Giáo trình Hệ thống thông tin địa lý - Trần Thị Băng Tâm

Nội dung "Giáo trình Hệ thống thông tin địa lý" được trình bày trong bảy chương và hai phụ lục. Chương một giới thiệu quá trình hình thành hệ thống thông tin địa lý, các nội dung chính, các thành phần của GIS, và các chức năng hoạt động chính của một hệ phần mềm GIS thông thường, các ứng dụng của GIS. Chương hai nói về hệ thống tham chiếu không gian trong GIS, bắt đầu bằng việc cung cấp cho người đọc các kiên thức chung về bản đồ, sau đó trình bày các hệ tọa độ phổ biến hiện nay trên thế giới và cuối cùng sử dụng những kiến thức về bản đồ về hệ tọa độ để giải thích về các hệ tham chiếu không gian đặc trưng cho hệ thống thông tin địa lý.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Hệ thống thông tin địa lý - Trần Thị Băng Tâm B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I Tr n Th Băng Tâm Giáo trình H th ng Thông tin ð a lý Hà n i, tháng 2 năm 2006 Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình H th ng thông tin ð a lý …………………………i L i nói ñ u Trong nh ng năm g n ñây, h th ng thông tin ñ a lý (Geographical Information System g i t t là GIS), ñã tr thành m t ngành khoa h c r t ñư c quan tâm trong nhi u lĩnh v c nghiên c u và ng d ng khoa h c k thu t trên toàn c u. GIS ñã th c s tr thành m t y u t quan tr ng trong h th ng công ngh thông tin và không th thi u ñư c trong m i chương trình ñào t o ñ i h c và trên ñ i h c. Các môn h c liên quan ñ n H th ng thông tin ñ a lý ñã ñư c ñưa vào gi ng d y Trư ng ð i h c nông nghi p 1 t nhi u năm qua nhưng bài gi ng ch y u v n d a vào các tài li u b ng ti ng Anh. Th c t ñòi h i c n có m t giáo trình GIS ti ng Vi t ñ ph c v công tác d y và h c, nh t là cho ñ i tư ng sinh viên các trư ng ñ i h c nông nghi p ñư c thu n ti n hơn. Giáo trình này là m t c g ng c a các cán b gi ng d y môn h c GIS thu c b môn ð a chính ñ cung c p tài li u ti ng Vi t v GIS. Giáo trình này nh m gi i thi u nh ng ki n th c cơ b n v GIS và ch y u cho ñ i tư ng sinh viên và cán b c a các trư ng ñ i h c nông nghi p. N i dung c a giáo trình này ñư c trình bày trong b y chương và hai ph l c. Chương m t gi i thi u quá trình hình thành H th ng thông tin ñ a lý, các n i dung chính, các thành ph n c a GIS, và các ch c năng ho t ñ ng chính c a m t h ph n m m GIS thông thư ng, các ng d ng c a GIS trong các ngành kinh t khoa h c k thu t t nhiên và xã h i ñ ng th i cũng trình bày m i quan h gi a các thành ph n c a GIS ñ b n ñ c có th hi u rõ ñ nh nghĩa v GIS. Chương hai nói v h th ng tham chi u không gian trong GIS, b t d u b ng vi c cung c p cho ngư i ñ c các ki n th c chung v b n ñ , sau ñó trình bày các h t a ñ ph bi n hi n này trên th gi i và cu i cùng s d ng nh ng ki n th c v b n ñ và h t a ñ ñ gi i thích v các h tham chi u không gian ñ c trưng cho HTTðL. C u trúc d li u h th ng thông tin ñ a lý ñư c trình bày trong Chương ba b i vì hi u bi t v c u trúc lưu tr d li u c a m t HTTTðL bao gi cũng r t h u ích k c cho nh ng ngư i s d ng HTTTðL. C u trúc d li u nh hư ng ñ n c kh i lư ng b nh c n thi t và hi u su t quá trình phân tích d li u. Chương này trư c h t trình bày các khái ni m v lưu tr d li u thông tin dư i hình th c cơ s d li u, sau ñó gi i thi u các d ng lưu tr ñ c thù cho các HTTTðL cùng v i các ưu như c ñi m c a t ng d ng Chương b n gi i thi u các công ño n nh p d li u vào h th ng GIS, và ch nh lý d li u c v sai s và quy ñ i h th ng t a ñ và tham chi u. Các d ng bi u th k t qu cũng ñư c trình bày cu i chương. Chương năm chuyên v mô hình s ñ cao (Digital Elevation Model, DEM). S bi u di n b ng s ñ cao ñ a hình m t khái ni m liên quan ch t ch ñ n GIS và ñư c ng d ng r ng rãi trong ñ gi i quy t nhi u v n ñ th c ti n không ch trong gi i h n bi u di n ñ a hình. Chương này trình bày khái ni m DEM, phương pháp thành l p DEM và các ng d ng c a nó. Chương sáu là v các phương pháp phân tích d li u trong h th ng thông tin ñ a lý. S khác nhau gi a GIS và các ph n m m ñ h a là kh năng bi n ñ i các d li u không gian g c thành các câu tr l i cho các m c ñích c a ngư i s d ng, kh năng phân tích các d li u không gian và phi không gian, kh năng tái hi n chu i t cơ s d li u b ng các ch c năng b t bi n và ña bi n c a các phương pháp th ng kê s d ng các phương Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình H th ng thông tin ð a lý …………………………ii pháp n i và ngo i suy. Chương này s trình bày kh năng gi i quy t các v n ñ , và nh ng yêu c u cơ b n c a cơ s d li u trong GIS. Cu i cùng, kh năng phân tích d li u không gian và thu c tính c a GIS s ñư c gi i thích, cơ b n b ng cách k t n i hai lo i d li u trong GIS, d li u không gian và d li u thu c tính. Chương b y trình bày các v n ñ liên quan ñ n ch t lư ng d li u, sai s và bi n ñ ng d li u trong t nhiên. V n ñ làm sao b o ñ m h n ch ñư c sai s và ñ tin c y trong các quá trình thu th p, x lý, c p nh p và phân tích d li u là c c kỳ quan tr ng trong b t c ngành khoa h c k thu t nào, k c trong GIS. Chương này trình bày các v n ñ v bi n ñ ng sai s d li u, ngu n g c và nguyên do các sai s , v n ñ truy n t i sai s trong GIS và h u qu c a chúng. Ngoài b y chương chính, chúng tôi th y c n thi t ph i thêm hai ph n ph l c ñ ngư i ñ c có th tham kh o (a) v tình hình phát tri n các ph n m m GIS, c ph n m m trên th trư ng và ph n m m mi n phí ngu n m ; và (b) v xu hư ng phát tri n c a GIS trên cơ s tham kh o nh ng t p chí chuyên ngành m i xu t b n g n ñây. Ph l c này gi i thi u xu hư ng phát tri n m i c a GIS khi k t h p v i Internet, GPS và các thi t b ...