Giáo trình Bệnh lý lệ đạo

Tắc lệ đạo trước túi lệ: Không có điểm lệ, lệ quản hoặc tắc điểm lệ, lệ quản. Nguyên nhân có thể là bẩm sinh hay mắc phải. Thường gặp nhất là sau chấn thương gây rách, đứt lệ quản. Cũng có thể gặp sau thông lệ đạo gây tổn thương lệ quản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Bệnh lý lệ đạo BÖnh lý lÖ ®¹o 1. T¾c lÖ ®¹o. 1. Ph©n lo¹i t¾c lÖ ®¹o. 1.1. Ph©n lo¹i theo vÞ trÝ t¾c. * T¾c lÖ ®¹o tr−íc tói lÖ: Khong cã ®iÓm lÖ, lÖ qu¶n hoÆc t¾c ®iÓm lÖ, lÖ qu¶n. Nguyªn nh©n cã thÓ lµbÈm sinh hay m¾c ph¶i. Th−êng gÆp nhÊt lµ sau chÊn th−¬ng g©y r¸ch, ®øt lÖ qu¶n.Còng cã thÓ gÆp sau th«ng lÖ ®¹o g©y tæn th−¬ng lÖ qu¶n. * T¾c lÖ ®¹o sau tói lÖ: T¾c cæ tói lÖ (Th−êng gÆp trong viªm tói lÖ m·n) hoÆc t¾c èng lÖ mòi bÈm sinh. 1.2. Ph©n lo¹i theo thêi gian m¾c bÖnh. * T¾c lÖ ®¹o bÈm sinh:. XuÊt hiÖn tõ khi trÎ míi ®Î ®−îc 1 – 2 tuÇn hoÆc cã thÓ muén h¬n. Nguyªnnh©n th−êng do ø ®äng chÊt dÞch trong lßng lÖ ®¹o, hoÆc do tån t¹i mét mµng mángche lÊp ®Çu d−íi cña èng lÖ mòi n¬i ®æ vµo ng¸ch mòi. Cã thÓ do èng lÖ mòi ch−a®−îc t¹o èng hoµn chØnh ë thêi kú ®Çu sau khi sinh. Sau 1 -2 tuÇn khi ®· hoµn thµnhqu¸ tr×nh t¹o èng, èng lÖ mòi sÏ th«ng tho¸ng. Còng cã thÓ gÆp nh÷ng dÞ tËt bÊt th−êng nh− ®iÓm lÖ l¹c chç, kh«ng cã ®iÓm lÖhoÆc thay ®æi cÊu tróc gi¶i phÉu cña ®Çu d−íi èng lÖ mòi. Trong tr−êng hîp t¾c èng lÖmòi bÈm sinh cã thÓ gÆp c¸c lo¹i nh− sau: - èng lÖ mòi kÕt thóc ë gÇn vßm thuéc phÇn tr−íc ng¸ch mòi d−íi vµ ng¨n c¸chvíi ng¸ch mòi bëi mét líp niªm m¹c máng. - èng lÖ mòi kÕt thóc ë kho¶ng gi÷a vßm ng¸ch d−íi vµ sµn mòi, kh«ng cã lçd−íi. - èng lÖ mòi kÕt thóc ë trong cuèn d−íi. - èng lÖ mòi kÕt thóc ë thµnh trong xoang hµm trªn. - èng lÖ mòi ph¸t triÓn trong thµnh cña x−¬ng hµm trªn xuèng sµn mòi vµkh«ng cã lç më vµo ng¸ch mòi. - èng lÖ mòi däc theo thµnh bªn cña ng¸ch mòi tíi sµn mòi. 1 - T¾c hoµn toµn èng lÖ mòi: §Çu d−íi èng lÖ mòi ng¨n c¸ch víi niªm m¹cng¸ch mòi d−íi bëi mét v¸ch x−¬ng dµi. - T¾c èng lÖ mòi do cuèn d−íi cuén vµo lµm chÝt lç ra cña èng lÖ mòi. * T¾c lÖ ®¹o m¾c ph¶i: PhÇn lín nh÷ng tr−êng hîp t¾c lÖ ®¹o m¾c ph¶i lµ kh«ng râ nguyªn nh©n. CãthÓ gÆp t¾c ë ®iÓm lÖ, lÖ qu¶n, èng lÖ chung, tói lÖ hay èng lÖ mòi. Mét sè Ýt nguyªnnh©n cã thÓ t×m thÊy nh−: ChÊn th−¬ng, phÉu thuËt mòi xoang, bÖnh lý së mòixoang… 1.3. Ph©n lo¹i theo nguyªn nh©n. * T¾c lÖ ®¹o kh«ng râ nguyªn nh©n. * T¾c lÖ ®¹o cã nguyªn nh©n râ rÖt. BÖnh lý vïng mòi xoang, chÊn th−¬ng. 1.4. Ph©n lo¹i theo møc ®é t¾c. * T¾c lÖ ®¹o b¸n phÇn. * T¾c lÖ ®¹o hoµn toµn. 1.5. Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i l©m sµng. * T¾c lÖ ®¹o kh«ng viªm tói lÖ. * T¾c lÖ ®¹o cã viªm tói lÖ. C¸c vi khuÈn g©y viªm tói lÖ th−êng gÆp lµ Staphylococcus epidermidis,Staphylococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus vµ Pseudomonas aeruginosa. Södông kh¸ng sinh ®Ó ®iÒu trÞ tèt nhÊt lµ dùa vµo nu«i cÊy vµ lµm kh¸ng sinh ®å. NÕukh«ng cã ®iÒu kiÖn lµm kh¸ng sinh ®å th× nªn lùa chän c¸c kh¸ng sinh nh¹y c¶m víic¸c chñng vi khuÈn trªn nh−: Ciprofloxacin, Amikacin, Vancomycin... Lo¹i kh¸ngsinh vi khuÈn kh¸ng nhiÒu nhÊt lµ Penicilline. T¾c lÖ ®¹o cã viªm tói lÖ m·n tÝnh th−êng hay gÆp ë nh÷ng tr−êng hîp t¾c lÖ®¹o m¾c ph¶i. T¾c lÖ ®¹o cã viªm tói lÖ cÊp Ýt gÆp nh−ng th−êng nÆng nÒ. 2. C¸c ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t¾c lÖ ®¹o. Ch¶y n−íc m¾t lµ triÖu chøng chñ yÕu cña t¾c lÖ ®¹o nh−ng ngoµi t¾c lÖ ®¹o,ch¶y n−íc m¾t cßn cã thÓ do tuyÕn lÖ t¨ng tiÕt hoÆc b¬m n−íc m¾t bÞ háng. V× vËytr−íc mét bÖnh nh©n ch¶y n−íc m¾t ta th−êng tiÕn hµnh c¸c kh¸m nghiÖm sau: 2.1. Kh¸m l©m sµng. 2 - Ph¸t hiÖn ch¶y n−íc m¾t lµ do m¾t bÞ kÝch thÝch tõ kÕt, gi¸c m¹c nh−: viªmkÕt m¹c, viªm gi¸c m¹c, loÐt gi¸c m¹c, viªm mèng m¾t, Gl«c«m cÊp, dÞ vËt kÕt gi¸cm¹c... - Kh¸m mi m¾t ph¸t hiÖn: HÑp lç lÖ, kh«ng cã lç lÖ, lç lÖ l¹c chç. DÊu hiÖu lénmi, lén ®iÓm lÖ (Lç lÖ kh«ng tiÕp xóc víi nh·n cÇu). Sê n¾n vµ Ên vµo tói lÖ ®Ó kiÓmtra tói lÖ cã s−ng nÒ kh«ng? Cã mñ trµo qua ®iÓm lÖ kh«ng?... - Quan s¸t liÒm n−íc m¾t: Cã tr−êng hîp dÊu hiÖu ch¶y n−íc m¾t kh«ng rârµng nh−ng cã liÒm n−íc m¾t cao. Khi ®ã n−íc m¾t ®äng ë gãc trong m¾t vïng hå lÖthµnh ngÊn. Cã thÓ ®o ®é cao cña ngÊn n−íc m¾t b»ng ¸nh s¸ng läc xanh cobalt cñam¸y sinh ho¸ hiÓn vi sau khi nhá vµo tói cïng kÕt m¹c mét giät Eluorescein 2%. 2.2. Test s¹ch thuèc nhuém. Nhá vµo hai tói kÕt m¹c mçi bªn mét giät Fluorescein 2%. Sau 5 phót, b×nhth−êng kh«ng cã hoÆc cßn rÊt Ýt thuèc nhuém. Sù ø ®äng thuèc nhuém chøng tá t×nhtr¹ng kh«ng thÝch øng cña qu¸ tr×nh dÉn l−u n−íc m¾t. 2.3. Test trµo ng−îc. Lµ test ®¬n gi¶n, dÔ lµm, cã gi¸ trÞ trong chÈn ®o¸n t¾c èng lÖ mòi. Kü thuËt: Nhá Fluorescein 2% vµo tói cïng kÕt m¹c. Yªu cÇu ng−êi bÖnh chípm¾t 5 lÇn ®Ó kÝch ho¹t b¬m n−íc m¾t. Sau ®ã kiÓm tra sù trµo ng−îc cña n−íc m¾t ®·nhuém mµu Fluorescein qua ®iÓm lÖ d−íi b»ng c¸ch quan s¸t d−íi ¸nh s¸ng xanhCobalt cña ®Ìn soi ®¸y m¾t khi xoa n¾n ngãn ...