Giáo trình Chăn nuôi đà điểu và chim: Phần 1

Giáo trình Chăn nuôi đà điểu và chim được biên soạn nhằm cung cấp những kiến thức cơ bản cho người học về chăn nuôi đà điểu, bồ câu và chim cút - những đối tượng rất mới, có tốc độ phát triển nhanh và giàu tiềm năng, nhiều triển vọng trong ngành chăn nuôi nước ta. Phần 1 của cuốn giáo trình nắm được nguồn gốc tiến hoá và sự hình thành các loài đà điểu, bồ câu và chim cút, đặc điểm giải phẫu, sinh lý, nhu cầu dinh dưỡng, sức sản xuất các loại đà điểu, bồ câu, chim cút… ứng dụng vào thực tiễn chăn nuôi ở nước ta để cho năng suất cao, chất lượng sản phẩm tốt.. Qua đó, người học học nắm được nội dung kiến thức cơ sở về bộ môn này. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Chăn nuôi đà điểu và chim: Phần 1 Lớp Học Phần VNUA - Khoa Chăn nuôi- Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM _______________________________ TS. Bùi Hữu Đoàn Giáo trình Chăn nuôi Đà điểu và Chim Nhà xuất bản Nông Nghiệp Hà Nội - 2009 https://sites.google.com/site/lophocphanvnuak60/ Lớp Học Phần VNUA - Khoa Chăn nuôi- Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphanvnuak60/ i Lớp Học Phần VNUA - Khoa Chăn nuôi- Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam LỜI NÓI ĐẦU Trong những năm gần đây, bên cạnh việc tăng nhanh sản lượng, chất lượng các sản phẩm chăn nuôi gia súc gia cầm truyền thống như trâu bò, lợn, gà, ngành chăn nuôi nước ta đã hòa nhập với sự phát triển của nền chăn nuôi trên thế giới, bổ sung thêm nhiều đối tượng chăn nuôi mới như đà điểu, bồ câu và chim cút..., làm phong phú thêm các sản phẩm chăn nuôi, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường. Để góp phần vào sự đổi mới và phát triển mạnh mẽ của nghành, cung cấp tài liệu học tập cho sinh viên, tài liệu tham khảo cho các học viên, cán bộ nghiên cứu, những độc giả quan tâm đến lĩnh vực này, chúng tôi biên soạn giáo trình Chăn nuôi đà điểu và chim, nhằm cung cấp những kiến thức cơ bản về chăn nuôi đà điểu, bồ câu và chim cút - những đối tượng rất mới, có tốc độ phát triển nhanh và giàu tiềm năng, nhiều triển vọng trong ngành chăn nuôi nước ta. Để sử dụng giáo trình có hiệu quả, khi học môn học này các học viên cần tham khảo thêm tài liệu các môn cơ sở như sinh lý, sinh hoá, dinh dưỡng, thức ăn, giống vật nuôi... để hiểu kỹ và ứng dụng tốt các kiến thức trình bày trong tài liệu. Về cấu trúc, giáo trình gồm 2 phần: Phần 1- Kiến thức cơ sở (gồm 4 chương: Nguồn gốc, đặc điểm sinh lý giải phẫu; Dinh dưỡng; Sức sản xuất và Ấp trứng chim) Phần 2- Kỹ thuật nuôi chim (gồm 4 chương: Thiết bị chuồng trại, Chăn nuôi đà điểu; Chăn nuôi bồ câu; Chăn nuôi chim cút). Trong quá trình biên soạn giáo trình, bên cạnh việc tham khảo các tài liệu quý trong và ngoài nước, chúng tôi còn mạnh dạn đưa vào nhiều kết quả nghiên cứu chuyên ngành của nhiều tác giả cũng như những tiến bộ mới trong sản xuất. Khi sử dụng giáo trình, sinh viên cần liên hệ với các bài giảng của giáo viên, với tình hình thực tiễn trong sản xuất, tham khảo thêm tài liệu chuyên môn để hiểu các nội dung được trình bày một cách có hệ thống. Nhân dịp hoàn thành cuốn giáo trình này, chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ và những ý kiến đóng góp hết sức quý báu của nhiều thế hệ các thầy giáo, cô giáo khoa Chăn nuôi và Nuôi trồng Thuỷ sản, khoa Thú y, các cán bộ nghiên cứu của Viện Chăn nuôi Quốc gia, các bạn đồng nghiệp; lãnh đạo, cán bộ kỹ thuật các trang trại chăn nuôi; các thế hệ sinh viên và học viên cao học mà chúng tôi đã có cơ hội được giảng dạy. Hiện nay, các đối tượng chăn nuôi được đề cập đến trong giáo trình đang được coi là mới, những tài liệu được công bố có liên quan còn rất hạn chế... vì vậy, trong phạm vi có thể, chúng tôi đã cố gắng cung cấp được nhiều nhất những thông tin về các con vật mới mẻ này. Chúng tôi cũng hiểu rằng, mặc dù đã rất nỗ lực, nhưng do thời gian eo hẹp và đặc biệt, những hiểu biết của mình về đà điểu, bồ câu và chim cút còn rất hạn chế, chắc chắn tài liệu sẽ có nhiều thiếu sót. Mong bạn đọc đóng góp ý kiến để giáo trình này được hoàn thiện hơn trong những lần xuất bản sau. Tác giả https://sites.google.com/site/lophocphanvnuak60/ 1 Lớp Học Phần VNUA - Khoa Chăn nuôi- Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam BÀI MỞ ĐẦU 1.1. ĐỐI TƯỢNG VÀ MỤC ĐÍCH CỦA MÔN HỌC 1.1.1. Đối tượng của môn học Lớp chim với hơn 9600 loài, chia thành 3 nhóm chính : - Nhóm chim bay - Nhóm chim bơi - Nhóm chim chạy Trong giáo trình chăn nuôi gia cầm, chúng tôi đã đề cập đến chăn nuôi gà - một loài chim bay và thủy cầm - một số loài chim bơi. Trong giáo trình này, chúng tôi tiếp tục đề cập đến một loài chim chạy là đà điểu và hai loài chim bay nữa: bồ câu, chim cút, đó là một nhóm động vật thuộc lớp chim, đã được con người thuần hoá từ tổ tiên hoang dại thông qua quá trình thích nghi lâu dài. 1.1.2. Mục đích của môn học Giúp học viên nắm được nguồn gốc tiến hoá và sự hình thành các loài đà điểu, bồ câu và chim cút, đặc điểm giải phẫu, sinh lý, nhu cầu dinh dưỡng, sức sản xuất, kỹ thuật ấp trứng, nuôi dưỡng chăm sóc, quản lý các loại đà điểu, bồ câu, chim cút… ứng dụng vào thực tiễn chăn nuôi ở nước ta để cho năng suất cao, chất lượng sản phẩm tốt. 1.2.Tình hình chăn nuôi nói chung, chăn nuôi đà điểu, bồ câu và chim cút trên thế giới và ở Việt Nam Trong những năm gần đây, ngành chăn nuôi trên thế giới đã có nhiều biến động cả về tốc độ phát triển, phân bố lại địa bàn và phương thức sản xuất, đồng thời xuất hiện nhiều nhân tố bất ổn như gây ô nhiễm môi trường trầm trọng, vệ sinh an toàn thực phẩm và nhiều dịch bệnh mới…. 1.2.1.Tình hình sản xuất và tiêu thụ thịt trên thế giới Thịt và sản phẩm thịt là nguồn cung cấp quan trọng nhất về đạm, vitamin, khoáng chất… cho con người. Chất dinh dưỡng từ động vật có chất lượng cao hơn, dễ hấp thu hơn là từ rau quả. Trong khi mức tiêu thụ thịt bình quân đầu người ở các nước công nghiệp rất cao thì tại nhiều nước đang phát triển, bình quân đạt dưới 10 kg, gây nên hiện tượng thiếu và suy dinh dưỡng. Ước tính, có hơn 2 tỷ người trên thế giới, chủ yếu ở các nước chậm phát triển và nghèo bị thiếu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin A, iodine, sắt và kẽm, do họ không được tiếp cận với các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như thịt, cá, trái cây và rau quả. Tại một số nước, tình hình tiêu thụ như sau: (mức hiện nay/40 năm trước): Mỹ 124/89; EU: 89/56; TQ: 54/4; Nhật 42/8; Brazin 79/28 kg. Sản lượng sữa toàn cầu năm 2002 là 580 triệu tấn, dự kiến đến năm 2050 là 1043 triệu tấn. Để đủ chất dinh dưỡng, mỗi người cần được ăn trung bình 20 g đạm động vật/ngày hoặc 7,3 kg / năm, tương đương với 33 kg thịt nạc, hoặc 45 kg cá, hoặc 60 kg trứng, hay 230 kg sữa. Thịt được cung cấp chủ yếu từ chăn nuôi các động vật nông nghiệp: bò, lợn, gia cầm; một ít ...