Giáo trình Khoa học môi trường: Phần 2 - Nguyễn Khoa Lân

Tiếp nối phần 1, phần 2 của cuốn Giáo trình Khoa học môi trường giới thiệu đến người học một số kiến thức về: ô nhiễm môi trường với ô nhiễm môi trường nước, ô nhiễm môi trường không khí, ô nhiễm môi trường đất để từ đó đi đến bảo vệ môi trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Khoa học môi trường: Phần 2 - Nguyễn Khoa Lân Ch−¬ng V « nhiÔm m«i tr−êng i. « nhiÔm m«i tr−êng n−íc 1. §Þnh nghÜa vµ nguyªn nh©n ¤ nhiÔm n−íc lµ sù cã mÆt cña mét chÊt ngo¹i lai trong m«i tr−êng n−íc tù nhiªn dï chÊt ®ã cã h¹i hay kh«ng. Khi v−ît qu¸ mét ng−ìng nµo ®ã th× chÊt ®ã sÏ trë nªn ®éc h¹i ®èi víi con ng−êi vµ sinh vËt. HiÕn ch−¬ng ch©u ¢u ®Þnh nghÜa : “¤ nhiÔm n−íc lµ mét biÕn ®æi nãi chung do con ng−êi g©y ra ®èi víi chÊt l−îng n−íc, lµm « nhiÔm n−íc vµ g©y nguy h¹i ®èi víi viÖc sö dông cña con ng−êi, cho c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, nu«i c¸, nghØ ng¬i, gi¶i trÝ, còng nh− ®èi víi c¸c ®éng vËt nu«i, c¸c loµi hoang d¹i...” “ViÖc th¶i c¸c chÊt th¶i hoÆc n−íc th¶i sÏ g©y « nhiÔm vËt lý, hãa häc, h÷u c¬, nhiÖt, phãng x¹. ViÖc th¶i ®ã ph¶i kh«ng g©y nguy hiÓm ®èi víi søc kháe céng ®ång vµ ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng ®ång hãa c¸c chÊt th¶i ®ã cña n−íc (kh¶ n¨ng pha lo·ng, tù lµm s¹ch...). Nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ, x· héi cña c¸c céng ®ång, nh÷ng biÖn ph¸p xö lý n−íc ®ãng vai trß rÊt quan träng trong vÊn ®Ò nµy.” ¤ nhiÔm nguån n−íc cã thÓ cã nguån gèc tù nhiªn hay nh©n t¹o. − ¤ nhiÔm nguån n−íc cã nguån gèc tù nhiªn lµ do m−a : N−íc m−a r¬i xuèng mÆt ®Êt, m¸i nhµ, ®−êng phè, ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp... kÐo theo c¸c chÊt bÈn xuèng s«ng hå ; hoÆc c¸c s¶n phÈm ho¹t ®éng sèng cña sinh vËt, vi sinh vËt kÓ c¶ x¸c chÕt cña chóng tan vµo n−íc. ¤ nhiÔm nµy cßn ®−îc gäi lµ « nhiÔm kh«ng x¸c ®Þnh nguån gèc. C¸c ho¹t ®éng nói löa, b·o, lôt cã thÓ lµ nghiªm träng nh−ng kh«ng th−êng xuyªn vµ kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y ra sù suy tho¸i chÊt l−îng n−íc toµn cÇu. − ¤ nhiÔm nh©n t¹o : chñ yÕu do x¶ n−íc th¶i tõ c¸c vïng d©n c−, khu c«ng nghiÖp, ho¹t ®éng giao th«ng vËn t¶i, thuèc trõ s©u, diÖt cá, ph©n bãn trong n«ng nghiÖp. C¸c d¹ng g©y « nhiÔm theo thêi gian cã thÓ diÔn ra hoÆc th−êng xuyªn hoÆc tøc thêi do sù cè rñi ro. 97 B¶ng 17 : T¶i l−îng t¸c nh©n « nhiÔm do con ng−êi ®−a vµo m«i tr−êng STT T¸c nh©n « nhiÔm T¶i l−îng (g/ng−êi/ngµy) 1 BOD20 (nhu cÇu «xy sinh häc) 5 45−54 20 2 COD (nhu cÇu «xy ho¸ häc) 1,6 − 1,9 × BOD5 3 Tæng chÊt s¾t 170 − 220 4 ChÊt r¾n l¬ löng 70 − 145 5 R¸c v« c¬ (kÝch th−íc > 0,2mm) 5 − 15 6 DÇu mì 10 − 30 7 KiÒm (theo CaCO3) 20 − 30 − 8 Cl (Cl ) 4−8 9 Tæng Nit¬ (theo N) 6 − 12 10 Nit¬ h÷u c¬ 0,4 tæng N 11 Amoni tù do 0,6 tæng N − 12 Nitrit (NO2 ) − − 13 Nitrat (NO3 ) − 14 Tæng P 0,8 − 4 15 P v« c¬ 0,7 tæng P 16 P h÷u c¬ 0,3 tæng P 17 Kali (theo K2O) 2,0 − 6,0 9 10 18 Vi khuÈn (trong 100ml n−íc th¶i) 10 − 10 6 9 19 Coliform 10 − 10 5 6 20 Fecal streptococus 10 − 10 4 21 Salmonella typhosa 10 − 10 3 22 §¬n bµo §Õn 10 3 23 Trøng giun s¸n §Õn 10 2 4 24 Siªu vi khÈn (virus) 10 − 10 §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña n−íc th¶i sinh ho¹t lµ trong ®ã cã hµm l−îng cao c¸c chÊt h÷u c¬ kh«ng bÒn v÷ng, dÔ bÞ ph©n hñy sinh häc (carbonhydrat, protein, mì), chÊt dinh d−ìng (ph«tpho, nit¬) vµ chÊt r¾n, c¸c siªu vi khuÈn. Khi n−íc th¶i sinh ho¹t ch−a ®−îc xö lý ®−a vµo kªnh, r¹ch, s«ng, hå, biÓn sÏ g©y « nhiÔm nguån n−íc víi c¸c biÓu hiÖn chÝnh lµ : − Gia t¨ng hµm l−îng chÊt r¾n l ...