Giáo trình lập trình nâng cao - Chương 1

Tài liệu tham khảo Giáo trình lập trình nâng cao trên ngôn ngữ Pascal soạn theo chương trình đã được Bộ giáo dục và đào tạo phê chuẩn - Chương 1 Chương trình con thủ tục và hàm
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình lập trình nâng cao - Chương 1 TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P I - HÀ N I B MÔN CÔNG NGH PH N M M TS. DƯƠNG XUÂN THÀNH Giáo trình L P TRÌNH NÂNG CAO ( Trên ngôn ng Pascal ) (So n theo chương trình ñã ñư c B GD&ðT phê chu n) Hà n i, 2005 L im ñ u Cu n giáo trình này ñư c biên so n theo ñúng ñ cương chi ti t môn h c ñã ñư c B Giáo d c và ðào t o phê chu n. Th i gian h c môn h c này là 60 ti t trong ñó có 10 ti t th c hành trên máy. Tác gi là ngư i ñã tr c ti p gi ng d y l p trình Pascal trong nhi u năm cho sinh viên chuyên tin và sinh viên các ngành khác. ð i tư ng s d ng giáo trình là sinh viên chuyên ngành Tin h c h ñ i h c chính quy, tuy nhiên giáo trình cũng có th s d ng như là m t tài li u tham kh o cho sinh viên chuyên Tin h cao ñ ng và nh ng ngư i mu n nghiên c u nâng cao v l p trình. M c ñích biên so n cu n giáo trình là cung c p cho ngư i ñ c m t tài li u ñơn gi n, cô ñ ng nh ng ki n th c v l p trình nâng cao. Ngư i ñ c có th t h c mà không nh t thi t ph i có thày hư ng d n. Giáo trình bao g m 6 chương và 4 ph l c. Chương 1: Chương trình con - Th t c và hàm, sinh viên ñã ñư c h c qua trong chương trình Tin h c ñ i cương, do v y ñây ch y u ñi sâu vào khái ni m tham s , cách th c mà h th ng dành b nh cho vi c lưu tr các tham s và vi c g i chương trình con t chương trình con khác. Chương 2: Các ki u d li u có c u trúc, t p trung vào các ki u d li u mà sinh viên chưa ñư c h c như b n ghi có c u trúc thay ñ i, t p h p.. Chương 3: ðơn v chương trình và thư vi n chu n, là chương chưa ñư c h c Tin h c ñ i cương , ñây hư ng d n cách thi t k các ðơn v chương trình (Unit), cách th c s d ng các Unit và t o l p thư vi n chương trình . Chương 4: Con tr và c u trúc ñ ng, là m t chương khó, vì nó v a liên quan ñ n qu n lý b nh , v a liên quan ñ n ki n th c c a môn h c C u trúc d li u và Gi i thu t do v y trong chương này ñã trình bày nhi u ví d ñ ngư i ñ c tham kh o. Chương 5: Gi i thu t ñ quy, ñư c trình bày “hơi dài dòng” do ñ c thù c a tính ñ quy. Bài toán Tháp Hanoi ñư c mô t khác hoàn toàn so v i t t c các sách v Pascal ñã có. Chương 6: ð ho , ngoài vi c gi i thi u các th t c v thông thư ng, còn dành m t ph n tr ng tâm cho vi c x lý nh Bitmap. Trong chương này có s d ng m t vài ví d c a các tác gi khác (xem ph n tài li u tham kh o) nhưng ñã ñư c c i ti n ñi r t nhi u. Ph l c 1: B ng mã ASCII Ph l c 2: Tóm t t các th t c và hàm c a Turbo Pascal 7.0 Ph l c 3: ð nh hư ng biên d ch Ph l c 4: Thông báo l i Các ph l c ñưa ra nh m giúp ngư i l p trình ti n tra c u các th t c, hàm và x lý các l i khi Pascal thông báo l i trên màn hình Do ph i bám sát ñ cương và s h n ch v s trang tác gi nên trong giáo trình chưa ñưa vào ñư c ph n x lý âm thanh, l p trình hư ng ñ i tư ng.... Vi c biên so n l n ñ u không th tránh ñư c thi u sót, tác gi mong nh n ñư c s góp ý c a b n ñ c và ñ ng nghi p ñ l n xu t b n sau s t t hơn. M i góp ý xin g i v ñ a ch : B môn Công ngh Ph n m m, Khoa Công ngh Thông tin, ð i h c Nông nghi p I , Trâu quỳ, Gia lâm, Hà n i. Xin trân tr ng c m ơn. Hà n i, tháng 5 năm 2005 Ts. Dương Xuân Thành Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình L p trình nâng cao ..............................................................- 2 Chương I Chương trình con - Th t c và hàm Khái ni m chương trình con ñã ñư c trình bày trong môn h c Tin h c ñ i cương, do v y trong chương này chúng ta nh c l i sơ qua m t s khái ni m cũ và dành th i gian cho vi c tìm hi u sâu v tham s (tham bi n và tham tr ), l i g i chương trình con, cách th c b trí chương trình con trong thân chương trình m . Sau khi h c chương này b n ñ c c n n m ñư c các n i dung ch y u sau: Th nào là bi n toàn c c, bi n ñ a phương Các bi n toàn c c và bi n ñ a phương ñư c b trí ñâu T m tác d ng c a t ng lo i bi n Th t xây d ng các chương trình con có nh hư ng th nào ñ n toàn b chương trình Th nào là tính ñ quy c a chương trình con L i g i chương trình con th nào là ñư c phép Cách khai báo trư c ñ g i chương trình con không theo th t thi t k Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình L p trình nâng cao ..............................................................- 3 1. Khái ni m v chương trình con Chương trình con trong Pascal ñư c hi u là m t chương trình n m trong lòng m t chương trình khác. Chương trình con g m hai lo i: Th t c (Procedure) và hàm (Function). Các chương trình con ñư c dùng r ng rãi khi xây d ng các chương trình l n nh m làm cho chương trình d theo dõi, d s a ch a. M t ñ c ñi m n i b t c a chương trình con là nó có tính ñ quy nh th mà nhi u bài toán s ñư c gi i quy t d dàng. Khi m t chương trình con ñư c g i thì các bi n ñư c khai báo trong chương trình con (ta g i là bi n c c b ) s ñư c c p phát b nh . K t thúc chương trình con, các bi n c c b ñư c gi i phóng, ñi u này s ñư c l p l i m i khi chương trình con ñư c g i và nó ñ ng nghĩa v i vi c th i gian x lý bài toán s tăng lên. B n thân tên g i c a hai lo i chương trình con ñã nói lên ph n nào s khác nhau gi a chúng. Function (Hàm) là m t lo i chương trình con cho k t qu là m t giá tr vô hư ng. Khi g i tên Function v i các tham s h p l ta s nh n ñư c các giá tr , b i v y tên hàm có th ñưa vào các bi u th c tính toán như là các toán h ng. Procedure là lo i chương trình con khi th c hi n không cho ra k t qu là m t giá tr , m i Procedure nh m th c hi n m t nhóm ...