Giáo trình kinh tế học vi mô - Chương 7: Cạnh tranh không hoàn hảo QUYẾT ĐỊNH SẢN XUẤT

Chương 7: Cạnh tranh không hoàn hảo QUYẾT ĐỊNH SẢN XUẤTBây giờ, chúng ta hãy xem xét cách thức xác định cân bằng trong ngắn hạn của thị trường bán cạnh tranh. Biểu đồ dưới đây minh họa cân bằng trong ngắn hạn của một doanh nghiệp trong thị trường bán cạnh tranh. Một doanh nghiệp bán cạnh tranh sẽ tối đa hóa lợi nhuận sẽ sản xuất tại mức sản lượng mà ở đó MR = MC. Trong biểu đồ dưới đây, mức sản lượng cân bằng là Qo. Khi đó, giá cân bằng (số tiền mà khách hàng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình kinh tế học vi mô - Chương 7: Cạnh tranh không hoàn hảo QUYẾT ĐỊNH SẢN XUẤT Chương 7: Cạnh tranh không hoàn hảoQUYẾT ĐỊNH SẢN XUẤTBây giờ, chúng ta hãy xem xét cách thức xác định cân bằng trong ngắn hạn của thị trường báncạnh tranh. Biểu đồ dưới đây minh họa cân bằng trong ngắn hạn của một doanh nghiệp trong thịtrường bán cạnh tranh. Một doanh nghiệp bán cạnh tranh sẽ tối đa hóa lợi nhuận sẽ sản xuấttại mức sản lượng mà ở đó MR = MC. Trong biểu đồ dưới đây, mức sản lượng cân bằng làQo. Khi đó, giá cân bằng (số tiền mà khách hàng hang muốn trả tương ứng tại mức sản lượngQo này) là Po tương ứng với Qo. Giá Lợi nhuận > 0 Lượng Trong thị trường độc quyền, lợi nhuận kinh tế có thể có được do rào cản thị trường. Tuynhiên, trong bán độc quyền thì lợi nhuận kinh tế thay đổi là do sự thâm nhập của các doanhnghiệp mới vào ngành. Khi có doanh nghiệp mới gia nhập ngành, cầu sản phẩm của mỗidoanh nghiệp sẽ giảm xuống và trở nên co giãn hơn. Cầu giảm sẽ làm giảm lợi nhuận kinh tếcủa doanh nghiệp. Quá trình gia nhập ngành này sẽ tiếp diễn liên tục cho đến khi lợi nhuậnkinh tế không còn nữa như minh họa trong biểu đồ dưới đây. Giá Lợi nhuận = 0 Lượng Biểu đồ trên minh họa cân bằng dài hạn của một doanh nghiệp hoạt động trong thị trườngbán cạnh tranh. Doanh nghiệp tối đa hóa lợi nhuận bằng cách sản xuất với sản lượng Q’ và giácân bằng tài P’. Do giá bằng với chi phí trung bình, cho nên doanh nghiệp có lợi nhuận kinh tếbằng không. Cân bằng dài hạn được xem là “cân bằng tiếp tuyến” vì đường cầu tiếp tuyếnvới đường ATC tại mức sản lượng tối đa hóa lợi nhuận. Trong ngắn hạn, doanh nghiệp bán cạnh tranh có thể bị lỗ (lợi nhuận kinh tế âm) như minhhọa trong biểu đồ dưới đây. Khi đó, doanh nghiệp vẫn tiếp tục hoạt động trong ngắn hạn và 163Chương 7: Cạnh tranh không hoàn hảorời khỏi ngành trong dài hạn. Khi doanh nghiệp rời khỏi ngành thì các đường cầu của doanhnghiệp khác sẽ dịch chuyển sang phải và ít co giãn hơn. Sự rút lui khỏi ngành của các doanhnghiệp diễn ra liên tục cho đến khi lợi nhuận kinh tế bằng không. Giá Lượng Trong thị trường bán cạnh tranh, các doanh nghiệp trong dài hạn luôn có năng lực thặngdư. Lý do là các doanh nghiệp sản xuất ở mức sản lượng dưới mức sản lượng tại minATC.Kết quả là người tiêu dùng trả một mức giá vượt quá chi phí trung bình tối thiểu. Điều này cóthể giải thích tại sao đường cầu của doanh nghiệp bán cạnh tranh trở nên dốc hơn, là do phânbiệt sản phẩm. Bởi vì sản phẩm của doanh nghiệp là không thay thế hoàn toàn cho các sảnphẩm của các doanh nghiệp khác. Vì vậy, sự phân biệt sản phẩm gây nên năng lực thặng dư.CHI PHÍ PHÂN BIỆTNhư đã đề cập trong chương trước, sự hữu hiệu trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo khiP=MC và doanh nghiệp sản xuất với mức chi phí trung bình tối thiểu (ATC min). Biểu đồdưới đây so sánh giá và lượng giữa thị trường cạnh tranh hoàn hảo và thị trường bán cạnhtranh. Như biểu đồ cho thấy, doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo sản xuất tại mức sản lượngQpc (giá Ppc tương ứng) cao hơn sản lượng doanh nghiệp bán cạnh tranh Qmc (giá Pmctương ứng). Khi đó, giá của doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo (Ppc) sẽ thấp hơn giá củadoanh nghiệp bán cạnh tranh (Pmc). Giá Lượng Vì doanh nghiệp bán cạnh tranh sản xuất tại mức sản lượng có chi phí lớn hơn minATC,cho nên doanh nghiệp bán cạnh tranh kém hữu hiệu hơn doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo.Điều này làm phát sinh chi phí, được gọi là chi phí phân biệt, đó là chi phí xã hội phải gánh164 Chương 7: Cạnh tranh không hoàn hảochịu do mong muốn có được các sản phẩm phân biệt. Chẳng hạn, các chi phí để tạo nên sựkhác biệt của nhà hàng, quần áo, ... và vì thế chi phí trung bình sẽ lớn hơn so với trường hợpcác sản phẩm là đồng nhất. Sự phân biệt sản phẩm càng lớn sẽ làm cho hàng hóa trở nên đadạng hơn, sự đa dạng này là do doanh nghiệp thực hiện phân biệt hóa sản phẩm và được đánhgiá bởi người tiêu dùng. Để tạo nên sự phân biệt so với đối thủ cạnh tranh, các công ty tậptrung cố gắng vào đổi mới sản phẩm và chi phí bán hàng. Đổi mới sản phẩm: các doanh nghiệp bán cạnh tranh luôn tạo ra các sản phẩm mới nhằm giành lợi thế cạnh tranh, thậm chí lợi thế này có tính tạm thời. Khi doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm mới hay phân biệt sản phẩm sẽ làm cho đường cầu dốc hơn trước và c ...