theo sự điều hành củaMạng được dựa trên cơ sở khoa học, phù hợp triều đình.về mặt địa lý, dân cư, phong tục tập quán địaphương phù hợp với phạm vi quản lý củamột tỉnh. Là cơ sở để phân chia các tỉnh nhưngày nay. Vì vậy cải cách của Minh Mạngđược đánh giá rất cao.- HS nghe, ghi nhớ.- GV trình bày tiếp về tổ chức bộ máy th ờiNguyễn. - Tuyển chọn quan lại:- HS nghe, ghi chép. thông qua giáo dục, khoa cử. - Luật pháp ban hành Hoàng triều luật lệ với 400 điều hà khắc. - Quân đội: được tổ chức- Phát vấn: so sánh bộ máy nhà nước thời quy củ trang bị đầy đủ songNguyễn với thời Lê sơ, em có nhận xét gì? lạc hậu, thô sơ.- HS suy nghĩ trả lời.- GV nhận xét, kết luận: Nhìn chung bộ máyNhà nước thời Nguyễn giống thời Lê sơ, cócải cách chút ít. Song những cải cách của nhàNguyễn nhằm tập trung quyền hành vào tayvua. Vì vậy nhà nước thời Nguyễn cũngchuyên chế như thời Lê sơ.- HS lắng nghe, ghi nhớ.Hoạt động 2:- GV trình bày khái quát chính sách ngoại giaocủa nhà Nguyễn. * Ngoại giao.- HS nghe, ghi chép. - Thần phục nhà Thanh (Trung Quốc). Bắt Lào, Cam-pu-chia thần phục.- Phát vấn: Em có nhận xét gì về chính sách - Với phương Tây đóngngoại giao của nhà Nguyễn, mặt tích cực và cửa, không chấp nhận việchạn chế? đặt quan hệ ngoại giao của- HS suy nghĩ trả lời. họ.- GV bổ sung, kết luận:+ Tích cực: Giữ được quan hệ với các nướcláng giềng nhất là Trung Quốc.+ Hạn chế: Đóng cửa không đặt quan hệ vớicác nước phương Tây, không ...