GIÁO TRÌNH KINH TẾ VĨ MÔ _ CHƯƠNG 6

Trong phần trước, chúng ta đã xem xét mối quan hệ giữa số lượng yếu tố đầu vào và đầu ra của doanh nghiệp ở một trình độ công nghệ nhất định. Chúng ta tiếp tục phát triển lý thuyết về cung bằng việc khảo sát chi phí sản xuất. Chúng ta sẽ thấy rằng chi phí tối thiểu để sản xuất ra một mức sản lượng nhất định sẽ phụ thuộc vào sản lượng như thế nào.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH KINH TẾ VĨ MÔ _ CHƯƠNG 6 82 CHƯƠNG 6. LÝ THUYẾT VỀ CHI PHÍ6.1 Các khái niệm cơ bản Trong phần trước, chúng ta đã xem xét mối quan hệ giữa số lượng yếutố đầu vào và đầu ra của doanh nghiệp ở một trình độ công nghệ nhất định.Chúng ta tiếp tục phát triển lý thuyết về cung bằng việc khảo sát chi phí sảnxuất. Chúng ta sẽ thấy rằng chi phí tối thiểu để sản xuất ra một mức sản lượngnhất định sẽ phụ thuộc vào sản lượng như thế nào. Chúng ta bắt đầu bằng việctìm hiểu các khái niệm, cách xác định và đo lường chi phí sản xuất.* Doanh thu của doanh nghiệp (TR) là khoản tiền mà doanh nghiệp kiếmđược từ việc bán hàng hóa dịch vụ trong một khoảng thời gian nhất định.* Chi phí sản xuất của doanh nghiệp (TC) là các khoản phí mà doanh nghiệpgánh chịu khi sản xuất hàng hóa, dịch vụ trong một khoảng thời gian nào đó.* Lợi nhuận (π) là phần chênh lệch giữa doanh thu và chi phí sản xuất củadoanh nghiệp. Mặc dù khái niệm về chi phí trên rất đơn giản, trong thực tế, tính toánchi phí cho những doanh nghiệp lớn rất phức tạp. Chúng ta sẽ xem xét mộtcách chi tiết về các khía cạnh phức tạp hơn của chi phí sản xuất mà các nhà kếtoán và kinh tế quan tâm. * Chi phí kế toán (tài chính) là những khoản phí tổn mà doanh nghiệp thựcsự gánh chịu khi sản xuất ra hàng hóa hay dịch vụ trong một thời kỳ nhất định.Đó là những khoản phí bằng tiền dùng trang trải cho hoạt động của doanhnghiệp. Chúng ta hãy nhìn vào bảng báo cáo thu nhập của một quán phở Ngon miệng trong một tháng hoạt động để tìm hiểu cách xác định các khoản doanh thu, chi phí và lợi nhuận của doanh nghiệp. 82 83 * Chi phí cơ hội là khoản bị mất mát do không sử dụng nguồn tàinguyên (lao động hay vốn) theo phương thức sử dụng tốt nhất. Để cho thấy chi phí cơ hội là thước đo đúng đắn của chi phí, chúng ta xem xét trường hợp sau. Theo ví dụ trong bảng 4.4, chủ quán phở sẽ thu được 2 triệu đồng tiền lãi về mặt kế toán. Liệu rằng chúng ta có thể kết luận rằng chủ quán này làm ăn đạt hiệu quả cao nhất không? Chúng ta đã bỏ qua chi phí cơ hội của sức lao động của người chủ quán này, đó là số tiền mà người này có thể kiếm được khi làm một công việc khác. Giả sử cá nhân này có lời mời làm việc tại một công ty, có mức lương là 3 triệu đồng/tháng. Vậy, việc mở quán phở đã thực sự làm mất đi của anh ta 1 triệu đồng/tháng mặc dù anh ta đạt được lợi nhuận kế toán là 2 triệu đồng. Chi phí cơ hội là động cơ của cá nhân khi lựa chọn công việc cho mình, chứ không phải là những khoản chi kế toán thực sự phát sinh. Bảng 6.1. Báo cáo thu nhập của quán Ngon miệng Doanh thu Số tiền (đồng) 3.000 tô, 4.000 đồng/tô 12.000.000 Chi phí Tiền công 600.000 Thuê mặt bằng 500.000 Vật liệu (bánh, thịt, v.v.) 5.000.000 Chất đốt 400.000 Chi phí khác 3.000.000 Tổng chi phí 9.500.000 Lợi nhuận trước thuế 2.500.000 Thuế phải trả 500.000 Lợi nhuận sau thuế 2.000.000 Chi phí cơ hội phải được tính toán đến. Trong việc tính toán lợi nhuậnkế toán, bạn không đề cập đến chi phí của việc sử dụng vốn nếu nó là vốn tựcó. Số vốn đó lẽ ra có thể được dùng theo cách khác như gởi vào ngân hàng để 83 84thu được lãi suất ngân hàng hay dùng mua cổ phiếu để được cổ tức chẳng hạn.Chi phí cơ hội của vốn được bao gồm trong chi phí kinh tế của doanh nghiệpchứ không phải trong chi phí kế toán. Chi phí kinh tế bao gồm chi phí kế toán và cả chi phí cơ hội của vốn vàlao động. Sau khi khấu trừ chi phí kinh tế mà doanh nghiệp vẫn còn có lợinhuận, ta gọi đó là siêu lợi nhuận hay lợi nhuận kinh tế. Thông thường trongmột nền kinh tế, người ta lấy lãi suất ngân hàng làm thước đo chi phí cơ hộicho các khoản đầu tư vì đó là mức sinh lời trung bình của nền kinh tế. Siêu lợi nhuận, là khoản lợi nhuận thêm vào lợi nhuận mà những ngườichủ doanh nghiệp có thể kiếm được bằng cách gửi tiền theo lãi suất ngân hàng. Siêu lợi nhuận là chỉ số chính xác chỉ ra mức độ hiệu quả mà doanhnghiệp đang hoạt động. Trong khi các nhà kế toán chủ yếu quan tâm đến cáckhoản thu, chi thực sự của công ty thì nhà kinh tế quan tâm đến chi phí cơ hộicủa việc đầu tư. Đó là động cơ quan trọng của doanh nghiệp trong việc quyếtđịnh phân bổ tài nguyên cho sản xuất, kinh doanh một lĩnh vực cụ thể.6.2 CHI PHÍ NGẮN HẠN* Chi phí ngắn hạn là chi phí phát sinh trong một thời kỳ mà tron ...