Giáo trình Khí cụ điện (Nghề: Điện công nghiệp - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng nghề Xây dựng

Giáo trình Khí cụ điện (Nghề: Điện công nghiệp - Cao đẳng) được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp học viên trình bày được cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các loại khí cụ điện; trình bày được các phương pháp nhận dạng và phân loại khí cụ điện; tính chọn được các loại khí cụ điện; tháo lắp được các loại khí cụ điện;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Khí cụ điện (Nghề: Điện công nghiệp - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng nghề Xây dựng BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ XÂY DỰNG GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN: KHÍ CỤ ĐIỆN NGÀNH/NGHỀ: ĐIỆN CÔNG NGHIỆP TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG Quảng Ninh, 2021 1 2 TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nội bộ nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. LỜI GIỚI THIỆU Khí cụ điện là mô đun bắt buộc trong chương trình đào tạo Cao đẳng, Trung cấp ngành điện công nghiệp. Giáo trình được biên soạn theo nội dung của chương trình chi tiết mô đun “Khí cụ điện” đào tạo trình độ Cao đẳng, Trung cấp nghề điện công nghiệp tại Trường Cao đẳng Nghề Xây dựng, tài liệu này nhằm cung cấp những kiến thức về khái niệm, cấu tạo, nguyên lý, cách lựa chọn và cách sửa chữa, bảo dưỡng những sai hỏng thường gặp của các khí cụ điện thường dùng trong hệ thống điện và điều khiển máy điện. Nội dung của tài liệu gồm : Bài 1: Khí cụ điện đóng cắt; Bài 2: Khí cụ điện bảo vệ; Bài 3: Khí cụ điện điều khiển Các bài tập ứng dụng các khí cụ điện trong các hệ thống. Mặc dù đã cố gắng trong quá trình biên soạn, nhưng chắc chắn tài liệu không tránh khỏi những khiếm khuyết . Tác giả rất mong nhận được góp ý trân thành của bạn đọc để tài liệu được hoàn thiện hơn. Trân thành cảm ơn! Nhóm tác giả 3 4 GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Khí cụ điện Mã mô đun: MĐ10 Vị trí, tính chất của mô đun: - Vị trí: Mô đun được bố trí học song song với các môn học, mô đun cơ sở: Điện kỹ thuật, Vật liệu điện, Kỹ thuật điện tử cơ bản, Kỹ thuật đo lường điện. - Tính chất: Là mô đun cơ sở của nghề. Mục tiêu mô đun: - Về kiến thức: + Trình bày được cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các loại khí cụ điện. + Trình bày được các phương pháp nhận dạng và phân loại khí cụ điện. - Về kỹ năng: + Sử dụng thành thạo các loại khí cụ điện. + Tính chọn được các loại khí cụ điện. + Tháo lắp được các loại khí cụ điện. + Sửa chữa được các loại khí cụ điện - Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: + Làm việc độc lập trong điều kiện làm việc thay đổi, chịu trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm một phần đối với nhóm. + Đánh giá hoạt động của nhóm và kết quả thực hiện công việc theo nhiệm vụ được giao. + Tuân thủ thực hiện vệ sinh công nghiệp, có ý thức tiết kiệm vật liệu và bảo quản dụng cụ thực tập. Nội dung của mô đun: 5 Bài 1: Khí cụ điện đóng cắt 1. Mục tiêu của bài: - Kiến thức: + Trình bày được công dụng, phân loại, ký hiệu, thông số kỹ thuật, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các loại khí cụ điện đóng cắt thường dùng trong công nghiệp và dân dụng. - Kỹ năng: + Sử dụng thành thạo các loại khí cụ điện đóng cắt nói trên, đảm bảo an toàn cho người và các thiết bị theo TCVN. + Tính chọn được các loại khí cụ điện đóng cắt thông dụng theo yêu cầu kỹ thuật cụ thể. + Lắp đặt được các mạch điện đơn giản sử dụng các khí cụ điện đóng cắt. + Tháo lắp, phán đoán và sửa chữa hư hỏng các loại khí cụ điện đóng cắt đạt các thông số kỹ thuật và đảm bảo an toàn. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: + Nghiêm túc trong học tập, ghi chép bài đầy đủ. 2. Nội dung bài: Khí cụ điện đóng cắt 2.1. Cầu dao. 2.1.1. Công dụng, phân loại, ký hiệu. a. Công dụng Cầu dao là một loại khí cụ điện dùng để đóng cắt dòng điện bằng tay đơn giản nhất được sử dụng trong các mạch điện có điện áp từ 250VDC đến dưới 1000VAC. b. Phân loại Tùy theo đặc tính kết cấu và nhu cầu sử dụng của cầu dao mà người ta phân cầu dao theo các loại sau: - Theo kết cấu: chia cầu dao làm loại 1 cực, 2 cực, 3 cực, 4 cực, người ta cũng chia cầu dao ra loại có tay nắm ở giữa hay tay nắm bên. Ngoài ra còn có cầu dao 1 ngã và cầu dao 2 ngả. - Theo điện áp định mức: 250V và 500V. 6 - Theo dòng điện định mức: loại 15, 25, 60, 75, 100, 200, 300, 600, 1000A.... - Theo vật liệu cách điện: có loại đế sứ, đế nhựa bakêlít, đế đá. - Theo điều kiện bảo vệ: có loại không có hộp, loại có hộp che chắn (nắp nhựa, nắp gang, nắp sắt...). - Theo yêu cầu sử dụng: người ta chế tạo cầu dao có cầu chì (dây chảy) bảo vệ và loại không có cầu chì bảo vệ. ở nước ta thường sản xuất cầu dao đá loại 2 cực, 3 cực không có nắp che chắn, có dòng điện định mức tới 600 A và có lưỡi dao phụ. Một số nhà máy đã sản xuất cầu dao nắp nhựa, đế sứ hay đế nhựa, có dòng điện định mức 60A, các cầu dao này đều có chỗ bắt dây chảy để bảo vệ ngắn mạch. c. Ký hiệu TÊN GỌI KÝ HIỆU L N Cầu dao một pha Cầu dao 3 pha, 2 ngả (CD đảo) 2.1.2. Cấu tạo, nguyên lý làm việc. a. Cấu tạo 7 Thông thường gồm: - Lưỡi dao chính (1). - Lưỡi dao phụ (3) - Tiếp xúc tĩnh (ngàm) (2) - Đế cách điện (5) - Lò xo bật nhanh (4). - Cực đấu dây (6) Trong cầu dao thì các bộ phận tiếp xúc là rất quan trọng. Theo cách hiểu thông thường, chỗ tiếp xúc điện là nơi gặp gở chung hai hay nhiều vật dẫn để dòng điện đi từ vật dẫn này sang vật dẫn khác. Mặt tiếp xúc giửa các vật gọi là bề mặt tiếp xúc. Tiếp xúc ở cầu dao là dạng tiếp xúc đóng mở, tiếp điểm là tiếp điểm kẹp (cắm). Lưỡi dao được gắn cố định một đầu, đầu kia được gắn vào tay nắm của cầu dao. Vật liệu chế tạo cho các vật dẫn, điểm tiếp xúc thường làm bằng bạc, đồng, platin, vonfram, niken và hữu hạn mới dùng vàng. Bạc có tính dẫn điện và tru ...