Giáo trình Chính sách văn hóa (Giáo trình dành cho sinh viên Đại học và Cao đẳng các trường văn hóa – nghệ thuật): Phần 2

Giáo trình sau đây sẽ cung cấp các kiến thức cơ bản về chính sách văn hóa trên thế giới và trong nước, đặt nền tảng cho hiểu biết của sinh viên về môi trường thể chế cho hoạt động văn hóa nghệ thuật của Việt Nam và thế giới. Phần 2 trình bày nội dung chương 3 - Chính sách văn hóa Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Chính sách văn hóa (Giáo trình dành cho sinh viên Đại học và Cao đẳng các trường văn hóa – nghệ thuật): Phần 2 ChươNQ ĩ CHÍNH SÁCH VAN h ó a v iệ t nam3 . Ỉ . C h í n h s á c h v ă n h o á V iệ t N a m t h ờ i p h o n g k iế n t ự c h ủ3JJ. Chỉnh sácb văn hoả Việt Nam quã các bộ luật chủ yếu và các văn bản luậtpháp khác của nhà nuức phong kiến Việt Nam - Bộ Hình thư” ( ỉ042) và các văn bản luật pháp khác của nhà Lý N ă m 1010 Lý c ô n g u ẩ n lên n g ô i v u a , ra c h iế u d ờ i đ ô về T h ă n gL o n g , 3 0 n ă m sau, đ ờ i v u a L ý T h á i T ô n g đ ã c h o c ô n g b ố lu ậ t b ẳ n gvăn bản - bộ Hình thư. C á c n h à n g h iê n c ứ u s ử h ọ c v à lu ậ t h ọ c đ á n hg iá đ â y là s ự kiện q u a n trọ n g tro n g lịc h sử V iệ t N a m c ũ n g n h ư ỉịc hs ử N h à n ư ớ c và p h á p lu ậ t V iệ t N a m . C á c sá c h n g h iê n c ứ u v ề lịc h s ửc ũ n g n h ư g iá o ư ìn h v ề lịc h sử n h à n ư ớ c v à p h á p lu ậ t từ trư ớ c đ ế nn a y đ ề u k h ẳ n g đ ịn h , đ â y là bộ lu ậ t th à n h v ă n đ ầ u tiê n , đ á n h d ấ u m ộ tm ố c q u a n trọ n g tro n g lịc h sử p h á p q u y ề n V iệ t N a m . T u y n h iê n cí5íigđ à c ó ý k iế n c h o rằ n g b ộ Hình (hư b a n h à n h n ă m 1 0 4 2 k h ô n g p h ả iíà bộ lu ậ t thành văn đầu tiên của N hà nước phong kiến V iệ t lũ n h th ư x u ấ t h iệ n v à o th ờ i k ỳ đ ấ t n ư ớ c v ừ a g ià n h đ ư ợ c đ ộ clập , N h à n ư ớ c lấy đ ạ o P h ậ t làm q u ố c g iá o , c o n n g ư ờ i s ố n g v ớ i n h a un h â n ái, k h o a n h oà, v u a tự x e m m ìn h là g ạ c h n ố i g iữ a ư ờ i v ớ i d â n(T rờ i - V u a - D ân ). V ớ i q u a n n iệ m , d â n c ó a n c ư lạ c n g h iệ p th ìtriề u đ ìn h m ớ i v ữ n g b ề n n ê n đ ẫ cỏ n h iề u c h ín h s á c h h ợ p lò n g d â n . B ù i xuân Đính: Nhà nước vờ pháp luật thời phong kiển Việt Nam, N x b T ư pháp,H à N ộ i, 2005, tr. 106. 91V u a th ư ờ n g vi h à n h đ ế n c á c th ô n x ó m lắ n g n g h e ý k iế n d â n , c h ọ nn g ư ờ i n ó i th ẳ n g n ó i th ậ t v à o triề u , chọn n g ư ờ i tài k h ô n g p h â n b iệ tđ ịa vị, g ià u n g h è o . V u a k h u y ế n k h ích k h ai h o an g , sản x u ất. H à n g n ă m , v à o n g à y01 tết N g u y ê n Đ á n , v u a trự c tiếp cày ru ộ n g làm g ư ơ n g (g ọ i là lễtịc h đ iề n ). T ro n g g iai đ o ạ n n ày , n h iề u ch ù a c h iề n đ ư ợ c x â y d ự n g , tổc h ứ c h ộ i h è, lậ p c á c g á n h h át, m ú a rố i, đ u a t h u y ề n ... N h à n ư ớ cp h o n g k iế n c ũ n g rấ t q u a n tâm đ ế n đ à o tạo , tu y ể n c h ọ n q u a n lại. N h àv u a đ ã c h o x â y d ự n g V ă n m iếu Q u ố c T ử G iá m (1 0 7 0 ), k h o a c ử N h oh ọ c V iệ t N a m đ ư ợ c m ở từ n ăm Ấ t M ă o (1 0 7 5 ) v ớ i k h o a M in h K in hv à n h o h ọ c ta m trư ờ n g . Đ á n g tiế c là b ộ Hình thư k h ô n g cò n n ê n c h ú n g ta k h ô n g th ểb iế t n ộ i d im g c ụ th ể c ủ a nó. Q u a c á c tài liệu c ó liên q u a n c ó th ể th ấ ybộ Hình thư đ ư ợ c v u a chi đ ạo tổ c h ứ c so ạ n th ả o m ộ t c á c h c ó h ệth ố n g , c ó n ộ i d u n g p h ù h ợ p vód th ự c tế, b ộ lu ậ t g ồ m n h iề u lo ạ i lu ậ t(H ìn h sự , d â n sự , tố tụ n g ...), lu ật có h iệu lự c th ự c tế. - C h iế u c ầ u lờ i n ó i th ẳ n g Đ ể y ê n d â n n h à v u a c ò n c h o p h é p các q u a n v à th ầ n d â n đ ư ợ cn ó i n h ữ n g lời th ẳ n g th ắ n về n h ữ n g đ iều h a y d ở c ủ a c h ín h sự . T in hth ầ n ấ y đ ư ợ c th ể h iệ ĩi q u a việc b an h à n h “ C h iế u c ầ u lờ i n ó i t h ẳ n g ” .C h iế u c ầ u lời n ó i th ẳ n g đ ầ u tiê n đ ư ợ c b an b ố v à o tb á n g 4 n ă m 1076. N h à L ý c ũ n g đ ã q u a n tâm đ ế n v iệ c bảo v ệ di s à n v ă n h o á . N ă mM ậ u T h ìn n iê n h iệ u Q u ả n g H ự u đ ờ i v u a L ý N h â n T ô n g (1 0 8 8 ),đ ịn h c á c c h ù a là m 3 h ạng: đ ạ i, tru n g , tiểu d a n h la m , c h o c á c q u a nv ã n c ó c h ứ c v ụ c a o đ ư ợ c g iữ c h ứ c đ ề c ử (c h ứ c d a n h có n h iệ m v ụq u ả n lý ru ộ n g đ ấ t v à c á c tà i sân tro n g c h ù a)* . B ả n c h ấ t c ủ a h a i q u yđ ịn h n à y là c h ín h sá c h ư u ái c ủ a N h à n ư ớ c đ ố i vớ i P h ậ t g iá o . X é t ở Đại Việt sử kỷ toàn thư, N xb Khoa học X ã hội, 1983, tập l, tr.295.92k h ía c ạ n h khác thì có thể coi đ â y là n h ữ n g b iệ n p h á p đ ầ u tiê n c ủ aN h à n ư ớ c p h o n g k iến Đ ại V iệt tro n g v iệc b ảo v ệ di s ả n v ã n h o á d â ntộ c v ì c ác loại k in h p h ậ t, các c h ù a c h iề n c h ín h là n h ữ n g b ộ p h ậ n c ù av ă n h o á v ậ t thể. Bộ Hình thư c ù n g các v ă n b ản p h á p luật k h á c th ấ m đ ư ợ m tin hth ần n h â n văn, n h à sử h ọ c P h an H u y C h ú n h ậ n x é t r à n g , lu ậ t p h á pn h à L ý q u á k h o a n rộ n g , dễ dài... - Bộ “Hình luật thư ” (Ỉ34Ỉ) và các văn bản luật pháp khắcdưới thời nhà Trần. D ư ớ i triều đại n h à T rần , P h ậ t g iá o đ ã d ầ n n h ư ờ n g c h ỗ c h o n h og iá o , n h à n ư ớ c trở th à n h n h à n ư ớ c q u â n c h ủ th ự c sự . D ư ớ i v u a làc á c c ô n g h ầu , q u a n lại c h ủ y ếu là n g ư ờ i họ T rầ n rồ i m ớ i đ ế n th ứ d ân .T u y n h iê n , d â n v ẫ n là lự c lư ợ n g q u a n trọ n g g iữ g ìn đ ấ t n ư ớ c . M ụ c tiêu lấy dân làm gốc v ẫ n đ ư ợ c đ ề cao x u ấ t p h á t từ y ê u cầub ả o v ệ đ ấ t n ư ớ c trong tìn h h ình â m m ư u x âm lư ợ c c ủ a n g o ạ i x â mlu ô n rìn h rập , c h iế n tran h c ó th ể x ẩy ra b ấ t c ứ lúc n à o .T ìn h h ìn h q u ả nlý ru ộ n g đ ấ t c ó th ay đ ổ i, với chế đ ộ đ iền tra n g th á i ấ p , n h à n ư ớ c c ắtru ộ n g đ ấ t g iao c h o các c ô n g h ầu q u ả n l ...