Giáo án Vật lý 11 - Bài 27: Phản xạ toàn phần

Mục tiêu giáo án này nhằm: nêu được nhận xét về hiện tượng phản xạ toàn phần qua việc quan sát các thực nghiệm thực hiện ở lớp; trả lời được câu hỏi thế nào là hiện tượng phản xạ toàn phần; tính được góc giới hạn phản xạ toàn phần và nêu được điều kiện để có phản xạ toàn phần; trình bày được cấu tạo và tác dụng dẫn sáng của sợi quang, cáp quang; giải được các bài tập đơn giản về phản xạ toàn phần.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Vật lý 11 - Bài 27: Phản xạ toàn phầnBài 27. PHẢN XẠ TOÀN PHẦNI. MỤC TIÊU + Nêu được nhận xét về hiện tượng phản xạ toàn phần qua việc quan sát các thực nghiệm thực hiện ở lớp. + Trả lời được câu hỏi thế nào là hiện tượng phản xạ toàn phần. Tính được góc giới hạn phản xạ toàn phần và nêu được điều kiện để có phản xạ toàn phần. + Trình bày được cấu tạo và tác dụng dẫn sáng của sợi quang, cáp quang. + Giải được các bài tập đơn giản về phản xạ toàn phần.II. CHUẨN BỊGiáo viên: + Chuẩn bị các dụng cụ để làm thí nghiệm hình 27.1 và 27.2. + video.Học sinh: Ôn lại định luật khúc xạ ánh sáng.III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌCỔn định trật tự, kiểm tra sĩ số lớpHoạt động 1 Kiểm tra bài cũ:Câu 1. Với 2 môi trường trong suất nhất định thì tỉ số giữa sin góc tới (sini) và sin góc khúc xạ (sinr)A. Luôn thay đổi B. Luôn không đổiC. Phụ thuộc vào góc tới D. Phụ thuộc góc khúc xạChọn đáp án đúngCâu 2. Biểu thức nào sau đây phù hợp với định luật khúc xạ ánh sángA. n1sini = n2sinrB. n2sini = n1 sinr C. \(\frac{{\sin r}}{{\sin i}} = {n_{21}}\) D. \(\frac{{\sin i}}{{\sin r}} = {n_{12}}\)Câu 3. Dựa vào hình vẽ hãy so sánh chiết suất của môt trường (1) so với môi trường (2)Hoạt động 2 Tìm hiểu sự truyền ánh sáng từ môi trường chiết quang hơn sang môi trường chiết quang kém.Hoạt động của giáo viênHoạt động của học sinhNội dung cơ bản Giới thiệu và tiến hành thí nghiệmy/c hs quan sát và cho biết độ sang của chùm tia khúc xạ và chùm tia phản xạ khi góc tới tăng dầnMô phỏng thí nghiệm ảoKhi chùm tia khúc xạ là là ở mặt phân cách giữa 2 môi trường thì bắt đầu xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần. khi bắt đầu xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần thì góc tới i=igh được gọi là góc giới hạn phản xạ toàn phần ( igh )Vậy góc giới hạn phản xạ toàn phần được xác định bởi công thức nào?Thông báo : ighQuan sát , ghi nhớ và trả lờiGóc tớiChùm tia khúc xạChùm tia phản xạ i nhỏr > iRất sángRất mời = ighr » 900Rất mờRất sángi > ighKhông cònRất sángNghe , ghi nhớ. Suy nghĩ tìm :sinigh Thực hiện C2. Nêu kết quả của thí nghiệm.I. Sự truyền ánh sáng vào môi trường chiết quang kém hơn1. Thí nghiệm (sgk)Góc tớiChùm tia khúc xạChùm tia phản xạ i nhỏr > iRất sángRất mời = ighr » 900Rất mờRất sángi > ighKhông cònRất sáng2. Góc giới hạn phản xạ toàn phần sinigh = \(\frac{{{n_2}}}{{{n_1}}}\)igh là góc giới hạn phản xạ toàn phần+ Với i > igh thì không tìm thấy r, nghĩa là không có tia khúc xạ, toàn bộ tia sáng bị phản xạ ở mặt phân cách. Đó là hiện tượng phản xạ toàn phần.Hoạt động 3 Tìm hiểu hiện tượng phản xạ toàn phần.Hoạt động của giáo viênHoạt động của học sinhNội dung cơ bảnDựa vào quan sát video, thí nghiệm em hãy cho biết hiện tượng phản xạ toàn phần là gì? Xảy ra ở đâu? Để có hiện tượng phản xạ toàn phần cần phải có nhũngChiếu tia sáng từ nước có chiết suất 4/3 ra không khí. hỏi trong các góc tới sau: 300, 450, 600. với góc tới nào tia sáng bị phản xạ toàn phần?Gới ý: Tính góc giới hạn rồi vận dụng điều kiện phản xạ toàn phần.Nhớ lại, trả lờiNêu điều kiện để có phản xạ toàn phần.i=600II. Hiện tượng phản xạ toàn phần1. Định nghĩa Phản xạ toàn phần là hiện tượng phản xạ toàn bộ ánh sáng tới, xảy ra ở mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.2. Điều kiện để có phản xạ toàn phần+ Ánh sáng truyền từ một môi trường tới một môi trường chiết quang kém hơn.+ Góc tới lớn hơn hoặc bằng góc giới hạn:i = igh.Hoạt động 4 Tìm hiểu ứng dụng của hiện tượng phản xạ toàn phần: Cáp quang.Hoạt động của giáo viênHoạt động của học sinhNội dung cơ bảnThông báo cáp quang là gì? Giới thiệu một số hình ảnh về cáp quangMô hình mô phỏng cấu tạo thông thường của cáp quang?Cáp quang có mấy bộ phận chính?Thông báo cấu tạo cáp quang(sgk có thể cho hs về nhà tựa ghi ) Giới thiệu công dụng của cáp quang trong việc truyền tải thông tin với các ưu điểm của nó. Giới thiệu công dụng của cáp quang trong việc nôi soi,…Ghi nhớ, quan sát . trả lời Ghi nhận công dụng của cáp quang trong việc truyền tải thông tin với các ưu điểm của nó. Ghi nhận công dụng của cáp quang trong việc nội soi,…III. Ứng dụng của hiện tượng phản xạ toàn phân: Cáp quang1. Cấu tạo Cáp quang là bó sợi quang. Mỗi sợi quang là một sợi dây trong suốt có tính dẫn sáng n ...