GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN I - Phần I: Máy điện một chiều - Chương 5

Chương 5 TỪ TRƯỜNG LÚC CÓ TẢI CỦA MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU § 5.1. Đại cươngKhi máy làm việc không tải, trong máy chỉ tồn tại sức từ động của các cực từ chính và sinh ra từ thông ?o . Lúc có tải, sức từ động phần ứng sinh ra do dòng điện chạy trong dây quấn phần ứng tác dụng với sức từ động của cực từ chính tạo nên sức từ động tổng trong khe hở không khí. Tác dụng của sức từ động phần ứng với sức từ động cực từ chính gọi là phản...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN I - Phần I: Máy điện một chiều - Chương 5 ø Chöông 5 TÖØ TRÖÔØNG LUÙC COÙ TAÛI CUÛA MAÙY ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU § 5.1. Ñaïi cöôngKhi maùy laøm vieäc khoâng taûi, trong maùy chæ toàn taïi söùc töø ñoäng cuûa caùc cöïc töøchính vaø sinh ra töø thoâng Φo .Luùc coù taûi, söùc töø ñoäng phaàn öùng sinh ra do doøng ñieän chaïy trong daây quaán phaànöùng taùc duïng vôùi söùc töø ñoäng cuûa cöïc töø chính taïo neân söùc töø ñoäng toång trong khehôû khoâng khí. Taùc duïng cuûa söùc töø ñoäng phaàn öùng vôùi söùc töø ñoäng cöïc töø chính goïilaø phaûn öùng phaàn öùng. Khi coù taûi ngoaøi töø tröôøng phaàn öùng coøn coù töø tröôøng cöïc töøphuï vaø daây quaán buø. Khi phaân tích caùc hieän töôïng ñoù ngöôøi ta thöôøng duøng phöôngphaùp xeáp choàng caùc töø thoâng. Noäi dung cuûa noù laø: Thaønh laäp rieâng reõ söï phaân boátöø tröôøng cöïc töø chính, töø tröôøng phaàn öùng, töø tröôøng cöïc töø phuï vaø töø tröôøng daâyquaán buø sau ñoù keát hôïp chuùng laïi, ta ñöôïc töø tröôøng toång trong khe hôû khoâng khíkhi coù taûi. § 5.2. Töø tröôøng cöïc töø chính Khi khoâng taûi töø thoâng chính ñöôïc sinh ra bôûi doøng ñieän trong daây quaán kích töø. Hình veõ cuûa töø tröôøng do maùy 2 cöïc ñöôïc bieåu thò treân hình 5-1. Töø tröôøng coù Trung tính hình tính chaát ñoái xöùng vôùi truïc cuûa cöïc töø chính. hoïc Khi phaàn öùng cuûa maùy phaùt ñieän quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà vôùi vaän toác n thì trong daây quaán phaàn öùng seõ sinh ra s.ñ.ñ coù chieàu nhö hình veõ. ÔÛ caùc thanh daãn phía treân s.ñ.ñ coù chieàu ñi ra vaø ôû caùc thanhHình 5.1 Töø tröôøng cöïc töønchínhdaãn phía döôùi s.ñ.ñ coù chieàu ñi vaøo. Ñöôøng thaúng goùc vôùi truïc cöïc töø vaø ñi quañieåm coù töø caûm baèng 0 ñöôïc goïi laø ñöôøng trung tính hình hoïc (TTHH). § 5.3. Töø tröôøng phaàn öùng1. Chieàu cuûa töø tröôøng phaàn öùngGiaû söû maùy khoâng ñöôïc kích thích vaø khoâng quay(It = 0, n = 0). Ta ñaët caùc choåi than treân ñöôøng Nö Sötrung tính hình hoïc vaø ñöa doøng ñieän vaøo phaàn öùngsao cho chieàu doøng ñieän trong caùc thanh daãn cuøngchieàu vôùi s.ñ.ñ ôû hình 5-1. Töø tröôøng do caùc doøngñieän ñoù sinh ra phaân boá ñoái xöùng vôùi caùc ñieåm naèmtreân ñöôøng TTHH (h5-2). Roõ raøng laø nöûa beân phaûi Hình 5.2 Töø tröôøng cuûa phaàn öùng 48 ø cuûa phaàn öùng laø cöïc baéc (Nö), coøn nöûa beân traùi cuûa phaàn öùng laø cöïc nam (Sö).Nhö vaäy truïc töø tröôøng phaàn öùng truøng vôùi truïc choåi than hay truøng vôùi ñöôøngtrung tính hình hoïc.2. Söï phaân boá cuûa töø tröôøng treân beà maët phaàn öùngÑeå phaân tích ñònh löôïng cuûa töø tröôøng phaànöùng caàn phaûi xaùc ñònh s.t.ñ cuûa phaàn öùng.Vôùi muïc ñích ñoù ta ñöa phaàn öùng coù raêng,raõnh thaät veà phaàn öùng nhaün maët coù lôùp thanh Fö Födaãn phaân boá ñeàu, nhöng coù khe hôû tính toaùn Böxδ’ ñeå gioáng nhö maùy thöïc. Goïi N laø toång soá thanh daãn cuûa phaànöùng, iö = I ö laø doøng ñieän trong thanh daãn (Iö 2alaø doøng ñieän phaàn öùng) thì soá ampe thanhdaãn treân ñôn vò chieàu daøi cuûa chu vi phaànöùng ñöôïc goïi laø phuï taûi ñöôøng A : N.i A= ö A/m πDö Theo ñònh luaät toaøn doøng ñieän neáu laáymaïch voøng ñoái xöùng vôùi ñieåm giöõa cuûa 2 choåithan thì moät ñieåm caùch goác moät khoaûng x,S.t.ñ phaàn öùng seõ laø: Föx = A.2x (A/ñoâi cöïc). Hình 5. 3 Caùc ñöôøng cong töø caûmMaët khaùc ta coù: cuûa phaàn öùng: a. Trong maùy khoâng coù cöïc töø phuï n →→ Föx = ∫ Hdl = ∑ ik = A2x = Höx 2δ khi caùc choåi than ôû ñöôøng trung ...