Giáo trình Lý thuyết Kiểm toán: Phần 2

Phần 2 Giáo trình Lý thuyết Kiểm toán gồm nội dung chương 3, chương 4. Nội dung phần này trình bày hệ thống các phương pháp kiểm toán, trình tự các bước kiểm toán. Giáo trình được biên soạn theo chương trình khung của Tổng cục Dạy nghề. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Lý thuyết Kiểm toán: Phần 2 Giáo trình Lý thuyết Kiểm toán CHƯƠNG III HỆ THỐNG CÁC PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN 3.1. Khái quát về hệ thống phương pháp kiểm toán Kiểm toán là một môn khoa học độc lập bởi vậy nó cũng có hệ thống phương pháp kiểm toán riêng của mình. Cũng như các môn khoa học khác, hệ thống phương pháp kiểm toán được xây dựng dựa trên các cơ sở như sau: - Cơ sở phương pháp luận của kiểm toán là phép biện chứng duy vật. Quan điểm biện chứng không những chỉ ra tính logic của quá trình nhận thức mà còn vạch ra các mội quan hệ và quy luật vận động của mọi sự vật và hiện tượng. - Cơ sở phương pháp kỹ thuật kiểm toán trước hết phải kể đến phương pháp toán học, trực tiếp là các phương pháp chọn mẫu, ước lượng khả năng sai sót cùng các mối quan hệ tương quan trong việc xem xét, dự báo các mội liên hệ cụ thể. - Cơ sở đặc điểm của đối tượng kiểm toán: trong quan hệ với đối tượng kiểm toán, hệ thống kiểm toán gồm hai phân hệ rõ rệt: các phương pháp kiểm toán chứng từ và phương pháp kiểm toán ngoài chứng từ. 3.1.1. Phương pháp kiểm toán cơ bản 3.1.1.1. Khái niệm, đặc trưng và điều kiện vận dụng a. Khái niệm Phương pháp kiểm toán cơ bản là phương pháp được thiết kế, sử dụng để thu thập bằng chứng kiểm toán có liên quan đến số liệu do hệ thống kế toán xử lý và cung cấp. b. Đặc trưng Mọi thử nghiệm, phân tích, đánh giá của KTV đều dựa vào số liệu, thông tin do BCTC và do hệ thống kế toán cung cấp. Phương pháp này còn được gọi là các bước kiểm nghiệm dựa vào số liệu. c. Điều kiện vận dụng Đây là phương pháp được vận dụng cho mọi cuộc kiểm toán, tuy nhiên phạm vi và mức độ vận dụng lại tuỳ thuộc vào tính hiệu quả của HTKSNB doanh nghiệp. Khi HTKSNB của doanh nghiệp tốt, để cuộc kiểm toán đạt hiệu quả thì KTV luôn phải kết hợp chặt chẽ giữa hai phương pháp. Tổ bộ môn Kế toán DN - 49 - Trường Cao đẳng nghề Nam Định Giáo trình Lý thuyết Kiểm toán 3.1.1.2. Nội dung phương pháp kiểm toán cơ bản Phương pháp kiểm toán cơ bản gồm các loại kỹ thuật kiểm toán cụ thể sau: - Phân tích đánh giá tổng quát - Thử nghiệm chi tiết nghiệp vụ và số dư các tài khoản. a, Phân tích đánh giá tổng quát Phân tích đánh giá tổng quát là việc xem xét số liệu trên BCTC thông qua mối quan hệ và những tỷ lệ giữa các chỉ tiêu trên BCTC. Phương pháp phân tích, đánh giá tổng quát giúp KTV khai thác bằng chứng kiểm toán nhanh chóng thông qua việc xác định những sai lệch về thông tin, những tính chất không bình thường trên BCTC, để KTV xác định mục tiêu, phạm vi, quy mô, khối lượng công việc cần kiểm toán, từ đó có thể đi sâu nghiên cứu, kiểm toán những vấn đề mà KTV cho là cần thiết. Phương pháp phân tích, đánh giá tổng quát có tác dụng cho cả ba giai đoạn của quá trình kiểm toán, đó là giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán; giai đoạn thực hiện kiểm toán và giai đoạn kết thúc kiểm toán. - Đối với giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán: Trong giai đoạn này, phương pháp phân tích đánh giá tổng quát giúp KTV nhìn nhận doanh nghiệp một cách toàn diện, nhanh chóng xác định được tính chất không bình thường, xác định được phạm vi kiểm tra, nội dung cần đi sâu kiểm toán, xác định được những vấn đề có khả năng sai sót trọng yếu; đồng thời giúp KTV xác định được nôi dung, thời gian, phạm vi sử dụng phương pháp kiểm toán khác, qua đó để lập được kế hoạch chi tiết với những nội dung, phạm vi cần thiết, thời gian biên chế và chi phí hợp lý. Trong quá trình phân tích ở giai đoạn này, KTV có thể sử dụng cả thông tin tài chính và phi tài chính (như diện tích kho tàng, số lượng lao động, năng suất bình quân…) - Giai đoạn thực hiện kiểm toán: Giai đoạn này, phân tích được coi như một phương pháp kiểm tra cơ bản nhằm thu thập bằng chứng có liên quan đến số dư tài khoản hoặc một loại nghiệp vụ nào đó. Các bằng chứng về cơ sở dữ liệu chứng minh cho các khoản mục trong BCTC có thể thu được khi tiến hành thử nghiệm chi tiết các nghiệp vụ số dư hoặc phân tích hay kết hợp cả hai phương pháp phân tích và thử nghiệm chi tiết nghiệp vụ và số dư tài khoản. Khi sử dụng phương pháp phân tích trong thực hành kiểm toán, KTV cần chú ý đến mấy vấn đề sau: Tổ bộ môn Kế toán DN - 50 - Trường Cao đẳng nghề Nam Định Giáo trình Lý thuyết Kiểm toán + Mục đích phương pháp phân tích và mức độ KTV có thể tin cậy vào phương pháp phân tích. + Tính hữu dụng, hữu hiệu của các thông tin tài chính và phi tài chính dùng để phân tích. + Tính so sánh của các thông tin hiện có, kể cả độ tin cậy của nó. + Kinh nghiệm kiểm toán kỳ trước và tính hiệu lực của hệ thống KSNB trong doanh nghiệp. Nếu hệ thống KSNB yếu, không nên áp dụng phương pháp phân tích để đưa ra kết luận. - Giai đoạn kết thúc một cuộc kiểm toán: ở giai đoạn này, việc phân tích đánh giá tổng quát có vai trò rất quan t ...