Giáo trình Hệ điều hành Redhat Linux: Phần 1 - Nguyễn Anh Tuấn (biên soạn)

Giáo trình Hệ điều hành Redhat Linux của tác giả Nguyễn Anh Tuấn biên soạn được chia thành hai phần. Phần 1 giới thiệu đến bạn đọc nội dung về các vấn đề như: Giới thiệu Linux, cài đặt Linux, quản trị người dùng, hệ thống file EXT2, giới thiệu shell, vi và Emacs.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Hệ điều hành Redhat Linux: Phần 1 - Nguyễn Anh Tuấn (biên soạn) Giới thiệu Linux 1. Giới thiệu Linux 1.1 Lịch sử phát triển của Linux và giới thiệu các phiên bản Linux Linux là một HDH dạng UNIX (Unix-like Operating System) chạy trên máy PC với bộ điều khiển trung tâm (CPU) Intel 80386 trở lên, hay các bộ vi xử lý trung tâm tương thích AMD, Cyrix. Linux ngày nay còn có thể chạy trên các máy Macintosh hoặc SUN Sparc . Linux thỏa mãn chuẩn POSIX.1. Linux được viết lại toàn bộ từ con số không, tức là không sử dụng một dòng lệnh nào của Unix để tránh vấn đề bản quyền của Unix. Tuy nhiên hoạt động của Linux hoàn toàn dựa trên nguyên tắc của hệ điều hành Unix. Vì vậy nếu một người nắm được Linux, thì sẽ nắm được UNIX. Nên chú ý rằng giữa các Unix sự khác nhau cũng không kém gì giữa Unix và Linux. Năm 1991 Linus Torvalds, sinh viên của đại học tổng hợp Helsinki, Phần lan, bắt đầu xem xét Minix, một phiên bản của Unix làm ra với mục đích nghiên cứu cách tạo ra một hệ điều hành Unix chạy trên máy PC với bộ vi xử lý Intel 80386. Ngày 25/8/1991, Linus cho ra version 0.01 và thông báo trên comp.os.minix của Internet về dự định của mình về Linux. 1/1992, Linus cho ra version 0.12 với shell và C compiler. Linus không cần Minix nữa để recompile HDH của mình. Linus đặt tên HDH của mình là Linux. 1994, phiên bản chính thức 1.0 được phát hành. Quá trình phát triển của Linux được tăng tốc bởi sự giúp đỡ của chương trình GNU (GNU’s Not Unix), đó là chương trình phát triển các Unix có khả năng chạy trên nhiều platform. Đến 1 hôm nay, cuối 2001, phiên bản mới nhất của Linux kernel là 2.4.20, có khả năng điều khiển các máy đa bộ vi xử lý ( hiện tại Linux hỗ trợ máy tính có tối đa 16 CPUs) và rất nhiều các tính năng khác. Phiên bản mới nhất có thể tìm thấy tại http://www.kernel.org 1.2 Vấn đề bản quyền của GNU project Các chương trình tuân theo GNU Copyleft or GPL (General Public License http://www.linux.org/info/gnu.html ) có bản quyền như sau : 1. Tác giả vẫn là sở hữu của chương trình của mình. 2. Ai cũng được quyền bán copy của chương trình với giá bất kỳ mà không phải trả cho tác giả ban đầu. 3. Người sở hữu chương trình tạo điều kiện cho người khác sao chép chương trình nguồn để phát triển tiếp chương trình. 1.3 Why Linux ? Linux là miễn phí (free). Đối với chúng ta hôm nay không quan trọng vì ngay WindowsNT server cũng free. Nhưng trong tương lai, khi chúng ta muốn hòa nhập vào thế giới, khi chúng ta muốn có một thu nhập chính đáng cho người lập trình, hiện tượng sao chép trộm phần mềm cần phải chấm dứt. Khi đó, free là một thông số rất quan trọng để chọn Linux. Linux rất ổn định. Trái với suy nghĩ truyền thống của rẻ là của ôi , Linux từ những phiên bản đầu tiên cách đây 5-6 năm đã 2 rất ổn định. Ngay cả server Linux phục vụ những mạng lớn (hàng trăm máy trạm) cũng hoạt động rất ổn định. Linux đầy đủ. Tất cả những gì bạn thấy ở IBM, SCO, Sun … đều có ở Linux. C compiler, perl interpeter, shell , TCP/IP, proxy, firewall, tài liệu hướng dẫn ... đều rất đầy đủ và có chất lượng. Hệ thống các chương trình tiện ích cũng rất đầy đủ . Linux là HDH hoàn toàn 32-bit. Như các Unix khác, ngay từ đầu, Linux đã là một HDH 32 bits. Hiện nay đã có những phiên bản Linux 64 bits chạy trên máy Alpha Digital hay Ultra Sparc. Linux rất mềm dẻo trong cấu hình. Linux cho người sử dụng cấu hình rất linh động, ví dụ như độ phân dải màn hình Xwindow tùy ý, dễ dàng sửa đổi ngay cả kernel Linux chạy trên nhiều máy khác nhau từ PC 386, 486 tự lắp cho đến SUN Sparc. Linux được trợ giúp. Ngày nay, với các server Linux sử dụng dữ liệu quan trọng, người sử dụng hoàn toàn có thể tìm được sự trợ giúp cho Linux từ các công ty lớn. IBM đã chính thức chào bán IBM server chạy trên Linux. Tài liệu giới thiệu Linux ngày càng nhiều, không thua kém bất cứ một HDH nào khác. Với nguồn tài liệu phong phú, chương trình từ kernel cho đến các tiện ích miễn phí và bộ mã nguồn mở, Linux là người bạn đồng hành lý tưởng cho những ai muốn đi vào HDH chuyên nghiệp UNIX và công cụ tốt nhất cho công tác đào tạo CNTT trong các trường đại học. Các phiên bản của Linux. Các phiên bản của HDH Linux được xác định bởi hệ thống số dạng X.YY.ZZ. Nếu YY là số chẵn => phiên bản ổn định. YY là số lẻ => phiên bản thử nghiệm . 3 Các phân phối (distribution) của Linux quen biết là RedHat, Debian, SUSE, Slakware, Caldera … Chú ý phân biệt số phiên bản của hệ điều hành (Linux kernel) với phiên bản của các phân phối (ví dụ RedHat 7.1 với kernel Linux 2.4.2-14). 2. Các ứng dụng trên linux 2.1 Các ứng dụng văn phòng & multimedia Cùng với thời gian, hệ điều hành Linux ngày càng được hoàn thiện, nhiều hãng sản xuất cùng với các lập trình viên đã xây dựng được một kho thư viện phần mềm khổng lồ đáp ứng phần lớn nhu cầu của người dùng. 4 Nếu như trong Windows có bộ Microsoft Office thì trong Linux có những bộ Office khác như KOffice hoặc bộ Start Office của hãng Sun Microsystem được phân phối miễn phí . 5 2.2 Các ứng dụng giải trí Ngoài các ứng dụng văn phòng ra, Linux cũng có khá nhiều games phục vụ nhu cầu thư giãn và giải trí của người dùng. 6 7 2.3 Hệ điều hành mạng và các ứng dụng mạng Có thể nói các ứng dụng mạng là tập hợp những ứng dụng nổi bật nhất của hệ điều hành Linux. Những khả năng mà các ứng dụng mạng trên Linux có thể thực hiện được làm cho hệ điều hành này trở nên vượt trội hơn so với Windows. Linux cho phép người dùng có thể cấu hình 1 server với đầy đủ các ứng dụng cơ bản nhất của Internet : Domain Name ...