Giáo trình chủ thể kinh doanh - Chương 6

TỔ CHỨC LẠI VÀ GIẢI THỂ DOANH NGHIỆP Tổ chức lại doanh nghiệp và hầu hết các trường hợp giải thể doanh nghiệp (trừ trường hợp giải thể do bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) đều được thực hiện theo quyết định của chủ sở hữu doanh nghiệp đó. Về bản chất, quyết định tổ chức lại doanh nghiệp hoặc quyết định giải thể doanh nghiệp là các quyết định kinh doanh bị chi phối bởi các lợi ích kinh tế. Chủ chủ sở tổ chức lại doanh nghiệp của mình để doanh nghiệp hoạt...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình chủ thể kinh doanh - Chương 6 CHƯƠNG VI TỔ CHỨC LẠI VÀ GIẢI THỂ DOANH NGHIỆP Tổ chức lại doanh nghiệp và hầu hết các trường hợp giải thể doanh nghiệp (trừ trường hợp giải thể do bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) đều được thực hiện theo quyết định của chủ sở hữu doanh nghiệp đó. Về bản chất, quyết định tổ chức lại doanh nghiệp hoặc quyết định giải thể doanh nghiệp là các quyết định kinh doanh bị chi phối bởi các lợi ích kinh tế. Chủ chủ sở tổ chức lại doanh nghiệp của mình để doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn hoặc việc tổ chức lại doanh nghiệp có thể là kết quả của việc chuyển đổi chủ sở hữu doanh nghiệp. Chủ sở hữu quyết định giải thể doanh nghiệp khi họ không muốn hoặc không thể tiếp tục tiến hành hoạt động kinh doanh nhưng không phải vì lý do mất khả năng thanh toán nợ đến hạn1. Vì thế, pháp luật điều chỉnh hoạt động tổ chức lại và giải thể doanh nghiệp chủ yếu bao gồm các quy định mang tính hình thức, có nghĩa là quy định về các hình thức tổ chức lại doanh nghiệp, các trường hợp giải thể doanh nghiệp, trình tự, thủ tục để chủ sở hữu tiến hành việc tổ chức lại hay giải thể doanh nghiệp của mình. Các quy định này ngoài ý nghĩa tạo thuận lợi cho việc thực hiện các quyết định kinh doanh của chủ sở hữu còn giúp cho việc quản lý các doanh nghiệp (trong đó có quản lý việc tập trung kinh tế) của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và qua đó góp phần bảo vệ quyền lợi của các chủ thể có liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và người lao động trong doanh nghiệp. I. TỔ CHỨC LẠI DOANH NGHIỆP Tổ chức lại doanh nghiệp là việc tái cấu trúc lại doanh nghiệp để phát huy hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp hoặc là kết quả của việc mua bán một phần hoặc toàn bộ doanh nghiệp của chủ sở hữu. http://www.ebook.edu.vn 173 Việc tổ chức lại doanh nghiệp sẽ do chủ sở hữu doanh nghiệp hoặc cơ quan có quyền quyết định cao nhất trong doanh nghiệp quyết định. Việc tổ chức lại doanh nghiệp được tiến hành theo một trong các hình thức sau đây tùy theo sự lựa chọn của chủ sở hữu2: Chia doanh nghiệp; • Tách doanh nghiệp; • Hợp nhất doanh nghiệp; • Sáp nhập doanh nghiệp; và • Chuyển đổi doanh nghiệp. • Việc tổ chức lại doanh nghiệp theo các hình thức nói trên áp dụng chủ yếu đối với các loại công ty là công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần riêng việc chuyển đổi doanh nghiệp là cũng có thể áp dụng đối với doanh nghiệp tư nhân. Lưu ý: việc tổ chức lại doanh nghiệp dưới hình thức hợp nhất và sáp nhập trong những trường hợp nhất định còn chịu sự điều chỉnh của pháp luật cạnh tranh. 1. Chia doanh nghiệp Chủ thể áp dụng: là các công ty TNHH, công ty Cổ phần. • Các loại hình công ty này có thể được chia thành một số công ty cùng loại. Thủ tục chia công ty được tiến hành theo các bước sau3: • Bước 1: o Cơ quan có quyền quyết định cao nhất trong công ty bị chia (đối với công ty TNHH là Hội đồng thành viên hoặc chủ tịch công ty; 174 http://www.ebook.edu.vn đối với công ty cổ phần là Đại hội đồng cổ đông) thông qua quyết định chia công ty theo quy định của Luật doanh nghiệp và điều lệ của công ty. Quyết định chia công ty phải có các nội dung chủ yếu sau: tên, trụ sở hiện có của công ty, số lượng công ty sẽ thành lập, nguyên tắc và thủ tục chia tài sản của công ty, phương án sử dụng lao động, thời hạn và thủ tục chuyển đổi phần vốn góp, cổ phần, trái phiếu của công ty bị chia sang các công ty mới thành lập; nguyên tắc giải quyết các nghĩa vụ của công ty bị chia; thời hạn thực hiện chia công ty. Bước 2: o Công ty bị chia phải gởi quyết định chia công ty đến tất cả các chủ nợ và thông báo cho người lao động biết trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày thông qua quyết định. Bước 3: o Các thành viên, chủ sở hữu công ty hoăc các cổ đông của các công ty mới được thành lập thông qua điều lệ, bầu hoặc bổ nhiệm các chức danh quản lý và điều hành chủ chốt trong công ty thuộc thẩm quyền của mình tùy theo loại hình công ty như chủ tịch hội đồng thành viên, chủ tịch công ty, thành viên HĐQT, Giám đốc (Tổng giám đốc); tiến hành đăng ký kinh doanh theo quy định của Luật Doanh nghiệp. Hồ sơ đăng ký kinh doanh phải kèm theo quyết định chia công ty. Sau khi đăng ký kinh doanh các công ty mới, công ty bị chia chấm dứt sự tồn tại. Các công ty mới phải phải cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ chưa thanh toán, hợp đồng lao động và các nghĩa vụ tài sản khác của công ty bị chia. 2. Tách doanh nghiệp http://www.ebook.edu.vn 175 Chủ thể áp dụng: công ty TNHH, công ty cổ phần có thể • bị tách bằng cách chuyển một phần tài sản hiện có để thành lập một hoặc một số công ty mới cùng loại, chuyển một phần quyền và nghĩa vụ của công ty bị tách sang công ty được tách mà không chấm dứt tồn tại của công ty bị tách. Thủ tục tách công ty như sau4: • Bước 1: o Cơ quan có quyền quyết định cao nhất trong công ty bị tách (đối với công ty TNHH là Hội đồng thành viên hoặc chủ tịch công ty; đối với công ty cổ phần là Đại hội đồng cổ đông) thông qua quyết định tách công ty theo quy định của Luật Doanh nghiệp và điều lệ của công ty. Quyết định tách công ty phải có các nội dung chủ yếu sau: tên, trụ sở công ty bị tách, số lượng công ty được tách sẽ thành lập, phương án sử dụng lao động, giá trị tài sản, các quyền và nghĩa vụ được chuyển từ công ty bị tách sang công ty được tách, thời hạn thực hiện việc tách công ty. Bước 2: o Công ty bị tách phải gởi quyết định tách công ty đến tất cả các chủ nợ và thông báo cho người lao động biết trong t ...