Giáo trình hóa đại cương B part 3

không có hình dạng nhất định và có cấu trúc xác định (cấu trúc chất lỏng có trật tự gần, còn cấu trúc chất rắn có trật tự xa). - Các chất ở trạng thái lỏng có một số tính chất quan trọng đối với thực tiễn là tính nhớt, sức căng bề mặt. + Tính nhớt là tính chất các lớp chất lỏng cản lại chuyển động của chúng đối với nhau. Nếu gọi F là lực cần thiết để làm chuyển dịch lớp chất lỏng này so với lớp kia thì : F= S ∆v ∆x ηS ∆v...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình hóa đại cương B part 3 Hoaù ñaïi cöông B - 18 -khoâng coù hình daïng nhaát ñònh vaø coù caáu truùc xaùc ñònh (caáu truùc chaát loûng coù traät töïgaàn, coøn caáu truùc chaát raén coù traät töï xa). - Caùc chaát ôû traïng thaùi loûng coù moät soá tính chaát quan troïng ñoái vôùi thöïc tieãnlaø tính nhôùt, söùc caêng beà maët. + Tính nhôùt laø tính chaát caùc lôùp chaát loûng caûn laïi chuyeån ñoäng cuûa chuùng ñoáivôùi nhau. Neáu goïi F laø löïc caàn thieát ñeå laøm chuyeån dòch lôùp chaát loûng naøy so vôùi lôùpkia thì : ∆v F= ηS ∆x S : Dieän tích tieáp xuùc cuûa 2 lôùp chaát loûng ∆v : Hieäu soá toác ñoä cuûa 2 lôùp chaát loûng. ∆x : Khoaûng caùch giöõa 2 lôùp chaát loûng. η : Heä soá nhôùt (ñoä nhôùt) (ñôn vò poirtz) (Thôøi gian dôøi choã chaát loûng vaø coâng tieâu thuï ñeå vaän chuyeån chaát loûng theoñöôøng oáng phuï thuoäc vaøo ñoä nhôùt chaát loûng). 0,0065 poirtz ôû 200C Ví duï : Benzen coù η = 0,0010 poirtz ôû 200C Nöôùc coù η = Khi taêng nhieät ñoä, khoaûng caùch giöõa caùc tieåu phaân taêng laøm giaûm löïc töôngtaùc giöõa chuùng neân ñoä nhôùt taêng. + Söùc caêng beà maët : Caùc phaân töû naèm saâu beân trong chaát loûng vôùi caùc phaân töû naèm treân beà maëtcuûa noù chòu caùc löïc huùt khoâng gioáng nhau töø caùc phaân töû laân caän : Phaân töû ôû saâu ñöôïc bao boïc bôûi caùc tieåu phaân khaùc töø moïi phía vaø caùc löïctaùc duïng leân noù caân baèng nhau. Caùc phaân töû ôû lôùp maët chòu löïc taùc duïng töø phía caùc phaân töû ôû lôùp trong vaøcoù xu höôùng bò huùt vaøo trong. Vì vaäy, toaøn boä beà maët naèm ôû traïng thaùi caêng. Söùc caêng beà maët ñöôïc ñaëc tröng baèng coâng tieâu toán ñeå laøm taêng dieän tích beàmaët 1cm2. Ñôn vò cuûa σ laø (dyn/cm) hay erg/cm2. Ví duï : Benzen coù σ laø 28,9 erg/cm2 ôû 200C Nöôùc coù σ laø 72,6 erg/cm2 ôû 200C. Chaát loûng coù khuynh höôùng töï nhieân laøm giaûm söùc caêng beà maët baèng caùchgiaûm dieän tích beà maët, ñoù laø nguyeân nhaân laøm chaát loûng deã taïo thaønh nhöõng gioïtkhoái caàu coù ñöôøng kính khaùc nhau vaø caùc gioït deã nhaäp laïi thaønh gioït lôùn hôn. ThS. Hoà Thò Bích Ngoïc Khoa Hoaù hoïc Hoaù ñaïi cöông B - 19 -III. TRAÏNG THAÙI RAÉN ÔÛ nhieät ñoä thaáp ña soá caùc chaát seõ toàn taïi ôû traïng thaùi raén. 1 Ñaëc tröng cuûa traïng thaùi raén : - Theá naêng trung bình cuûa caùc tieåu phaân lôùn hôn ñoäng naêng trung bình cuûachuùng. - Khoaûng caùch cuûa caùc tieåu phaân nhoû, coù giaù trò gaàn vôùi kích thöôùc cuûa tieåuphaân. - Chuyeån ñoäng cuûa caùc tieåu phaân raát haïn cheá, thöôøng chuùng giao ñoäng xungquanh moät vò trí caân baèng naøo ñoù do löïc giöõa caùc tieåu phaân ôû vò trí töông ñoái so vôùinhau ñaït ñeán giaù trò cöïc ñaïi. Vì vaäy, chaát raén coù hình daïng coá ñònh, coù theå tích rieâng vaø coù ñoä caûn lôùn ñoáivôùi söï chuyeån dòch. 2. Phaân loaïi traïng thaùi raén : Goàm 2 loaïi : Chaát tinh theå vaø chaát voâ ñònh hình. a. Chaát raén tinh theå + Ña soá chaát raén coù caáu taïo tinh theå coù caùc ñaëc ñieåm sau : - Veà phöông dieän beà maët : Khi ñaäp vôõ treân beà maët xuaát hieän nhieàu caïnhnhoû, choùp nhoû vaø beà maët nhoû laáp laùnh do phaûn chieáu aùnh saùng khaùc nhau cuûa tinhtheå. - Veà phöông dieän tính chaát : Caùc chaát tinh theå coù nhieät ñoä noùng chaûy nhaátñònh (ví duï T0nc cuûa Al laø 6600C), coù tính dò höôùng (caùc tính chaát vaät lyù khoâng gioángnhau theo nhöõng höôùng khaùc nhau cuûa tinh theå). - Veà phöông dieän caáu taïo beân trong : Caùc chaát tinh theå coù caùc tieåu phaân saépxeáp traät töï theo nhöõng quy luaät laëp ñi laëp laïi nghieâm ngaët trong toaøn boä tinh theå, töùclaø chaát tinh theå coù caáu truùc xaùc ñònh vaø moãi chaát raén coù daïng tinh theå nhaát ñònh. Ví duï : Muoái aên coù caáu taïo tinh theå daïng khoái laäp phöông. Pheøn coù caáu taïo tinh theå daïng khoái baùt dieän ñeàu. Tinh theå pheøn Tinh theå muoái aên ThS. Hoà Thò Bích Ngoïc Khoa Hoaù hoïc Hoaù ñaïi cöông B ...