Giáo trình cơ sở kỹ thuật bờ biển - Chương 4

Tài liệu tham khảo Giáo trình cơ sở kỹ thuật bờ biển - Chương 4 hải dương học
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình cơ sở kỹ thuật bờ biển - Chương 4CH NG 4. H I D NG H C4.1 M uH i d ng h c là m t khoa h c v bi n. Con ng i ã nghiên c u v bi n nhi u th knay. Count L.F. Marsigli ã vi t nh ng cu n sách u tiên v bi n xu t b n n m 1725.M.F. Maury, m t nhà hàng h i ng i M vi t quy n sách h i d ng hi n i vào n m1855 trong khi ông làm qu n lý t i c quan th y v n h i quân. R t nhi u ghi chép c aông là r t có giá tr . T t c nh ng i u ó c gi i thích khá h p d n m c dù ôngkhông ph i là nhà a v t lý.Nghiên c u mang tính h th ng u tiên c th c hi n do H.M.S. Challenger. Chi ctàu i t c ng Portsmouth, n c Anh vào ngày 21 tháng 12 n m và trong qu ng th igian 3.5 n m ã i qua h n 100, 000 km và l i 50 t p nh t ký. ây c ng là nh ngbáo cáo u tiên chia h i d ng h c thành 4 l nh v c. ó là V t lý bi n, sinh h c, hóah c và a ch t bi n.Vn gì v H i d ng h c là quan tr ng i v i các k s k thu t b bi n. Câu h inày s c th o lu n m t cách chi ti t d i ây.4.1.1 Sinh h c bi nSinh h c bi n là môn h c nghiên c u các i s ng trong lòng bi n. Các nhà chuyênmôn v k thu t b bi n không th ng xuyên làm vi c v i i t ng này, nh ng các c tr ng sinh h c bi n óng m t vai trò quan tr ng m t cách gián ti p. Ch ng h nnghiên c u nh h ng c a v t ch t chìm l ng d i áy i d ng t i h sinh thái hay ánh giá tác ng môi tr ng bi n.4.1.2 Hóa h c bi nTính ch t hóa h c c a n c bi n rõ ràng có t m quan tr ng l n n các sinh v t bi nvà các nhà sinh h c, nh ng nó c ng r t quan tr ng i v i các nhà chuyên môn v kthu t b bi n khi xây d ng các công trình trên bi n. V t li u xây d ng trên bi n s làmvi c nh th nào trong i u ki n n c r t sâu, có khi t i vài tr m mét, k thu t bê tôngc ng r t khó kh n khi làm vi c trong môi tr ng n c m n, bi t là v n n mònvà t gãy x y ra i v i kim lo i nh ng sâu l n.4.1.3 a c h t bi nCác nhà a ch t tìm ki m khoáng s n áy bi n và các l p t phía d i c ng có m iquan h , m c dù không tr c ti p v i các k s b bi n. Ch ng h n t các s li u ach t, các k s xây d ng vùng ven b có nh ng c s v a ch t công trình có c nc xây d ng nh ng công trình ven b , trên th m l c a và ngoài kh i. 88 http://www.ebook.edu.vn4.1.4 V t lý bi nCác nhà v t lý h i d ng c ng nh các nhà chuyên môn v k thu t b bi n, h cùngcó i u lo l ng chung v sóng, th y tri u và các v n ng l c bi n. V n sóng là iu c quan tâm nh t. Các nhà h i d ng h c luôn xem sóng là m t v n ph ct p và phi n toái, trong khi các k s b bi n l i xem sóng là m t th thách l n nh tmà h ph i ph n u v t qua. Khi xây d ng các công trình ngoài kh i, nh ngsâu l n, h ph i ngh t i các v n v v t lý bi n ch ng h n nh v trí và c ngc a các dòng bi n.4.2 H th ng gióTr c khi th o lu n m t cách chi ti t v i d ng, chúng ta c n ph i bi t v tr nggió hình thành và phát tri n trên b m t trái t. Tr ng c b n nh t là vành ai nóngxung quanh xích o t o nên các dòng th ng th ng ng. Và bù l p dòng không khíth ng lên, dòng không khí chuy n ng ngang t hai phía n vùng xích o. D i tácd ng c a l c Coriolis dòng không khí này không thæi theo ph ng kinh tuy n t b cxu ng nam (xét bán c u b c) mà h ng c a nó b tr ch i.Tuy nhiên, ph n l n ph n lãnh th khu v c ng xích o là bi n, trong khi phía b cvà phía nam c a xích o là l c a (Trung qu c, Sahara, Úc v.v...). Vì dòng không khí i xu ng nh ng khu v c này là dòng không khí khô. i u ó có ngh a là không khír t khô vào mùa hè, làm thay i hoàn l u chung. Hi u ng chung là mùa hè bán c ub c h ng gió là h ng b c, ng c l i mùa ông h ng gió là h ng nam. K t qu làcó m t n a n m là mùa m a và n a n m còn l i là mùa khô. i v i k thu t b bi n, i u quan tr ng h n là tác d ng c a gió t o sóng. Trongnh ng vùng ch u nh h ng th ng xuyên c a gió tín phong, thì sóng n có cùngh ng v i gió, ph thu c vào mùa.4.2.1 Gió mùa m t c tính tr i tác ng n b bi n Vi t NamKhí h u toàn Vi t Nam ch u nh h ng c a ch gió mùa ông b c, trong ó gió ông b c thæi n t h ng b c mang theo dòng không khí l nh l c a v i mth p t l c a Trung Hoa vào u mùa ông (t tháng 11 n tháng 1 n m sau), k tqu là nhi t gi m xu ng, không khí khô trong th i k này. N a sau c a mùa ông(t tháng 2 n u tháng 4, dòng không khí l nh chuy n ng vào n c qua theoh ng ông b c i qua bi n, d n t i m a phùn vùng duyên h i B c B . Sóng g n bsinh ra do gió mùa ông b c có l n lên n 1m. Trong mùa hè (tháng 5 n tháng10), gió mùa Tây Nam chi m u th trên toàn lãnh thæ Vi t Nam. S k t h p gi a giómùa Tây nam v i nhi u ng c a khí quy n ch ng h n nh áp th p nhi t i, bão gâym a l n và các th m h a t nhiên Vi t Nam 89 http://www.ebook.edu.vn4.2.2 Bão Vi t NamTrung bình có kho ng 6 con bão b vào b bi n Vi t Nam hàng n m, ph n l n cáccon bão i theo h ng ông Nam - Tây B c. Các con bão này di chuy n trên m tquãng ng dài trên bi n ông và n b bi n Vi t Na ...