Giáo án Ngữ văn 11 tuần 4: Bài ca ngắn đi trên bãi cát (Sa hành đoản ca)

Mời quý thầy cô và các bạn tham khảo Giáo án Ngữ văn 11 tuần 4: Bài ca ngắn đi trên bãi cát (Sa hành đoản ca) để nâng cao kĩ năng và kiến thức soạn giáo án theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình dạy học. Giáo án Ngữ văn 11 tuần 4: Bài ca ngắn đi trên bãi cát (Sa hành đoản ca) được soạn với hình thức 3 cột phù hợp quy định bộ GD và nội dung súc tích giúp học sinh dễ dàng hiểu bài học hơn.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Ngữ văn 11 tuần 4: Bài ca ngắn đi trên bãi cát (Sa hành đoản ca)BÀI CA NGẮN ĐI TRÊN BÃI CÁT ( Sa hành đoản ca) - Cao Bá Quát –A. Mục tiêu bài học:1. Kiến thức:- Giúp học sinh hiểu được tâm trạng chán ghét của Cao Bá Quát đối với con đường mưu cầu danh lợi tầm thường và niềm khao khát đối với cuộc sống trong hoàn cảnh xã hội nhà Nguyễn bảo thủ, trì trệ.- Hiểu được mối quan hệ giữa nội dung và nghệ thuật của bài thơ cổ thể.- Rèn luyện và củng cố cách đọc hiểu, phân tích một văn bản văn học trung đại.2. Kĩ năng:Phân tích thơ hát nói theo đặc trưng thể loại.3. Thái độ:Trân trọng nhân cách cao đẹp của Cao Bá Quát.B. Chuẩn bị bài học:1. Giáo viên:1.1 Dự kiến bp tổ chức hs hoạt động cảm thụ tác phẩm:- Tổ chức hs đọc diễn cảm tác phẩm.- Định hướng hs phân tích cắt và khái quát bằng đàm thoại, gợi mở, nêu vấn đề, thảo luận.1.2. Phương tiện:Sgk, giáo án, đọc tài liệu tham khảo.2. Học sinh:- Hs chủ tìm hiểu về tác giả, thể loại, đọc kĩ về tác phẩm để cảm nhận được tâm hồn tự do phóng khoáng cùng thái độ tự tin của tác giả.C. Hoạt động dạy và học:1. Ổn định tổ chức:2. Kiểm tra bài cũ: Ngôn ngữ chung và ngôn ngữ riêng có mối quan hệ như thế nào?3.Giới thiệu bài mới.Cao Bá Quát là một trong nhưng người nổi tiếng của Việt Nam ở đầu thế kỉ XIX. Ông nổi tiếng vì học giỏi, vì thơ hay vì chữ đẹp.Ông càng nổi tiếng hơn vì tư tưởng tự do phóng khoáng, bản lĩnh kiên cường, lối sống thanh cao mạnh mẽ. Người đời thường ca ngợi ông :“ Văn như Siêu, Quát vô tiền Hán”“ Nhất sinh đê thủ bái mai hoa “Tuy nhiên Cao Bá Quát cũng đã rơi nước mắt trên đường đi tìm công danh cũng như tâm trạng chán ghét của một người tri thức trên đường đi tìm danh lợi. Để hiểu hơn về vấn đề này ta tìm hiểu bài mới.Hoạt động của GV và HSYêu cầu cần đạt.* Hoạt động 1.HS đọc tiểu dẫn và tóm tắt ý chính.GVchuẩn xác kiến thức.- Sinh thời Cao Bá Quát có hai câu thơ tỏ chí khí của mình, được xem là đầy khí phách: Thập tải luân giao cầu cổ kiếmNhất sinh đê thủ bái hoa mai.(Mười năm giao thiệp tìm gươm báuMột đời chỉ biết cúi đầu lạy hoa mai)Em hãy nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ?VHTĐ có: Côn sơn ca (Nguyễn Trãi) Long thành cầm giả ca (Nguyễn Du) có cùng thể loại.* Hoạt động 2.Hướng dẫn HS tìm văn bản thông qua trao đổi, thảo luận nhóm.- Gọi HS đọc văn bản, GV nhận xét và hướng dẫn đọc lại.Bãi cát và con người đi trên bãi cát được miêu tả như thế nào?Theo em đây là cảnh thực hay cảnh biểu tượng?Hình ảnh người đi trên bãi cát được miêu tả như thế nào? Chi tiết nào thể hiện được điều đó?Gv hướng dẫn hs tìm hiểu tâm trạng và suy nghĩ cảu lữ khách đi trên bãi cát:Hãy giải thích nội dung và chỉ ra sự liên kết của 6 câu thơ:“Không học được tiên ông phép ngủ…Người say vô số tỉnh bao người”Gv cho hs thảo luận trình bày theo nhóm.Định hướng:Tâm trạnh người lữ khách trên bãi cát như thế nào?Tâm trạng đó dược bộc lộ như thế nào?Em hiểu cụm từ “đường danh lợi” là như thế nào trong XHPK?Phân tích ý nghĩa biểu tượng của khúc đường cùng? Tâm trạng nhà thơ?Hình ảnh thiên nhiên được miêu tả có dụng ý gì?Câu cuối mang ý nghĩa gì?Nhận xét giá trị nghệ thuật trong bài thơ?Qua phân tích bài thơ em hãy nêu ý nghĩa của bài thơ?* Hoạt động 3.HS đọc ghi nhớ SGK.* Hoạt động 4.Củng cố luyện tập. GV nhận xét và cho điểm.I.Tìm hiểu chung. 1. Tác giả.- Cao Bá Quát ( 1809 - 1855 )Quê: làng Phú Thị, Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh (nay thuộc quận Long Biên, Hà Nội).- Là người có tài, nổi tiếng văn hay chữ tốt và có uy tín lớn trong giới trí thức đương thời.- Là người có khí phách hiên ngang, có tư tưởng tự do, ôm ấp hoài bão lớn, mong muốn sống có ích cho đời.2. Bài thơ.- Hoàn cảnh sáng tác: Cao Bá Quát đi thi Hội. Trên đường vào kinh đô Huế, qua các tỉnh miền Trung đầy cát trắng (Quảng Bình, Quảng Trị)(hình ảnh bãi cát dài, sóng biển, núi là những hình ảnh có thực gợi cảm hứngcho nhà thơ sáng tác bài thơ này).- Thể thơ: thể ca hành( thơ cổ Trung Quốc được tiếp thu vào Việt Nam ).II. Đọc hiểu văn bản. 1. Hình ảnh "bãi cát và con người đi trên bãi cát:- “Bãi cát dài lại bãi cát dài” : mênh mông dường như bất tận, nóng bỏng.→ Hình ảnh tả thực: đẹp nhưng dữ dội, khắc nghiệt đã gợi ý cho nhà thơ sáng tác bài thơ này.→ Hình ảnh biểu tượng: con đường đầy khó khăn mà con người phải vượt qua để đi đến danh lợi.- Hình ảnh người đi trên bãi cát:+ Đi một bước như luì một bước: nỗi vất vả khó nhọc+ Không gian đường ...