Giáo trình công nghệ chế tạo máy bay chương 1

 1.1- MỞ ĐẦU Ngành Chế tạo máy đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất ra các thiết bị, công cụ cho mọi ngành trong nền kinh tế quốc dân, tạo tiền đề cần thiết để các ngành này phát triển mạnh hơn. Vì vậy, việc phát triển KH - KT trong lĩnh vực Công nghệ chế tạo máy có ý nghĩa hàng đầu nhằm thiết kế, hoàn thiện và vận dụng các phương pháp chế tạo, tổ chức và điều khiển quá trình sản xuất đạt hiệu quả kinh tế cao nhất....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình công nghệ chế tạo máy bay chương 1 Gi¸o tr×nh: C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Lu ®øc b×nh Ch¬ng 1 c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n 1.1- Më ®Çu Ngµnh ChÕ t¹o m¸y ®ãng vai trß quan träng trong viÖc s¶n xuÊt ra c¸c thiÕt bÞ, c«ng cô cho mäi ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, t¹o tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó c¸c ngµnh nµy ph¸t triÓn m¹nh h¬n. V× vËy, viÖc ph¸t triÓn KH - KT trong lÜnh vùc C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y cã ý nghÜa hµng ®Çu nh»m thiÕt kÕ, hoµn thiÖn vµ vËn dông c¸c ph¬ng ph¸p chÕ t¹o, tæ chøc vµ ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y lµ mét lÜnh vùc khoa häc kü thuËt cã nhiÖm vô nghiªn cøu, thiÕt kÕ vµ tæ chøc thùc hiÖn qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm c¬ khÝ ®¹t c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt nhÊt ®Þnh trong ®iÒu kiÖn quy m« s¶n xuÊt cô thÓ. Mét mÆt C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y lµ lý thuyÕt phôc vô cho c«ng viÖc chuÈn bÞ s¶n xuÊt vµ tæ chøc s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ nhÊt. MÆt kh¸c, nã lµ m«n häc nghiªn cøu c¸c qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c bÒ mÆt chi tiÕt vµ l¾p r¸p chóng thµnh s¶n phÈm. C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y lµ mét m«n häc liªn hÖ chÆt chÏ gi÷a lý thuyÕt vµ thùc tiÔn s¶n xuÊt. Nã ®îc tæng kÕt tõ thùc tÕ s¶n xuÊt tr¶i qua nhiÒu lÇn kiÓm nghiÖm ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt, råi ®îc ®em øng dông vµo s¶n xuÊt ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tÕ phøc t¹p h¬n, khã kh¨n h¬n. V× thÕ, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ph¶i lu«n liªn hÖ chÆt chÏ víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt thùc tÕ. Ngµy nay, khuynh híng tÊt yÕu cña ChÕ t¹o m¸y lµ tù ®éng hãa vµ ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh th«ng qua viÖc ®iÖn tö hãa vµ sö dông m¸y tÝnh tõ kh©u chuÈn bÞ s¶n xuÊt tíi khi s¶n phÈm ra xëng. §èi tîng nghiªn cøu cña C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y lµ chi tiÕt gia c«ng khi nh×n theo khÝa c¹nh h×nh thµnh c¸c bÒ mÆt cña chóng vµ quan hÖ l¾p ghÐp chóng l¹i thµnh s¶n phÈm hoµn chØnh. §Ó lµm c«ng nghÖ ®îc tèt cÇn cã sù hiÓu biÕt s©u réng vÒ c¸c m«n khoa häc c¬ së nh: Søc bÒn vËt liÖu, Nguyªn lý m¸y, Chi tiÕt m¸y, M¸y c«ng cô, Nguyªn lý c¾t, Dông cô c¾t v.v... C¸c m«n häc TÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ ®å g¸, ThiÕt kÕ nhµ m¸y c¬ khÝ, Tù ®éng hãa qu¸ tr×nh c«ng nghÖ sÏ hç trî tèt cho m«n häc C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y vµ lµ nh÷ng vÊn ®Ò cã quan hÖ kh¨ng khÝt víi m«n häc nµy. M«n häc C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y kh«ng nh÷ng gióp cho ngêi häc n¾m v÷ng c¸c ph¬ng ph¸p gia c«ng c¸c chi tiÕt cã h×nh d¸ng, ®é chÝnh x¸c, vËt liÖu Khoa C¬ khÝ - Trêng §¹i häc B¸ch khoa 1 Gi¸o tr×nh: C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Lu ®øc b×nh kh¸c nhau vµ c«ng nghÖ l¾p r¸p chóng thµnh s¶n phÈm, mµ cßn gióp cho ngêi häc kh¶ n¨ng ph©n tÝch so s¸nh u, khuyÕt ®iÓm cña tõng ph¬ng ph¸p ®Ó chän ra ph¬ng ph¸p gia c«ng thÝch hîp nhÊt, biÕt chän qu¸ tr×nh c«ng nghÖ hoµn thiÖn nhÊt, vËn dông ®îc kü thuËt míi vµ nh÷ng biÖn ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt tèi u ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Môc ®Ých cuèi cïng cña C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y lµ nh»m ®¹t ®îc: chÊt lîng s¶n phÈm, n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. 1.2- qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ qu¸ tr×nh c«ng nghÖ 1.2.1- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt Nãi mét c¸ch tæng qu¸t, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh con ngêi t¸c ®éng vµo tµi nguyªn thiªn nhiªn ®Ó biÕn nã thµnh s¶n phÈm phôc vô cho lîi Ých cña con ngêi. §Þnh nghÜa nµy rÊt réng, cã thÓ bao gåm nhiÒu giai ®o¹n. VÝ dô, ®Ó cã mét s¶n phÈm c¬ khÝ th× ph¶i qua c¸c giai ®o¹n: Khai th¸c quÆng, luyÖn kim, gia c«ng c¬ khÝ, gia c«ng nhiÖt, l¾p r¸p v.v... NÕu nãi hÑp h¬n trong mét nhµ m¸y c¬ khÝ, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh tæng hîp c¸c ho¹t ®éng cã Ých ®Ó biÕn nguyªn liÖu vµ b¸n thµnh phÈm thµnh s¶n phÈm cã gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh, bao gåm c¸c qu¸ tr×nh chÝnh nh: ChÕ t¹o ph«i, gia c«ng c¾t gät, gia c«ng nhiÖt, kiÓm tra, l¾p r¸p vµ c¸c qu¸ tr×nh phô nh: vËn chuyÓn, chÕ t¹o dông cô, söa ch÷a m¸y, b¶o qu¶n trong kho, ch¹y thö, ®iÒu chØnh, s¬n lãt, bao b×, ®ãng gãi v.v... TÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh trªn ®îc tæ chøc thùc hiÖn mét c¸ch ®ång bé nhÞp nhµng ®Ó cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc liªn tôc. Sù ¶nh hëng cña c¸c qu¸ tr×nh nªu trªn ®Õn n¨ng suÊt, chÊt lîng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã møc ®é kh¸c nhau. ¶nh hëng nhiÒu nhÊt ®Õn chÊt lîng, n¨ng suÊt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ nh÷ng qu¸ tr×nh cã t¸c ®éng lµm thay ®æi vÒ tr¹ng th¸i, tÝnh chÊt cña ®èi tîng s¶n xuÊt, ®ã chÝnh lµ c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ. 1.2.2- Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ lµ mét phÇn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trùc tiÕp lµm thay ®æi tr¹ng th¸i vµ tÝnh chÊt cña ®èi tîng s¶n xuÊt. §èi víi s¶n xuÊt c¬ khÝ, sù thay ®æi tr¹ng th¸i vµ tÝnh chÊt bao gåm: - Thay ®æi tr¹ng th¸i h×nh häc (kÝch thíc, h×nh d¸ng, vÞ trÝ t¬ng quan gi÷a c¸c bé phËn cña chi tiÕt...) - Thay ®æi tÝnh chÊt (tÝnh chÊt c¬ lý nh ®é cøng, ®é bÒn, øng suÊt d...) * Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ bao gåm: Khoa C¬ khÝ - Trêng §¹i häc B¸ch khoa 2 Gi¸o tr×nh: C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Lu ®øc b×nh - Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ t¹o ph«i: h×nh thµnh kÝch thíc cña ph«i tõ vËt liÖu b»ng c¸c ph¬ng ph¸p nh ®óc, hµn, gia c«ng ¸p lùc ... - Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng c¬: lµm thay ®æi tr¹ng th¸i h×nh häc vµ c¬ lý tÝnh líp bÒ mÆt. - Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ nhiÖt luyÖn: lµm thay ®æi tÝnh chÊt c¬ lý cña vËt liÖu chi tiÕt cô thÓ t¨ng ®é cøng, ®é bÒn. - Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ l¾p r¸p: t¹o ra mét vÞ trÝ t¬ng quan x¸c ®Þnh gi÷a c¸c chi tiÕt th«ng qua c¸c mèi l¾p ghÐp gi÷a chóng ®Ó t¹o thµnh s¶n phÈm hoµn thiÖn. Qu¸ tr×nh c«ng nghÖ cho mét ®èi tîng s¶n xuÊt (chi tiÕt) ph¶i ®îc x¸c ®Þnh phï hîp víi c¸c yªu cÇu vÒ chÊt lîng vµ n¨ng suÊt cña ®èi tîng. X¸c ®Þnh qu¸ tr×nh c«ng nghÖ hîp lý råi ghi thµnh v¨n kiÖn c«ng nghÖ th× c¸c v¨n kiÖn c«ng nghÖ ®ã gäi lµ quy tr×nh c«ng nghÖ. 1.3- c¸c thµnh phÇn cña quy tr×nh c«ng nghÖ 1.3.1- Nguyªn c ...