Giáo trình Kế toán quản trị: Phần 2 - TS. Đỗ Thị Thúy Phương

Tiếp nội dung phần 1, Giáo trình Kế toán quản trị: Phần 2 được biên soạn gồm các nội dung chính sau: đánh giá hoàn vốn đầu tư và định giá sản phẩm; lập dự toán sản xuất kinh doanh; quyết định ngắn hạn; quyết định đầu tư dài hạn; phân tích báo cáo tài chính;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Kế toán quản trị: Phần 2 - TS. Đỗ Thị Thúy Phương Chucm g 6 DÂNH GIÂ HOÀN VÔN DÀU TU' VÀ DINH GIÂ SÀN PHÀ M 6.1. DÂNH GIÂ HOÀN VÔN DÀU TU' 6.1.1. Dânh giâ trâch nhiêm quàn lÿ Trong mot tô chirc doanh nghiçp dirçrc phân chia thành nhiêu bç> phân khâc nhau. Môi bô phân dêu cô dàc diêm quàn lÿ nêng và dôi hôi phài cô câc nhà quàn lÿ cho môi bô phân dô. Môi nhà quan lÿ phài chiu trâch nhiêm trong quâ trinh diêu hành su phât sinh cùa chi phi, thu nhâp, vôn dâu tu và dânh giâ kêt quâ thuc hiên trong pham vi trâch nhiêm cua minh. Duâi dây là mô hinh tô chirc hê thông trâch nhiêm gân môi câp quàn lÿ khâc nhau: SaOô 6.1: Mô hinh tô chirc hê thôtif’ trâch nhiêm 157 - Các bô phân quan lÿ riêng biêt cùa hê thông trách nhiêm duac goi là các trung tâm trách nhiêm. Môi tô chiïc doanh nghiêp thuông gôm 3 trung tâm trách nhiêm: trung tâm dâu tu, trung tâm kinh doanh và trung tâm chi phi. - Mô hinh câu truc à dây là tông công ty (doanh nghiêp), trong môi doanh nghiêp lai gôm nhiêu bô phân sàn xuât kinh doanh nhu: phân xuông, cùa hâng, tô sàn xuât,... trong môi bô phân sàn xuât cô thê dupe chia nhô hon nùa,... - Tuong úng vói ba loai trung tâm trách nhiêm là tÿ lç hoàn vôn dôi vói trung tâm dâu tu, tÿ suât doanh thu/vôn hoat dông dôi vói trung tâm kinh doanh, tÿ suât loi nhuân/doanh thu dôi vói trung tâm chi phi. 6.1.1.1. Trung tâm chi p h i Trung tâm chi phi là mot trung tâm trách nhiêm, chi cô quyên diêu hành su phât sinh cùa chi phi, không cô quyên diêu hành loi nhuân và vôn dâu tu Trung tâm chi phi së dàm nhân viêc tiêu dùng các yêu tô dâu vào dê chê tao ra sàn xuât sàn phâm, hoàc cung câp djeh vu cho tiêu dùng nôi bô. Càc phân xuông sàn xuât, tô dpi sàn xuât... là mot trong nhùng trung tâm chi phi. Dê dánh già hiêu quà hoat dông cùa trung tâm chi phi, ta phâi can cú vào báo cào thuc hiên trong kÿ và dmh m ue chi phi tiêu chuân dà xác djnh ô dâu kÿ kinh doanh. Thông qua chi tiêu tÿ suât loi nhuân/doanh thu ta cô thè dánh già tông hop hoat dpng cùa trung tâm chi phi. Loi nhuân Tÿ suât loi nhuân/doanh thu = ------------------- (lân hoàc %) Doanh thu 158 Chi tiêu tÿ suât lgi nhuân/doanh thu phan ânh lgi nhuân thu dugc trong 1 dông doanh thu. Khi doanh thu không dôi, chi phi giàm, lgi nhuân sê tàng dân dên tÿ suât lgi nhuân sè tàng, ngugc lai, chi phi tâng, lgi nhuân sè giam và tÿ suât lgi nhuân cûng giam. Vây biên dông cüa chi phi hoat dông trong diêu kiên doanh thu không dôi sè cô anh hucmg dên ty suât lgi nhuân/doanh thu. Ty suât này càng cao, cho thây hiêu quà hoat dông kinh doanh là lôn. 6.1.1.2. Trung tâm kinh doanh Trung tâm kinh doanh (trung tâm lgi nhuân) cùng là trung tâm trâch nhiêm nhung cô quyên diêu hành ca chi phi và lgi nhuân, không cô quyên diêu hành su phât sinh cua vôn dâu tu. Câc công ty (doanh nghiêp) sàn xuât và kinh doanh thuôc tông công ty thuông là câc trung tâm kinh doanh. Viêc dânh giâ kêt qua hoat dông cua trung tâm kinh doanh dua vào câc bâo câo kêt quà thu nhâp và viêc sù dung vôn dâu tu. Câc chi tiêu dê dânh giâ trung tâm kinh doanh bao gôm. chi tiêu tÿ suât lgi nhuân/doanh thu và chi tiêu ty suât doanh thu/vôn hoat dông binh quân. Doanh thu Tÿ suât doanh thu / = ----------------------------------- (lân) vôn hoat dông binh quân Vôn hoat dông binh quân Chi tiêu tÿ suât doanh thu/vôn hoat dông binh quân phàn ânh 1 dông vôn hoat dông binh quân tham gia vào sàn xuât trong kÿ dà dem lai dugc bao nhiêu dông doanh thu. Tÿ suât tinh dugc càng lôn thi sô vông quay cùa vôn hoat dông binh quân càng cao và viêc sù dung vôn càng cô hiêu quà. Viêc so sânh tÿ suât này qua câc thcri kÿ dugc thirc hiên nhu sau: 159 - Tôc dô tàng cùa doanh thu > tôc dp täng cüa vôn hoat dpng ^ Tÿ suât tàng - Tôc dô tàng cüa doanh thu < tôc dô tàng cùa vôn ho^t dpng Tÿ suât giàm - Tôc dp giàm cùa doanh thu > tôc giàm cùa vôn hoat dçng O Tÿ suât giàm - Tôc dô giàm cùa doanh thu < tôc giàm cùa vôn hoat dpng O Tÿ suât tàng 6.1.1.3. Trung tâm dâu tu Trung tâm dâu tu là trung tâm câp cao nhât trong tô chüc doanh nghiçp. Cüng là mpt trung tâm trâch nhiçm nhung trung tâm dâu tu cô quyên diêu hành cà chi phi, loi nhuân và vôn dâu tu. Câc trung tâm dâu tu thuông là hpi dông quàn tri cüa tông công ty, tâp doàn cüa càc co quan câp vôn cüa nhà nuôc. Càc chi tiêu dê dành già kêt quà cüa trung tâm dâu tu chù yêu dua trên chi tiêu tÿ lê hoàn vôn dâu tu, vi càc nhà dâu tu thuòng chi quan tâm dên nhùng noi nào cô tÿ lç hoàn vôn cao. Chi tiêu tÿ lç hoàn vôn dâu tu, dupe viêt tat là ROI, cô công thüc tinh nhu sau: L o in h u â n Tÿ lç hoàn vôn dâu tu = ----------------------------------- (lân, % ) Vôn hoat dông binh quân Chi tiêu tÿ lç hoàn vôn dâu tu phàn ánh 1 dông vôn hoat dpng binh quân trong kÿ dà tao ra dupe bao nhiêu dông lpi nhuân. chi tiêu này tinh ra kêt quà càng Ion chüng tô ràng dông vôn sü dung càng cô hiêu quà. 160 Dây là mot chi tiêu tuong dôi hoàn thiên, dugc nhiêu nhà dâu tir quan tâm và cô y nghïa so sánh khi dánh già viêc sir dung vôn giùa nhiêu doanh nghiêp vói nhau. 6.1.2. Chi tiêu tÿ le hoàn vón dâu tir 6.1.2.1. Mo h in h cáu truc R O I Doanh thu Tÿ suât doanh thu/vôn hoat Vôn cô djnh - (. binh quân dông ...