Giáo trình Khái lược lịch sử văn học phương Tây thế kỷ XVII - XIX: Phần 2

Phần 2 Giáo trình Khái lược lịch sử văn học phương Tây thế kỷ XVII - XIX gồm nội dung chương 3 - Văn học ánh sáng Pháp, chương 4 - Văn học ánh sáng Đức và văn học phương Tây thế kỷ XIX. Tham khảo nội dung giáo trình để nắm bắt nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Khái lược lịch sử văn học phương Tây thế kỷ XVII - XIX: Phần 2 Khaùi löôïc Lòch söû Văn học Phöông Taây theá kyû XVII - XIX - 31 -Chöông 3. VAÊN HOÏC AÙNH SAÙNG PHAÙP I. Nöôùc Phaùp theá kyû XVIII Theá kyû XVIII, xaõ hoäi Phaùp toàn taïi ba ñaúng caáp: taêng löõ laø ñaúng caáp thöù nhaát, quyù toäc laø ñaúng caáp thöù hai vaø ñaúng caáp thöù ba, chieám ñaïi ña soá trong nhaân daân, bao goàm caùc taàng lôùp coøn laïi nhö tö saûn, noâng daân, coâng nhaân, thöông nhaân, daân ngheøo thaønh thò…trong ñoù caùc ñaúng caáp quan heä vôùi nhau theo kieåu: “taêng löõ phuïc vuï nhaø vua baèng nhöõng lôøi caàu nguyeän, quyù toäc baèng löôõi kieám, ñaúng caáp thöù ba baèng cuûa caûi”. Hai ñaúng caáp coù ñaëc quyeàn ñaëc lôïi laø taêng löõ vaø quyù toäc, boïn chuùng ra söùc aùp böùc, boùc loät ñaúng caáp thöù ba treân caû hai phöông dieän kinh teá laãn chính trò. Maâu thuaãn giöõa taêng löõ, quyù toäc vôùi nhöõng ngöôøi thuoäc ñaúng caáp thöù ba ngaøy caøng trôû neân gay gaét, quyeát lieät, hình thaønh trong loøng xaõ hoäi hai traän tuyeán: traän tuyeán phong kieán bao goàm nhaø vua, taêng löõ, quyù toäc; traän tuyeán choáng phong kieán goàm nhöõng ngöôøi thuoäc ñaúng caáp thöù ba. Ñeán cuoái theá kyû XVIII, cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng thöông nghieäp, giai caáp tö saûn ngaøy moät lôùn maïnh, trôû thaønh nhöõng ngöôøi ñaïi dieän quyeàn lôïi cuûa ñaúng caáp thöù ba, ñöùng leân phaùt ñoäng cuoäc caùch maïng Tö saûn vaø thaéng lôïi cuûa noù naêm 1789 ñaõ laät ñoå cheá ñoä phong kieán chuyeân cheá töøng thoáng trò ôû Phaùp nhieàu theá kyû. Moïi taøn dö phong kieán bò thuû tieâu, giai caáp tö saûn giôø ñaây trôû thaønh giai caáp laõnh ñaïo. Caùch maïng tö saûn Phaùp coøn môû ra thôøi kyø thaéng lôïi cuûa chuû nghóa tö baûn, ñoàng thôøi thöùc tænh nhöõng löïc löôïng daân chuû vaø tieán boä treân theá giôùi ñöùng leân choáng cheá ñoä phong kieán chuyeân cheá, choáng chuû nghóa thöïc daân.Tröôùc nhöõng yù nghóa lòch söû lôùn lao aáy cuûa caùch maïng tö saûn Phaùp 1789, theá kyû XVIII ñöôïc coi: “chuû yeáu laø theá kyû Phaùp”(Engels). II. Ñôøi soáng vaên hoïc Nhöõng bieán ñoåi lôùn lao veà maët chính trò, xaõ hoäi ñaõ keùo theo nhöõng thay ñoåi trong vaên hoïc Phaùp theá kyû XVIII hay coøn ñöôïc goïi laø vaên hoïc Aùnh saùng Phaùp. Tính chaát chuaån möïc, caân ñoái, haøi hoaø cuûa chuû nghóa coå ñieån trong vaên hoïc Phaùp theá kyû XVII ñaõ ñöôïc thay theá baèng khoâng khí soâi noåi cuûa nhöõng cuoäc ñaáu tranh choáng laïi cheá ñoä phong kieán, choáng laïi nhaø thôø vaø toân giaùo, ca ngôïi quyeàn töï do, bình ñaúng cho ngöôøi daân…Vaên hoïc Aùnh saùng Phaùp ñöôïc ñaùnh daáu bôûi teân tuoåi nhöõng nhaø vaên-nhaø trieát hoïc noåi tieáng nhö : Motesquieu, Voltaøire, Diderot, J.J.Rousseau… 1. Dieãn bieán cuûa vaên hoïc Aùnh saùng Phaùp theá kyû XVIII Vaên hoïc Aùnh saùng Phaùp traûi qua ba giai ñoaïn phaùt trieån khaùc nhau: -1700-1750: trong 15 naêm ñaàu (1700-1715) cuûa giai ñoaïn naøy, treân vaên ñaøn, cuoäc ñaáu tranh giöõa Cöïu phaùi vaø Taân phaùi vaãn tieáp dieãn. Cöïu phaùi chuû tröông tuaân theo vaên hoïc coå ñieån, Taân phaùi chuû tröông vaên hoïc phaûi phuø hôïp Traàn Thò Baûo Giang – Nguyeãn Höõu Hieáu Khoa Ngöõ vaênKhaùi löôïc Lòch söû Văn học Phöông Taây theá kyû XVII - XIX - 32 -vôùi cuoäc soáng thöôøng nhaät, pheâ phaùn loái vaên chöông khuoân pheùp theo moâhình coå ñieån, noäi dung caùc taùc phaåm ñaõ chuù yù ñeà caäp ñeán ñôøi soáng cuûa ñaúngcaáp thöù ba trong xaõ hoäi. Coù theå coi 15 naêm naøy laø thôøi kyø ñaët neàn moùng ñeåxaây döïng moät neàn vaên hoïc môùi. Töø naêm 1715 ñeán naêm 1750, treân vaên ñaøn,kòch, thô phaùt trieån maïnh, khaûo luaän, nhöõng caâu chuyeän vieát baèng thö cuõngñöôïc chuù troïng vaø ñaëc bieät laø söï leân ngoâi cuûa tieåu thuyeát. Vaên hoïc thôøi kyønaøy thöôøng ñeà caäp ñeán ñôøi soáng cuûa nhöõng con ngöôøi thuoäc ñaúng caáp thöùba. Tieâu bieåu cho caùc taùc phaåm vaên hoïc thôøi kyø naøy coù theå keå ñeán Voltaøirevôùi “Nhöõng caâu chuyeän trieát hoïc”, Montesquier vôùi “Nhöõng laù thö Ba Tö”…-1750-1789: vaên hoïc Aùnh saùng Phaùp phaùt trieån phong phuù treân caû haiphöông dieän noäi dung vaø hình thöùc ngheä thuaät. Söï ra ñôøi cuûa “Baùch khoatoaøn thö”-moät taùc phaåm chöùa ñöïng tri thöùc cuûa toaøn nhaân loaïi vôùi caùc taùcgiaû chính laø nhöõng nhaø vaên trong phong traøo Aùnh saùng, ñöùng ñaàu laø Diderot-vaên hoïc Aùnh saùng Phaùp theá kyû XVIII ñaõ coù nhöõng ñoåi môùi roõ reät, taïo tieànñeà cho vaên hoïc theá kyû XIX phaùt trieån. Ñoåi môùi quan troïng nhaát cuûa vaên hoïcthôøi kyø naøy laø nhöõng quan nieäm raát môùi veà ngheä thuaät, ñoù laø caùi ñeïp thaåmmyõ laø söï keát hôïp giöõa ba yeáu toá: caùi thaät-caùi toát-caùi ñeïp, trong ñoù caùi thaättrong taùc phaåm ngheä thuaät baét nguoàn töø chính ñôøi soáng nhön ...